Λίπασμα εδάφους-θαλάσσης: Πώς η σκόνη της Σαχάρας ταΐζει το φυτοπλαγκτόν

Άνεμοι που παρασύρουν άμμο από τη Σαχάρα και άλλες ερήμους χαρίζουν ζωή στους ωκεανούς: τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει η σκόνη λειτουργούν σαν λίπασμα για το φυτοπλαγκτόν και αυξάνουν την παραγωγικότητα των θαλάσσιων οκοσυστημάτων, δείχνει μελέτη της NASA.

Προηγούμενες μελέτες είχαν εξετάσει πώς οι θάλασσες εμπλουτίζονται σε σίδηρο, άζωτο, φώσφορο και άλλα στοιχεία από τον καπνό μεγάλων δασικών πυρκαγιών ή από ηφαιστειακές εκρήξεις.

Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Science, διαπιστώνει τώρα ότι αυτού του είδους η λίπανση των ωκεανών συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους σε πολλές περιοχές του πλανήτη.

Δεδομένου ότι χρειάζεται φως για τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης όπως τα φυτά της ξηράς, το φυτοπλαγκτόν αναπτύσσεται στα επιφανειακά στρώματα του νερού και αποτελεί τη βάση του τροφκού πλέγματος σε θάλασσες και ωκεανούς.

Παράγει επίσης μεγάλες ποσότητες οξυγόνου και βοηθά στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος απορροφώντας διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Χωρίς φυτοπλαγκτόν, ο πλανήτης θα ήταν πολύ διαφορετικός.

Σύννεφο σκόνης από την Σαχάρα πάνω από τον Βισκαϊκό Κόλπο δυτικά της Γαλλίες. Γαλαζοπράσινες μάζες φυτοπλαγκτού διακρίνονται κοντά στην ακτή (Wanmei Liang, NASA Earth Observatory)

Ερευνητές της NASA και άλλων αμερικανικών ιδρυμάτων μελέτησαν τη σχέση του φυτοπλαγκτού και της σκόνης χρησιμοποιώντας δεδομένα του δορυφόρου Aqua της NASA, ο οποίος μπορεί να διακρίνει το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα που παίρνει το νερό από τους μικροσκοπικούς οργανισμούς.

Θέλοντας να εξετάσουν αν το φυτοπλαγκτόν αντιδρά στη σκόνη που καταφθάνει από ερήμους ακόμα και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, οι ερευνητές αντιστοίχισαν τις δορυφορικές εικόνες με δεδομένα του συστήματος GEOS της NASA που μοντελοποιεί την απόθεση σκόνης.

Η ανάλυση έδειξε ότι ακόμα και σχετικά μικρές ποσότητες σκόνης αυξάνουν τη μάζα και βελτιώνουν την υγεία του φυτοπλαγκτού όπου κι αν κοίταξε η ερευνητική ομάδα, αναφέρει η NASA σε ανακοίνωσή της.

Το φαινόμενο, πάντως, δεν περιορίζεται στους ωκεανούς. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η σκόνη της Σαχάρας λιπαίνει το τροπικό δάσος του Αμαζονίου στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.