Όταν ο Θόδωρος Πάγκαλος έδωσε διαταγή να μην κυκλοφορούν γυναίκες σε δημόσια θέα με κοντές φούστες

Σαν σήμερα το 1925, ο δικτάτορας Θεόδωρος Πάγκαλος εξέδωσε μία, αν μη τι άλλο, περίεργη διαταγή: Οι γυναίκες απαγορεύονταν να κυκλοφορούν δημόσια φορώντας φούστες που άφηναν σε δημόσια θέα τα πόδια τους.

Ο παππούς του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ, αποφάσισε και διέταξε να μην κυκλοφορούν έξω από το σπίτι τους γυναίκες με κοντές φούστες. Και όταν λέμε κοντές δεν εννοούμε φυσικά τις μίνι φούστες.

Οποιαδήποτε φούστα άνω των 30 πόντων από το έδαφος… διωκόταν ποινικά.

Η διάταξη του Πάγκαλου

«Κατόπιν διαταγής του Προέδρου της Κυβερνήσεως, καταρτίζεται και υποβάλλεται εις το υπουργείον Εσωτερικών προς έγκρισιν αστυνομική διάταξις δι’ ης απαγορεύονται αι κονταί φούσται των γυναικών. Το κατώτατον άκρον της φούστας δέον να απέχη από του εδάφους 30 εκατοστά του μέτρου. Εις τον περιορισμόν τούτον υπάγονται άπασαι αι γυναίκες από του 12ου έτους και άνω. Αι παραβάτιδες θα παραπέμπωνται εις το επ’ αυτοφώρω πταισματοδικείον, συνυπεύθυνοι θα είναι και οι γονείς αυτών. Η εφαρμογή θα αρχίση από 15 Δεκεμβρίου».

Ο δικτάτορας Πάγκαλος συνόδευσε την αναγγελία του νόμου για τις φούστες με μια ανακοίνωση στην οποία σύστηνε στις γυναίκες να μην απλώνουν σε δημόσια θέα μπουγάδες με τα εσώρουχα τους, διότι αυτό ήταν αντίθετο στις ελληνικές χρηστές παραδόσεις.

Τα ραφεία της εποχής εκείνης πήραν φωτιά. Οι Αθηναίες έτρεχαν να μεταποιήσουν τα ρούχα τους, ενώ τα καταστήματα υφασμάτων ξεπουλούσαν.

Τι οδήγησε σε αυτή την διάταξη

Ο Θεόδωρος Πάγκαλος πήρε την απόφαση για τη συγκεκριμένη διάταξη, σε μια προσπάθεια να… ηρεμήσει την σύζυγό του, η οποία έγινε έξαλλη όταν επισκεπτόμενη το γραφείο του στρατηγού, είδε μία νεαρή κοπέλα να κυκλοφορεί με κοντή φούστα. Κι όταν λέμε κοντή, εννοούμε ότι ήταν στο ύψος του γονάτου.

Τότε η… κυρία του κυρίου δικτάτορα, επέπληξε τον αστυνομικό διευθυντή, κατηγορώντας τον ότι επιτρέπει στις γυναίκες να κυκλοφορούν προκλητικά ντυμένες.

Στους δρόμους αστυνομικοί με μεζούρες

Αστυνομικές περίπολοι γέμισαν τους δρόμους της Αθήνας, εφοδιασμένες με μεζούρες σταματούσαν όποια γυναίκα συναντούσαν στον δρόμο ανεξάρτητα από ηλικία και μετρούσαν πόσο απείχε από το έδαφος η άκρη της φούστας της.

Ξένες εφημερίδες έστειλαν ανταποκριτές για να κάνουν ρεπορτάζ από το πρωτοφανές για ευρωπαϊκή χώρα μέτρο. Η διάταξη αυτή αποτέλεσε και πηγή έμπνευσης για ένα ρεμπέτικο κομμάτι του Γιώργου Μητσάκη, που τραγούδησε ο Γιώργος Νταλάρας, και το οποίο ξεκινούσε με τον στίχο «Στην εποχή του Πάγκαλου ήταν μακριές οι φούστες»!

Κωμικές καταστάσεις στα δικαστήρια

Οι συλλήψεις ήταν πολλές και τα δικαστήρια αρκετά. Εκεί οδηγήθηκε και η Κατίνα Βογιατζή, χαρακτηριστική περίπτωση μιας 22χρονης κοπέλας η οποία είχε την ατυχία να είναι η πρώτη γυναίκα που θα συλληφθεί, τον Μάρτιο του 1926, και θα καθίσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου επειδή φορούσε «κοντή» φούστα, καθώς η μεζούρα έδειξε 38 εκατοστά! Είχε ξεπεράσει, δηλαδή, το όριο κατά 8 ολόκληρα εκατοστά!

Η κατηγορουμένη, και ενώ η δίκη στο πταισματοδικείο βρισκόταν σε εξέλιξη, κατέβασε τη φούστα της για να απέχει λιγότερο από το έδαφος. Ένας αστυνομικός την είδε και ανέβασε ξανά τη φούστα, ώστε ν’ αποδειχθεί το έγκλημα! Η Κατίνα την ξανακατέβασε. Ο αστυνόμος την ξανανέβασε. Μέχρι που ο συνήγορος της κατηγορουμένης εκνευρίστηκε! Ο αστυνομικός εξήγησε στους δικαστές τι είχε συμβεί, αλλά ο συνήγορος της Κατίνας διαμαρτυρήθηκε προς την έδρα, διότι το όργανο της τάξης θώπευε τα πόδια στην προσπάθειά του να φέρει τη φούστα στο σωστό ύψος!

Την επόμενη ημέρα οι εφημερίδες της εποχής, σύμφωνα με πληροφορίες από το digitalglyptotheque.gr, μαζί με το ρεπορτάζ από την δίκη, είχαν και έναν σπαρταριστό διάλογο της 22χρονης Κατίνας με τον πρόεδρο του δικαστηρίου:

Δικαστής: Μην την τραβάτε τη φούστα, κύριε συνήγορε. Το αδίκημα εβεβαιώθη. Το αμφισβητείτε, δεσποινίς;
Κατηγορουμένη: (γελώντας) Όχι.
Δικαστής: Διατί εφορούσατε κοντήν φούσταν;
Κατηγορουμένη: Δεν το ήξερα. Είχα μάθει ότι η διάταξις είχε καταργηθεί. Δεν διαβάζω, βλέπετε, εφημερίδες.

Τελικά, η 22χρονη Κατίνα Βογιατζή καταδικάστηκε σε 24ωρη κράτηση και καταβολή των εξόδων της δίκης.

Το μέτρο αυτό δεν άντεξε για πολύ. Στις 31 Μαρτίου 1926 καταργήθηκε. Ο Πάγκαλος φοβήθηκε πως το καθεστώς του θα γελοιοποιηθεί εντελώς καθώς ήδη είχε αποκτήσει τη φήμη του κυνηγού των κοντών φορεμάτων, και έτσι έδωσε νέα εντολή στον Ιωάννη Καλυβίτη να τερματίσει άμεσα την εφαρμογή του.

Έγινε και τραγούδι

Η διάταξη αυτή αποτέλεσε και πηγή έμπνευσης για ένα ρεμπέτικο κομμάτι του Γιώργου Μητσάκη, που τραγούδησε ο Γιώργος Νταλάρας, και το οποίο ξεκινούσε με τον στίχο «Στην εποχή του Πάγκαλου ήταν μακριές οι φούστες»