Μανώλης Χριστοδουλάκης: Το ΠΑΣΟΚ είχε το ρόλο του πυροσβέστη και όχι του εμπρηστή στην κρίση

Για νέο μοντέλο συγκυβερνήσεων, τις ιδιαιτερότητες της Ανατολικής Αττικής, την ιστορική παρακαταθήκη του Ανδρέα Παπανδρέου αλλά και το «ΠΑΣΟΚ του μέλλοντος μας» μιλά ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, υποψήφιος βουλευτής του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ στην Αν. Αττική.

«Λάθη δεν κάνει μόνο όποιος δεν προσπαθεί», λέει για όσα καταμαρτυρούν στο ΠΑΣΟΚ, ενώ απαντά και σε όσους ζητούν επίμονα να πει τι θα γίνει την επόμενη μέρα των εκλογών, λέγοντας πως «είμαστε οι μόνοι που έχουμε πει τι θα κάνουμε σε όλα τα δυνατά σενάρια».

Όταν ο τόπος συνάντησης είναι οι παλιές εργατικές κατοικίες στο Μενίδι, που φέρουν το όνομα του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, η συζήτηση ξεκινά αβίαστα από το κατά πόσο αφορά τους νέους η διαμάχη των ημερών για το ποιος δικαιούται να διεκδικεί την πολιτική κληρονομιά του Παπανδρέου. Για τον Μανώλη Χριστοδουλάκη, στα 32 του χρόνια, η ιστορία της παράταξης του είναι κάτι που μπορεί να αποτιμάται με ψυχραιμία και απόσταση χρονική, όχι όμως και συναισθηματική.

«Δεν πρέπει να θεωρούμε δεδομένα κι αυτονόητα πράγματα που άλλαξαν τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και το ποιος τα έκανε», σημειώνει, «εγώ μπορώ να απαριθμήσω δέκα πράγματα που έκανε το ΠΑΣΟΚ, νομίζω οι υπόλοιποι δεν μπορούν να το κάνουν με τον ίδιο τρόπο. Το λέω αυτό μόνο ως εχέγγυο αξιοπιστίας για το μέλλον».

Όσο για την κατηγορία ότι ο χώρος του απομακρύνθηκε από αυτήν την κληρονομιά, απαντά ποιο στοιχείο του είναι αυτό που διατηρεί πάντοτε: «Δεν νομίζω ότι το ΠΑΣΟΚ εγκατέλειψε ποτέ το βασικό πλαίσιο των αξιών του. Το χαρακτηρίζει το γνήσιο αίσθημα του πατριωτισμού. Πάντα προείχε το εθνικό συμφέρον και όχι το κομματικό. Το ΠΑΣΟΚ το πλήρωσε αυτό. Αλλά μου έμαθε κάτι. Ότι είναι προτιμότερο να κάνεις αυτό που πρέπει για να αποτρέψεις μια εθνική καταστροφή».

Δεν γίνεται πρόσωπα που ταυτίστηκαν με πολιτικές που θέλουμε να αλλάξουμε να φέρουν την αλλαγή αυτών που εφάρμοσαν

Για τη Φωφη Γεννηματά: Κράτησε το κόμμα όρθιο

Σε επίπεδο προσωπικών βιωμάτων, ο πρώην γραμματέας και νυν υποψήφιος βουλευτής, έχει ζήσει τα «πέτρινα» χρόνια της κρίσης. Εκτιμά ότι «το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε τις δύσκολες επιλογές του πολύ παραπάνω από όσο του αναλογούσε» κι ότι «είχε το ρόλο του πυροσβέστη κι όχι του εμπρηστή στην κρίση».

Και έχοντας αυτή την εμπειρία, εξάρει το ρόλο και την προσωπικότητα της Φώφης Γεννηματά και τα μαθήματα που πήρε θητεύοντας στο πλάι της. «Αν θες να κάνεις τη διαφορά πρέπει να βάζεις τον άνθρωπο στο κέντρο της πολιτικής συζήτησης», λέει αντανακλώντας τη φιλοσοφία της.

«Η Φώφη Γεννηματά ήταν πρώτα άνθρωπος και μετά πολιτικός. Κάποιοι το αναγνώρισαν μετά το θάνατο της αυτό που είναι εύκολο. Νομίζω αδικήθηκε όσο ήταν εν ζωή. Αλλά κράτησε την παράταξη όρθια. Πήρε την παράταξη το 2015 και νομίζω ότι της οφείλουμε το ότι είμαστε εδώ σήμερα».

Για ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ: Οι παρεμβάσεις στους θεσμούς

Η απάντηση του ως προς το αν ταυτίζεται το ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ ή τη ΝΔ, όπως κατά καιρούς κατηγορείται, είναι πως «ο αυτοπροσδιορισμός σου δεν επαρκεί για να τοποθετηθείς πολιτικά ειδικά όταν έχεις κυβερνήσει».

Και θεωρεί πως σε επίπεδο πολιτικών το ΠΑΣΟΚ ξεχώρισε από τους αντιπάλους του, υπογραμμίζοντας ειδικά τη θεσμική του ατζέντα. Γιατί, όπως σημειώνει με νόημα, «όταν υπάρχουν άνθρωποι που είναι διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα με πολιτικά κριτήρια, παρεμβαίνοντας και παρακάμπτοντας κάθε θεσμική λειτουργία, νιώθεις αδύναμος ως πολίτης καταρχάς, όχι ως πολιτικός».

Για τις ανησυχίες των πολιτών: Δικαιοσύνη, θεσμοί, σύγχρονες προκλήσεις

Η εκτίμηση του, από τις συζητήσεις που κάνει με τους πολίτες, είναι πως τους απασχολούν πολύ και ζητήματα που άπτονται της θεσμικής λειτουργίας του κράτους. Όπως η δικαιοσύνη. Το είδε ειδικά να συμβαίνει μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη.

Αναγνωρίζει, βέβαια, ότι οι απανωτές κρίσεις έκαναν τον κόσμο να χαμηλώσει τον πήχη των προσδοκιών του και αυτό το θεωρεί τεράστια πρόκληση για την πολιτική. Τους καλεί όμως να περιορίσουν το θυμικό γιατί τα φίλτρα μας καθορίζουν αποφάσεις που, μετά, οι συνέπειες τους επιστρέφουν σε εμάς τους ίδιους.

Οι νεότεροι δε, οι άνθρωποι της γενιάς του, έχουν ανησυχίες που δεν συζητιούνται καν. Την κλιματική κρίση. Την τεχνητή νοημοσύνη. Το δημογραφικό. Και, βέβαια, τη στέγαση, για την οποία, σημειώνει, το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει πλήρη πρόταση. «Οι νέοι δυο πράγματα θέλουν να κερδίσουν», λέει, έχοντας κατά νου ειδικά και τους δικούς του ανθρώπους που έχουν φύγει στο εξωτερικό, «ευκαιρίες και κίνητρα για τα πρώτα τους βήματα. Και να αισθάνονται ότι αυτό που πραγματικά μετράει για να πάνε μπροστά είναι ο κόπος, η προσπάθεια, οι γνώσεις, η αυτοβελτίωση. Κι όχι το μέσο».

Και κάτι ακόμη πιο απλό: «Η νέα γενιά απαιτεί οι πολιτικές δυνάμεις να μη θεωρούν τον κόσμο χαζό».

Για τα μετεκλογικά σενάρια: Ένα καθετοποιημένο μοντέλο συγκυβέρνησης

Το καυτό θέμα των ημερών, πάντως, είναι αυτό των μετεκλογικών συνεργασιών. Αφού ξεκαθαρίζει τις προϋποθέσεις που θέτει το ΠΑΣΟΚ για να μπει σε μια τέτοια συζήτηση (όπως π.χ. την πολιτική ατζέντα και το διψήφιο ποσοστό) κάνει δυο σημαντικές επισημάνσεις. Ως προς τα πρόσωπα, ότι δεν απαιτεί το ΠΑΣΟΚ να επιβάλλει, αλλά λέει ότι «πρέπει να συμφωνήσουμε και να είναι κοινής αποδοχής».

«Διότι», εξηγεί, «δεν γίνεται πρόσωπα που ταυτίστηκαν με πολιτικές που θέλουμε να αλλάξουμε να είναι αυτοί που θα φέρουν την πολιτική αλλαγή επί αυτών που εφάρμοσαν».

Και, επίσης, καταθέτει και μια προσωπική σκέψη. Μια πρόταση υπέρ ενός καθετοποιημένου συστήματος διακυβέρνησης, μακριά από το μοντέλο των συγκυβερνήσεων του 2012 και του 2019, όπου το κάθε κόμμα-εταίρος θα αναλαμβάνει, αναλογικά με την ισχύ του, τομείς διακυβέρνησης για τους οποίους θα είναι απολύτως και πλήρως υπεύθυνο, ώστε «να είμαστε καθαροί, να έχει ο καθένας την πολιτική του διακριτότητα, για να ξέρει ο κόσμος σε τι εισφέρουμε εμείς και τι κάνουν οι άλλοι».

Για το ΠΑΣΟΚ: Θα ξαναγίνει κόμμα εξουσίας

Για το τέλος, έμεινε μόνο μια πρόβλεψη: Θα ξαναγίνει ποτέ κόμμα εξουσίας το ΠΑΣΟΚ;

«Ναι, θα είναι και θα δώσουμε τη μάχη για να το κάνουμε», απαντά κατηγορηματικά. Εξάλλου, δηλώνει, πάνω απ’ όλα στρατιώτης.