Τα soundtrack της κάλπης – Η μουσική στις εκλογικές αναμετρήσεις

Όταν ο πραγματικός στίχος έπαιζε σε κάποιες περιπτώσεις από μικρή σημασία έως καθόλου, αυτό που μετρούσε ήταν κυρίως ο ρυθμός. Ήταν οι εποχές που οι οπαδοί συνεπαρμένοι, χόρευαν, τραγουδούσαν και μάθαιναν απ’ έξω το κάθε σύνθημα και το κάθε τραγούδι που ακουγόταν στις προεκλογικές συγκεντρώσεις.

Ήταν τα χρόνια που τα κόμματα και τα ιστορικά τους στελέχη φρόντιζαν να καλύπτουν όλο το φάσμα των ψηφοφόρων. Καταρχήν, τους πιο παραδοσιακούς και μεγαλύτερους ηλικιακά, εκείνους που έπιναν νερό στο όνομα του αρχηγού, αλλά και κάποιους που ήθελαν ο στίχος να κρύβει ένα σαφές υπονοούμενο μετά από ήττες.

Παράλληλα, κάλυψαν εκείνους που ήθελαν στο πέρασμα των χρόνων κάτι πιο επαναστατικό και ορισμένους που επέλεξαν ένα ανάλογο επαναστατικό πνεύμα αλλά σε άλλη γλώσσα.

Διαχρονικά η δύναμη της μουσικής στις εκλογικές αναμετρήσεις είχε τη δική της ξεχωριστή σημασία. Από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης μέχρι τα τελευταία. Με τους ήχους να σημαδεύουν από κόμματα μέχρι πολιτικούς.

Η αρχή πάντως έγινε το μακρινό 1974, με το «Καραμανλή, Καραμανλή το παλικάρι μας και το καμάρι μας, ο λαός μας σε καλεί Καραμανλή, Καραμανλή, Καραμανλή».

Τα επόμενα χρόνια γράφονται ύμνοι, παίρνουν θέση ολόκληρες ορχήστρες στην πλατεία Συντάγματος, πριν από προεκλογικές ομιλίες και γίνονται συμφωνίες με συνθέτες για την αξιοποίηση της μουσικής τους. Τα κόμματα επενδύουν στη μουσική με προσοχή και οι αντιδράσεις είναι αλλεπάλληλες.

Μέχρι και επιστολές σε εφημερίδες έφταναν τη δεκαετία του ’80.

«Κύριε Διευθυντά, μια εφημερίδα έφθασε να γράψει ότι: «Η φασιστική τηλεόραση έδειξε πάλι την κατάντια της. Μετά από τη συγκέντρωση του Ανδρέα στο Σύνταγμα, έδειξε ένα ποτ πουρί από τις συγκεντρώσεις του και μάλιστα με μουσική υπόκρουση την Carmina Burana» ανέφερε αναγνώστης.

Το ΠΑΣΟΚ απέκτησε τον δικό του ύμνο το 1977 και οι οπαδοί του γρήγορα τον έμαθαν απέξω. Η απάντηση της ΝΔ ήρθε το 1982 σε στίχους και μουσική του Ρόμπερτ Ουίλιαμς.

Τότε, τα κομματικά επιτελεία μελετούσαν και αποφάσιζαν ανάλογα με την περίσταση και την περιοχή της συγκέντρωσης. «Τα τραγούδια παίζουν ανάλογα με το κλίμα και την περιοχή. Στην Κρήτη φέρει πείν θα παίξουμε κρητικά», ανέφερε το ρεπορτάζ της εποχής.

«Μέχρι το 1981, αλλά και το ‘85, στο ΠΑΣΟΚ έπαιζαν πολύ Μπακαλάκο, τα «Αγροτικά», Ηλία Ανδριόπουλο και το «Καλημέρα Ήλιε» του Λοΐζου που όμως δεν γράφτηκε για το κόμμα. Ο κ. Λαλιώτης «ανακάλυψε» στη συνέχεια τα «Κάρμινα Μπουράνα»» συμπλήρωνε.

Στη συνέχεια επιχειρήθηκε μια… στροφή στην ποιότητα, με ξένα ποιήματα που μελοποιήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ, με τη ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη να ακολουθεί.

Στα εκλογικά κέντρα των παρατάξεων πάντως οι επιλογές ήταν διαφορετικές. «Από το πρωί τα μεγάφωνα του κέντρου της Αθήνας παιανίζουν: «Ζήτω η πατρίδα, ζήτω η θρησκεία, ζήτω η Νέα Δημοκρατία». Ακούγονται και διάφορα άλλα, από τα λεγόμενα τραγούδια της λεγόμενης γαλάζιας γενιάς» τόνιζαν τα ΜΜΕ της εποχής.

Τη δύναμη της μουσικής στις προεκλογικές μάχες συνειδητοποιεί ταχύτατα και ο Κώστας Καραμανλής που συμφωνεί με τον συνθέτη Σταμάτη Σπανουδάκη. Η μουσική του Σταμάτη Σπανουδάκη γίνεται σήμα κατατεθέν του άλλοτε πρωθυπουργού. Ακούγεται την ώρα εισόδου και μετά από κάθε αποφώνηση.

Όποια και αν ήταν η μουσική υπόκρουση, τον τόνο δίνουν άλλοτε τα ηχεία στα εκλογικά κέντρα και στις πλατείες, άλλοτε οι
ίδιοι οι αρχηγοί ή μερικές φορές τα στελέχη που ενίοτε έκαναν διαφορετικές επιλογές από τις επίσημες του κόμματος.

Δείτε το βίντεο: