Δίκη Μάτι: Αποζημίωση 150.000 ευρώ σε συγγενείς ηλικιωμένης που απανθρακώθηκε

Την ευθύνη του δημοσίου για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι και το αιτιώδη σύνδεσμό ανάμεσα σε μία σειρά παραλείψεων και το τραγικό αποτέλεσμα που οδήγησε στην εκατόμβη των νεκρών τον Ιούλιο του 2018 αναγνωρίζει με νέα απόφασή του το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών δικαιώνοντας συγγενείς ενός ακόμα θύματος.

Στη δικαιοσύνη αυτή τη φορά προσέφυγαν οι συγγενείς μίας 73χρονης γυναίκας η οποία βρήκε μαρτυρικό θάνατο όταν αποφάσισε να φύγει από το σπίτι της για να γλιτώσει από την πύρινη λαίλαπα αλλά τελικά βρέθηκε την επόμενη μέρα της πυρκαγιάς απανθρακωμένη.

Το δικαστήριο με ένα ενδιαφέρον σκεπτικό όχι μόνο αναγνωρίζει την ευθύνη του δημοσίου αλλά επιδικάζει και αποζημίωση στους συγγενείς της που συνολικά φτάνει τα 150.000 ευρώ απορρίπτοντας επί της ουσίας όλους τους ισχυρισμούς που προέβαλε το ελληνικό δημόσιο σε μία ύστατη προσπάθεια να αποσείσει την αστική ευθύνη και την υποχρέωση αποζημίωσης σε συγγενείς θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς εξαιτίας παραλείψεων των αρμοδίων οργάνων.

Το δημόσιο, όπως προκύπτει από το σκεπτικό της πολυσέλιδης δικαστικής απόφασης, προβάλει την άποψη ότι η οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών δεν ήταν ενδεδειγμένο μέτρο «για την ασφαλή απομάκρυνση του πληθυσμού, καθόσον η απόσταση ανάμεσα στο μέτωπο της πυρκαγιάς, όταν αυτό πλέον κατέστη μη αντιμετωπίσιμο και στην ακτογραμμή είναι μόλις πέντε (5) χιλιόμετρα, από την έναρξη δε της προσπάθειας κατάσβεσης της πυρκαγιάς στην γέννησή της (στην περιοχή Νταού Πεντέλης) περί ώρα 17:00 έως την είσοδο της πυρκαγιάς στον οικισμό του Νέου Βουτζά μεσολάβησε ελάχιστο χρονικό διάστημα (και πάντως λιγότερο από ώρα) και έπνεαν άνεμοι έντασης 10 και 11 μποφόρ, οι οποίοι μετέφεραν καπνούς και καύτρες εκατοντάδες μέτρα μπροστά από το μέτωπο με αποτέλεσμα να μην ήταν δυνατή η έγκαιρη εκκένωση, ενώ εντός και πέριξ των οικισμών οι οδοί είναι μικροί και δαιδαλώδεις (χωρίς ρυμοτομία και με αδιέξοδα)». Συνεπώς, κατά το εν λόγω ισχυρισμό, πιθανή απόπειρα για μαζική απομάκρυνση του συνόλου των κατοίκων των πληττόμενων οικισμών, υπό τις συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την ημέρα, θα ήταν ατελέσφορη και επικίνδυνη, προκαλώντας πανικό στους πολίτες, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση δεν θα είχαν ασφαλές καταφύγιο, αφού όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων στην ακτογραμμή της περιοχής εννέα άτομα πνίγηκαν, παρασυρόμενα από τα θαλάσσια ρεύματα. Εξάλλου, σύμφωνα με το εναγόμενο, δεν είχε καταρτιστεί σχέδιο οργανωμένης εκκένωσης του οικισμού του Νέου Βουτζά.

Υπόθεση Ατομικής Ευθύνης

Κατά το ελληνικό δημόσιο κάθε πολίτης, στο πλαίσιο της ατομικής του ευθύνης, οφείλει να γνωρίζει και να εφαρμόζει τις οδηγίες της Γ.Γ.Π.Π για την πρόληψη και την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, σύμφωνα με τις σαφείς οδηγίες της Γ.Γ.Π.Π, οι οποίες είναι ελεύθερα προσβάσιμες μέσω διαδικτύου από την ιστοσελίδα της Γ.Γ.Π.Π.

(www.gscp.gr) σε όλους και, άρα, και στους πολίτες των οποίων τα σπίτια βρίσκονται μέσα ή κοντά σε δάσος, όπως στην περίπτωση του Νέου Βουτζά.

Προκαλεί μάλιστα ιδιαίτερη εντύπωση ότι με βάση τα σχετικά έγγραφα το δημόσιο συντρέχει περίπτωση συνυπαιτιότητας της αποβιωσάσης συγγενούς των εναγόντων, δεδομένου ότι αυτή συντέλεσε υποστηρίζει ότι η απανθρακωμένη γυναίκα είχε ποσοστό συνυπαιτιότητας κατά ποσοστό 95% στην πρόκληση ζημίας, «επειδή αποφάσισε αυτοβούλως, αντίθετα με τις γενικές οδηγίες της Γ.Γ.Π.Π. και ακαίρως να εξέλθει της οικίας της, παρά το γεγονός ότι η διαφυγή της δεν ήταν εξασφαλισμένη, ενόψει μάλιστα ότι η οικία της επί της οδού Αμφιτρίτης 18 στο Νέο Βουτζά δεν υπέστη ζημίες παρά μόνο στον περιβάλλοντα χώρο αυτής».

Το σκεπτικό της δικαστικής απόφασης

Το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη ότι «τα αρμόδια όργανα του Πυροσβεστικού Σώματος, από το χρονικό σημείο εκδήλωσης της από 23.7.2018 πυρκαγιάς στη θέση «Νταού Πεντέλης» του Δήμου Πεντέλης, την επέκταση και διάσπασή της σε δύο μέτωπα, περί ώρα 17:17 έως 17:30, έως την είσοδό της στον οικισμό του Νέου Βουτζά του Δήμου Μαραθώνα, στις 18:00, ουδέποτε εξέτασαν τη δυνατότητα οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης πολιτών και παρέλειψαν να διατυπώσουν εγκαίρως εισήγηση για την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση». Απορριπτέος είναι κατά τους δικαστές και ο ισχυρισμός του εναγόμενου Ελληνικού Δημοσίου, κατά τον οποίο η οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών δεν ήταν ενδεδειγμένο μέτρο στη συγκεκριμένη πυρκαγιά, ελλείψει επαρκούς χρόνου για την ασφαλή απομάκρυνση τους.

Στο δια ταύτα της δικαστικής απόφασης επισημαίνεται ότι υφίσταται αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράνομης συμπεριφοράς των οργάνων του εναγόμενου Ελληνικού Δημοσίου και της επελθούσας ζημίας. Και προσθέτουν οι δικαστές ότι « είναι απορριπτέα όσα προβάλλει το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο, σχετικά με τη διακοπή του αιτιώδους συνδέσμου λόγω της συνδρομής γεγονότος ανωτέρας βίας, εξαιτίας των συνθηκών της συγκεκριμένης πυρκαγιάς, της ταχύτητας και του τρόπου εξάπλωσής της, της πολεοδομικής διάταξης των πληγέντων οικισμών και των σχεδόν θυελλωδών έως πολύ θυελλωδών ανέμων που έπνεαν, καθιστώντας αντικειμενικώς αδύνατη την κατάσβεσή της, σε συνδυασμό με τις 15 συνολικά δασικές πυρκαγιές που είχαν εκδηλωθεί την ίδια ημέρα στην επικράτεια, μεταξύ των οποίων και εκείνη της Κινέττας στον νομό Αττικής».

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το δικαστήριο αναφέρει ότι «ο ισχυρισμός του εναγόμενου Ελληνικού Δημοσίου, με τον οποίο προβάλλεται ότι για τον υπολογισμό του ύψους της εύλογης χρηματικής ικανοποίησης των εναγόντων πρέπει να ληφθεί υπόψη η καταβολή στον πρώτο των εναγόντων του ποσού των 10.000 ευρώ δυνάμει της από 26.7.2018 Π.Ν.Π. είναι απορριπτέος, δεδομένου ότι από το προσκομιζόμενο από το ίδιο το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο 264750/Σ.60789/Α.00/26.8.2022 έγγραφο του Προϊσταμένου του Τομέα Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών Ανατολικής Αττικής του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, προκύπτει ότι δεν έχει καταβληθεί κανένα ποσό στους ενάγοντες εξαιτίας του θανάτου της συγγενούς τους».