Εκλογές 2023: Από πού πάνε για το Κέντρο;

Πώς φτάσαμε πάλι να μιλάμε για το Κέντρο; Οι επιλογές των προσώπων στις πρώτες θέσεις των κομματικών ψηφοδελτίων Επικρατείας, η προεκλογική σύγκρουση και το διακύβευμα της σταθερότητας, αλλά και η προέλευση όσων κατά τις δημοσκοπήσεις δηλώνουν ακόμα αναποφάσιστοι δείχνουν πως, ακόμα μία φορά, το ευρύτερο πολιτικό Κέντρο είναι ο στόχος και των τριών μεγαλύτερων κομμάτων. Παραμένει η πεποίθηση πως οι κεντρώοι ψηφοφόροι ανήκουν σε αυτό που είθισται να ονομάζεται «σιωπηλή πλειοψηφία» και μπορούν να δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα στα τελευταία μέτρα προς την κάλπη της 21ης Μαΐου, διαμορφώνοντας το αποτέλεσμα.

Η μάχη, όσο περνούν οι μέρες, είναι παραπάνω από σαφές πως δίνεται και εκεί, στο προοδευτικό Κέντρο, στις παρυφές του εκσυγχρονισμού, στην Κεντροαριστερά. Οι κινήσεις των κομμάτων έχουν σταματήσει να είναι αθόρυβες: η ΝΔ ανοίγει τη βεντάλια της κριτικής της προς το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, με αφορμή κυρίως τον «άγνωστο Χ» πρωθυπουργό στη θέση του αρχηγού του πρώτου κόμματος και το ενδεχόμενο συγκυβέρνησης ηττημένων, ακόμα κι αν όλοι οι εμπλεκόμενοι το έχουν αποκλείσει. «Το ΠΑΣΟΚ έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, βρίσκεται μεταξύ δύο μεγάλων κομμάτων, της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ. Θα μπορούσε ο κ. Ανδρουλάκης να δείξει ότι πιστεύει πραγματικά στις συνεργασίες. Δεν το έχει κάνει», είπε πριν από λίγες μέρες ο Ακης Σκέρτσος, δείχνοντας πως βασική προσπάθεια της ΝΔ σ’ αυτή τη φάση είναι να προσεγγίσει τους κεντρώους ψηφοφόρους που σε άλλη περίπτωση θα ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ, αλλά τώρα κάνουν μια «επιλογή σταθερότητας» – τα δύο κόμματα, μετά και την κυβερνητική συνύπαρξη του 2012, έχουν ενδιάμεσες δεξαμενές που διεκδικούν το καθένα για τον εαυτό του. Για «εμμονή με το πρόσωπό του» κατηγόρησε τον Ανδρουλάκη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με σαφή προσανατολισμό σε πασοκογενείς και κεντρογενείς ψηφοφόρους – υποστηρικτές της ΝΔ, σ’ αυτή τη φάση, υπάρχουν εντός αυτής της δεξαμενής, με πολλούς να εκτιμούν ότι κρατούν τις επίσημες δηλώσεις στήριξης για μια (πολύ πιθανή) δεύτερη εκλογική αναμέτρηση.

Στο ίδιο κεντρώο κοινό απευθύνονταν οι επιλογές του Μητσοτάκη στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας, στις πρώτες θέσεις του οποίου φιγουράρουν ελάχιστοι με γαλάζιο κομματικό παρελθόν. Η φράση του Σκέρτσου, για ένα ενδιάμεσο κόμμα στην κυβέρνηση και στην αξιωματική αντιπολίτευση, δείχνει πως στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πως μπορούν ακόμα να κερδίσουν εκροές από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, παίζοντας με το «φάντασμα» του 2015, που ώθησε αρκετούς προοδευτικούς πολίτες για πρώτη φορά στη ΝΔ, αλλά και με το σενάριο της «τερατογένεσης», το οποίο όμως η Χαριλάου Τρικούπη διαψεύδει σε όλους τους τόνους. «Με τα σημερινά δεδομένα και τις σκληρές γραμμές που έχει θέσει το ίδιο ΠΑΣΟΚ, αλλά και με τις θέσεις που έχει λάβει η συνεργασία δεν είναι εφικτή», είπε χθες ο Σκέρτσος, δείχνοντας και την τακτική απέναντι στο ΠΑΣΟΚ.

Ο Τσίπρας

Το Κέντρο, για την ακρίβεια τον δικό του ενδιάμεσο χώρο με το ΠΑΣΟΚ, προσεγγίζει τις τελευταίες ημέρες και ο Αλέξης Τσίπρας. Η φράση «η αριστεία έχει έρθει στον ΣΥΡΙΖΑ», που ειπώθηκε προεκλογικά και μετά την ανακοίνωση του ψηφοδελτίου Επικρατείας, αλλά και η οικειοποίηση φράσεων και πολιτικών κινήσεων με πασοκικό σήμα προέλευσης, όπως το «Συμβόλαιο Αλλαγής» για τις μετεκλογικές συνεργασίες, έχουν στόχο το «μάζεμα» ενός πασοκικού κοινού που δεν είδε με ιδιαίτερα καλό μάτι τα ανοίγματα στην αντισυστημική ψήφο – και ταιριάζουν στη λογική της «πολυσυλλεκτικότητας» που τουλάχιστον στη θεωρία δείχνει πως επιλέγει η Κουμουνδούρου. «Ο κ. Ανδρουλάκης δεν είναι ιδιοκτήτης του Ανδρέα. Ο Ανδρέας ανήκει στην Ιστορία», σχολίασε ο Τσίπρας, κάνοντας ακόμα πιο ξεκάθαρη την εκλογική στόχευση στο πράσινο ακροατήριο. «Θα πρέπει να σεβαστεί ότι πάρα πολλοί συνοδοιπόροι του Ανδρέα έχουν ενταχθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Οφείλει να το σεβαστεί», επεσήμανε – είχε προηγηθεί η ατάκα Ανδρουλάκη περί τυμβωρυχίας του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Στο ίδιο πλαίσιο προσέγγισης των κεντροαριστερών ψηφοφόρων, μετά τις αντιδράσεις που έφερε η φράση Τσίπρα περί κυβέρνησης ανοχής, «καθαρίζει» το αφήγημα των συνεργασιών, βάζοντας στο κάδρο την αξιωματική αντιπολίτευση ως πρώτο κόμμα και το ΠΑΣΟΚ ως τρίτο, προκειμένου οι αριθμοί να βγαίνουν χωρίς άλλη βοήθεια, από την πρώτη Κυριακή – δεδομένου ότι, όσο θυμωμένοι κι αν είναι οι κεντροαριστεροί ψηφοφόροι, τα σχέδια «Δήμητρα» είτε τους ακούγονται γραφικά είτε επικίνδυνα.

Ο Ανδρουλάκης

Την ευχέρεια να κινείται στο πολιτικό Κέντρο, με τη λογική πως αποτελεί κομμάτι του σοσιαλδημοκρατικού πλαισίου στο οποίο έχει τοποθετηθεί το ΠΑΣΟΚ, επιχειρεί να αξιοποιήσει και ο Νίκος Ανδρουλάκης – πρόκειται για ένα ακροατήριο που στην πλειονότητά του έχει πασοκικές αναφορές και καταβολές, αλλά παράλληλα έχει μάθει να ψηφίζει κυβερνητικά σχήματα. Το «ναι» στις μετεκλογικές συνεργασίες που λέει η Χαριλάου Τρικούπη αποσκοπεί να εκπέμψει μήνυμα σταθερότητας, απεγκλωβίζοντας τη λέξη από τον στόχο της αυτοδυναμίας της ΝΔ και συνδέοντάς τη με την παρουσία του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ στο επόμενο κυβερνητικό σχήμα ως ισότιμου εταίρου και όχι ως «συμπληρώματος». Στο ίδιο ακροατήριο, που έχει φιλευρωπαϊκά χαρακτηριστικά, ο Ανδρουλάκης ξεκαθάρισε πως το κόμμα του δεν πρόκειται να συνεργαστεί με το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη, θυμίζοντας με τον δικό του τρόπο τη συμβολή του ΠΑΣΟΚ στην παραμονή της χώρας στο ευρώ – μίλησε δε για «θυσία» του κόμματος, η οποία αναγνωρίζεται σε μεγάλο βαθμό από τους κεντρώους, ακόμα κι αν δεν ψηφίζουν το κόμμα σ’ αυτή τη φάση.

Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ προκρίνει μια πιο ρεαλιστική, μετριοπαθή επιλογή στην κάλπη, η οποία απευθύνεται σε αυτό το κοινό, χρησιμοποιώντας τον όρο «ούτε Μητσοτάκης ούτε Τσίπρας» για να συσχετίσει τους δύο στο πλαίσιο νοοτροπίας διακυβέρνησης, κατηγορώντας τους επί της ουσίας ως μέρος του προβλήματος. Με την έννοια της επόμενης ημέρας, ο Ανδρουλάκης συγκρίνει τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ στο πεδίο της θεσμικότητας και της έλλειψης διαφάνειας (σημεία που απασχολούν τους ψηφοφόρους του Κέντρου έστω και σε επίπεδο συμβολισμού, καλώντας τους να τα βάλουν κι αυτά στη ζυγαριά όταν βρεθούν πίσω από το παραβάν).

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ