Η «λεία» της Πανδώρας

Περισσότερα από 11.000 αρχαιότητες, σπάνια βιβλία, νομίσματα και κοσμήματα είναι η σοδειά της φετινής επιχείρησης Πανδώρα, της διεθνούς επιχείρησης που επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών, στο πλαίσιο της οποίας έγιναν και 60 συλλήψεις και στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα.

Στο στόχαστρο της επιχείρησης, της έβδομης ετήσιας κατά σειρά, μπήκαν αεροδρόμια, λιμάνια, συνοριακά περάσματα, οίκοι δημοπρασιών, μουσεία και σπίτια 14 ευρωπαϊκών χωρών από τις 13 έως τις 24 Σεπτεμβρίου 2022, ενώ στο πλαίσιο της επιχείρησης πραγματοποιηθήκαν και δύο εβδομάδες ελέγχων στο Διαδίκτυο σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους (Μάιος και Οκτώβριος) – συνολικά 8.495 -, κατά τις οποίες κατασχέθηκαν περισσότερα από 4.017 κλοπιμαία.

Στον κατάλογο με τα αντικείμενα που ανακτήθηκαν από τις Αρχές, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, βρίσκονται 41 θρησκευτικά και λειτουργικά αντικείμενα (μεταξύ αυτών εικόνες και τέμπλα) που κατασχέθηκαν επίσης από την Ελληνική Αστυνομία ύστερα από κατ’ οίκον έρευνα στην Ελλάδα, όπως και 48 θρησκευτικά γλυπτά και αντικείμενα που ανακτήθηκαν από τις πορτογαλικές Αρχές, τα οποία έχουν συνδεθεί με μια σειρά 15 ληστειών που έπληξαν εκκλησίες στη Βόρεια Πορτογαλία μεταξύ 1992 και 2003.

Επτά βιβλία που εντοπίστηκαν από τις ιταλικές Αρχές στο Διαδίκτυο, τα οποία είχαν κλαπεί από τη βιβλιοθήκη μιας μονής. Μία ρωμαϊκή μαρμάρινη προτομή μιας γυναίκας, που απεικονίζει τη Σαλονία Ματιδία, ανιψιά του αυτοκράτορα Τραϊανού, ύστερα από έρευνα των ισπανικών Αρχών. Περισσότερα από 3.070 αρχαία νομίσματα, τα οποία κατασχέθηκαν από διαδικτυακή πλατφόρμα πωλήσεων έπειτα από επέμβαση της πολωνικής αστυνομίας και επιπλέον 117 ρωμαϊκά νομίσματα που εντοπίστηκαν από τη ρουμανική αστυνομία μετά τη ληστεία σε αρχαιολογικό χώρο.

130 έρευνες σε εξέλιξη

Η επιχείρηση Πανδώρα διεξάγεται από το 2016 και μέχρι σήμερα έχει οδηγήσει στην κατάσχεση περισσότερων από 150.000 κλεμμένων πολιτιστικών αντικειμένων και σε εκατοντάδες συλλήψεις. Στη φετινή επιχείρηση που έγινε υπό την εποπτεία της Εuropol συμμετείχαν οι Αυστρία, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Κροατία, Κύπρος, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία, Σουηδία και Βοσνία και Ερζεγοβίνη.

H Interpol, από την πλευρά της, μέσω συστήματος ασφαλούς επικοινωνίας συνέδεσε τις χώρες των Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ενωσης που συμμετείχαν στην ανταλλαγή πληροφοριών, ενώ έθεσε στη διάθεση της έρευνας μια βάση δεδομένων για κλεμμένα έργα τέχνης και έφερε σε επαφή τους πράκτορες με ειδικούς εμπειρογνώμονες που μπορούν να βοηθήσουν στην επιβεβαίωση, εύρεση και ταυτοποίηση κλεμμένων αντικειμένων. Περίπου 130 έρευνες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, ως αποτέλεσμα των οποίων αναμένονται περισσότερες κατασχέσεις και συλλήψεις.

Νέα Υόρκη: μέτρα λαμβάνει το Met

Μέτρα για την επανεξέταση των αντικειμένων που έχει στις συλλογές του λαμβάνει το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, καθώς οι Αρχές και οι μελετητές συνεχίζουν να εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με ζητήματα προέλευσης ορισμένων εξ αυτών.

Πιο συγκεκριμένα, το μουσείο σχεδιάζει να διορίσει μια ομάδα ερευνητών για να εξετάσει εκατοντάδες αντικείμενα με κενά ως προς το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς, καθώς έχει βρεθεί στο στόχαστρο ουκ ολίγες φορές από την Εισαγγελία του Μανχάταν, η οποία διαθέτει ειδική μονάδα που επικεντρώνεται στις κατασχέσεις πολιτιστικών αγαθών που πιστεύεται ότι έχουν λεηλατηθεί.

Πρόσφατη έρευνα της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) σε συνεργασία με τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Finance Uncovered με έδρα τη Βρετανία διαπίστωσε ότι περισσότερα από 1.000 κειμήλια που ανήκουν στη συλλογή του Μητροπολιτικού Μουσείου συνδέονται με παράνομη δραστηριότητα.

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»