Εκλογικεύεται το παράλογο;

Τα τελευταία χρόνια γίναμε κυνικοί στην αποδοχή κάθε μακελειού που ακούγαμε ότι συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για ανηλίκους, που μπούκαραν σε σχολεία και πανεπιστήμια και σκόρπιζαν τον θάνατο σε συμμαθητές και δασκάλους. 2100 παιδιά σκοτώνονται κάθε χρόνο στην Αμερική, σε σχολεία και σπίτια. Περισσότερα από 200 περιστατικά μαζικών δολοφονιών τα τελευταία 10 χρόνια, περισσότερα από 300 παιδιά και έφηβοι δολοφονημένοι.

«Εκλογικεύαμε» στο μυαλό μας τη μαύρη μυρωδιά του θανάτου: «Αμερική είναι…». Τις τελευταίες ημέρες, όμως, ήρθε στην πόρτα μας. Σχεδόν 20 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 8 ανήλικοι Σέρβοι μαθητές, δεν θα αναπνεύσουν ξανά, επειδή δύο υπ-άνθρωποι το αποφάσισαν. Πόσος πόνος, πόση οδύνη, πόσα γιατί. Αναπάντητα.
Η βία και ο παραλογισμός, τελικά, δεν έχουν ούτε κράτος, ούτε έθνος, ούτε θρησκεία. Άραγε, η παράθεση στοιχείων, προκειμένου να προσεγγίσουμε τους λόγους και τις αιτίες, αρκεί; Περισσότερα από 700.000 όπλα κυκλοφορούν «νόμιμα» στην Σερβία. Δηλαδή, με άδειες οπλοφορίας. Σε έναν πληθυσμό 7 εκατομμυρίων, το νούμερο φαντάζει σχετικώς δυσθεώρητο, με βάση τα ευρωπαϊκά μέτρα και σταθμά. Όχι όμως και για την Αμερική, όπου για κάθε 100 Αμερικανούς αντιστοιχούν 120 όπλα.

Μπορούμε, συνεπώς, να βάλουμε τον παράγοντα «ελεύθερη ή ημιελεύθερη οπλοκατοχή», στους παράγοντες κινδύνου; Νομίζω μπορούμε. Όσο μεμονωμένα κι αν φαντάζουν εκ πρώτης όψεως τα περιστατικά στη γειτονική χώρα.

Νομίζω, όμως, ότι πρώτα και πάνω από όλα, οφείλουμε να βάλουμε τον παράγοντα της βίας, που έχει κατακλύσει τις ζωές και τις οθόνες μας. Και δίπλα να βάλουμε τον παράγοντα της αξίας που προσδίδουμε στην ανθρώπινη ζωή. Τη δική μας και του διπλανού μας.

Οι μακελάρηδες της Σερβίας δεν ζούσαν όταν βομβάρδιζαν τα σπίτια τους. Ζούσαν οι γονείς τους. Και οι παππούδες τους. Η βία δεν κολλάει στο DNA, ούτε φυσικά γεννιέσαι βίαιος. Η βία, όμως, κληροδοτείται. Ως ανάμνηση και ως λογική. Θα ήταν, φυσικά, ακραίο να χρεώσουμε στο ΝΑΤΟ τις μαζικές δολοφονίες των τελευταίων ημερών στη Σερβία. Σε κοινωνίες, όμως, που στο είναι τους έχει ποτίσει η βία, είναι ακόμα δυσχερέστερο να την αποδομήσεις.

Ευτυχώς, η πατρίδα μας, τα τελευταία χρόνια, δεν έχει ζήσει αντίστοιχες ακρότητες. Οφείλουμε, όμως, να λάβουμε σοβαρά υπ’ όψιν τα «μηνύματα» της γειτονιάς μας.

Τα μέτρα που ανακοίνωσε η Σερβία μετά το πρώτο μακελειό, είναι στη σωστή κατεύθυνση. Ας βάλουμε όρους και προϋποθέσεις για τις άδειες οπλοφορίας. Οπωσδήποτε. Ας αναθεωρήσουμε το καθεστώς χορήγησης. Εννοείται. Ας βάλουμε, όμως, όρους και προϋποθέσεις και στον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Και στον τρόπο που αυτά διδάσκονται στα σχολεία μας. Για τη βία και για το σεβασμό. Στους άλλους και στους εαυτούς τους.

Μόνο τότε, αν δεν εξαλείψουμε, τουλάχιστον θα περιορίσουμε τα φαινόμενα της βίας. Από τις μαζικές δολοφονίες μέχρι την λεκτική, ψυχολογική και σεξουαλική βία μεταξύ των παιδιών μας.

Σοφία Νικολάου
Δικηγόρος, πρώην Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής