Επιστροφή στα 80’s με το νέο «λεξικό» των εκλογών

Δεν είναι η πρώτη φορά που τα κόμματα που επιλέγουν να διεκδικήσουν την προοδευτική κληρονομιά της Μεταπολίτευσης αξιοποιούν όρους από το καθιερωμένο πολιτικό λεξικό της χώρας.

Είναι όμως η πρώτη φορά που ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ξιφουλκούν για την κληρονομιά του Παπανδρέου εν μέσω προεκλογικής περιόδου, αξιοποιώντας όλους τους όρους και τις ατάκες που έγιναν ευρέως γνωστά τη δεκαετία του ’80 – κανένα κόμμα όμως δεν μένει μόνο σε αυτή τη δεκαετία.

Συμβόλαιο Αλλαγής

Λίγες μέρες πριν ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε την πρότασή του για το κοινό πρόγραμμα διακυβέρνησης – το όνομα αυτού ήταν «Συμβόλαιο Αλλαγής». Το κεντρικό σύνθημα του ΠΑΣΟΚ σε αυτή την προεκλογική καμπάνια εμπεριέχει την ίδια λέξη: «Πάρε απόφαση Αλλαγής».

Η επίκληση της «Αλλαγής», που ως λέξη και περιεχόμενο παραπέμπει στην πρώτη νίκη του Ανδρέα Παπανδρέου το 1981, το «συμβόλαιο με τον λαό», η «Δημοκρατική Παράταξη», ακόμα και η επίκληση, από μεριάς Τσίπρα, του «εφιάλτη που τελειώνει», είναι ευθείες παραπομπές σε μια ιστορική διαμάχη ανάμεσα στην προοδευτική και συντηρητική πλευρά του ελληνικού πολιτικού κόσμου.

Το χρονοντούλαπο

Η επιλογή των λέξεων είναι προφανώς ηθελημένη: το ΠΑΣΟΚ, που έχει αποφασίσει να δημιουργήσει μια ιστορική σύνδεση με τα «ωραία χρόνια» της παράταξης που καταλήγουν στη σημερινή εποχή, με στόχο να ωθήσει ένα κοινό μεγαλύτερης ηλικίας να μιλήσει στις νεότερες γενιές για το κόμμα, αξιοποιεί στοιχεία της κληρονομιάς του για να διεγείρει και συγκεκριμένες μνήμες.

«Να βάλουμε τις πρακτικές τους στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας» λέει συχνά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στις προεκλογικές του ομιλίες, τις οποίες κλείνει πάντα με το «Καλημέρα ήλιε», ένα τραγούδι που έχει συνδεθεί διαχρονικά με την πασοκική παράδοση.

Πράσινη Ανάπτυξη

Στόχος του ΠΑΣΟΚ είναι να διεκδικήσει όσο μεγαλύτερο μερίδιο της πίτας μπορεί από το προοδευτικό ακροατήριο, με το βλέμμα και στη μάχη για την επικράτηση της Κεντροαριστεράς – η οποία συνεχίζει να εξελίσσεται, ακόμα και όταν δεν βρίσκεται στο προσκήνιο.

«Οταν λέγαμε για πράσινη ανάπτυξη, μας έλεγαν πράσινα άλογα» υπενθυμίζει ο Ανδρουλάκης συχνά, για να αναδείξει πως το πασοκικό λεξικό δεν σταμάτησε σαράντα χρόνια πριν, αλλά συνέχισε να εξελίσσεται ακόμα και τα χρόνια της κρίσης.

Ή αλλάζουμε ή Βουλιάζουμε

Ο ΣΥΡΙΖΑ στοχεύει στο ίδιο κοινό, γι’ αυτό και η φρασεολογία των στελεχών του παραπέμπει εξίσου στο ΠΑΣΟΚ του ’80 – ενδεικτικά, η παρουσίαση του «συμβολαίου Αλλαγής» έγινε σε φόντο πράσινο, η συγκέντρωση στα Χανιά περιελάμβανε τα ίδια καΐκια που κάποτε υποδέχονταν στο ίδιο μέρος τον Παπανδρέου, ενώ οι πράσινες σημαίες αναμειγνύονται πια με τις κόκκινες, με τα ίδια συνθήματα.

Η συριζαϊκή φαρέτρα ξεπερνάει το ’80: ο Αλέξης Τσίπρας στις περιοδείες του στη Δυτική Ελλάδα αξιοποιεί το σύνθημα του Γιώργου Παπανδρέου, παραφράζοντας το «ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε», κατηγορώντας τη ΝΔ για έλλειψη διαφάνειας και αξιοκρατίας.

Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν χρησιμοποιεί την ιστορία μόνο για να διεκδικήσει ψήφους, αλλά και για να απαντήσει στις επικρίσεις που δέχεται: μιλώντας για το «τι Πλαστήρας, τι Παπάγος» του ΚΚΕ, που χρησιμοποιείται από τον Περισσό για να περιγράψει τις ομοιότητες ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα κόμματα, απάντησε πως σε αυτή την ιστορική στιγμή δεν έχει το ίδιο περιεχόμενο.

Εκσυγχρονισμός

Τα συνθήματα παλαιότερων εποχών δεν περιορίζονται μόνο στην αντιπολίτευση, καθώς και η ΝΔ έχει σε αυτές τις εκλογές παίξει αρκετά με το σύνθημα του εκσυγχρονισμού του κράτους – στοχεύοντας εμφανώς σε κεντρώους ψηφοφόρους με πασοκικές πολιτικές καταβολές.

«Εμείς είμαστε η προοδευτική παράταξη», είπε πριν από λίγες μέρες και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, καθώς στο Μέγαρο Μαξίμου ψάχνουν τις τελευταίες μέρες των εκλογών να προσεγγίσουν όσο μεγαλύτερο κομμάτι της ίδιας δεξαμενής. Το σύνθημα «συνέπεια -συνέχεια – σταθερότητα», που στο γαλάζιο αφήγημα συνδέεται με την αυτοδυναμία, παραπέμπει σε παρόμοια συνθήματα των αρχών του αιώνα.

Μένουμε Ευρώπη

Η ΝΔ θέλει να παρουσιάσει ένα εξωστρεφές προφίλ, την ώρα που κατηγορεί τους αντιπάλους της πως είναι «προσκολλημένοι στο παρελθόν».

Χθες ο Μητσοτάκης αξιοποίησε και το γαλάζιο ιστορικό οπλοστάσιο: «Μπήκαμε στην Ευρώπη χάρη στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, όταν κάποιοι φώναζαν, τα θυμάστε οι παλαιότεροι, «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο»» ανέφερε, θυμίζοντας και το κίνημα «Μένουμε Ευρώπη» -στο οποίο η ΝΔ δεν βρέθηκε βέβαια μόνη της, ωστόσο θεωρείται πια ότι του οφείλει την αυτοδυναμία του 2019.

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»