Πληθωρισμοφοβία

Η κατάσταση θυμίζει μέρες 2008. Και τότε, όπως και σήμερα, εμπορικές τράπεζες κατέρρεαν. Και τότε οι κεντρικές τράπεζες, αντί να ενδιαφερθούν για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, συνέχιζαν την προσπάθεια μείωσης του πληθωρισμού, αυξάνοντας τα επιτόκια.

Η εβδομάδα ξεκίνησε με την κατάρρευση της τρίτης μεγαλύτερης περιφερειακής τράπεζας στις ΗΠΑ, της First Republic Bank. Η εβδομάδα τελειώνει με την πιθανότατη κατάρρευση μιας τράπεζας με έδρα στο Λος Αντζελες, της PacWest Bank, και παίρνουν σειρά παντελώς άγνωστες τράπεζες στο ελληνικό κοινό όπως η Western Alliance, η Comerica και η KeyCorp. Αγνωστες μεν, αλλά με ενεργητικό κάθε μια από αυτές, πλησίον των ελληνικών τραπεζών. Αλλωστε πολλές από τις τράπεζες που συνόδευσαν στην καταστροφή το 2008 τη Lehman Borthers επίσης ήταν άγνωστες στην Ευρώπη, αλλά έγιναν εκ των υστέρων γνωστές λόγω των προβλημάτων που προκάλεσαν.

Μέσα στην τραπεζική «νιρβάνα» της «πληθωρισμοφοβίας», που έχει κατακλύσει την υφήλιο, η αντίδραση του αμερικανού κεντρικού τραπεζίτη, ήταν να αυξήσει και άλλο τα επιτόκια την Τετάρτη για 10η φορά, άρα να μεγαλώσει το πρόβλημα και να σπεύσει να δηλώσει ότι το αμερικανικό τραπεζικό σύστημα «είναι υγιές και ανθεκτικό με ισχυρά κεφάλαια και ρευστότητα». Φανταστείτε να μην κατέρρεαν οι τράπεζες σαν τραπουλόχαρτα, τι θα δήλωνε.

Απτόητοι, σε ρόλο Τρισέ του 2008, συνέχισαν να αυξάνουν τα επιτόκια και οι συνάδελφοι του Τζερόμ Πάουελ, στην Ευρώπη. Μάλιστα η Κριστίν Λαγκάρντ έσπευσε ανακουφισμένη, επειδή έκαμψε τους «σκληρούς» του βορρά, που ήθελαν ακόμα μεγαλύτερη από το 0,25% αύξηση στο βασικό επιτόκιο, να δηλώσει ότι η δουλειά δεν τελείωσε. Προανήγγειλε δηλαδή και νέες αυξήσεις, παρά τη μηδενική ανάπτυξη (+0,1%) που εμφάνισε η ευρωζώνη στο πρώτο τρίμηνο του έτους, παρά την απόσυρση καταθέσεων που παρατηρείται τις τελευταίες εβδομάδες από τις ευρωπαϊκές τράπεζες, προς άλλες πιο συμφέρουσες κατευθύνσεις. Το τελευταίο συμβαίνει απλά γιατί τα επιτόκια αυξάνουν, αλλά όχι τα καταθετικά, με αποτέλεσμα την εκροή καταθέσεων κυρίως προς αμοιβαία κεφάλαια. Οι καταθέσεις της Deutsche Bank έχουν μειωθεί τον τελευταίο χρόνο κατά 8%, η ιταλική Unicredit έχασε μέσα σε ένα τρίμηνο το 1,6% των καταθέσεων, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία οι τράπεζες της χάνουν πολλά δισεκατομμύρια από την καταθετική τους βάση. Το πρόβλημα δεν έχει πάρει ακόμα διαστάσεις αντίστοιχες των αμερικανικών τραπεζών, αλλά η αλαζονεία σε περιπτώσεις κρίσεων στοιχίζει.

Για κάποιο ανεξήγητο λόγο οι εμπορικές τράπεζες στην Ευρώπη θεωρούν ότι το σημαντικό τους όπλο, αντί των αποδόσεων που πεισματικά αρνούνται να δώσουν, είναι η ασφάλεια των καταθέσεων.

Την ίδια στιγμή για έναν απολύτως εξηγήσιμο λόγο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια, μέχρι ο πληθωρισμός να γράψει 2%. Το ίδιο έκανε και το 2008 και το πληρώσαμε. Η στάση της πλέον των ιστορικών χαρακτηριστικών είναι απολύτως εξηγήσιμη, από τον σκοπό της ίδρυσής της, που δεν είναι η οικονομική και νομισματική σταθερότητα όπως κάποιος θα υπέθετε, αλλά πρωτίστως ο έλεγχος του πληθωρισμού.

Στην προεκλογική Ελλάδα, με το χρέος της να δείχνει ασφαλές μέχρι το 2032 και με έναν τεράστιο όγκο επενδύσεων να έρχονται την επόμενη τριετία, ο συστημικός κίνδυνος να γίνουμε μέρος της κρίσης δείχνει περισσότερο μειωμένος από κάθε φορά. Απλά πρέπει να έχουμε τον νου μας και να προετοιμαζόμαστε για τα απόνερα, που πιθανόν να μας χτυπήσουν…