Εκλογές στην Τουρκία: Το momentum του Ερντογάν – Τι λένε πολιτικοί αναλυτές

Ξανά στις κάλπες θα οδηγηθούν την Κυριακή 28 Μαΐου οι Τούρκοι πολίτες, καθώς ούτε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ούτε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου κατάφεραν να συγκεντρώσουν το επιθυμητό 50% που θα τους έδινε τη νίκη από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία.

Παρά τις «προβλέψεις» της πλειοψηφίας των δημοσκοπήσεων που «έβλεπαν» νικητή του πρώτου γύρου τον ηγέτη της Εθνικής Συμμαχίας, ο Ερντογάν αποδεικνύεται επτάψυχος και οριακά δεν κέρδισε από τον πρώτο γύρο το «εισιτήριο» για ακόμη μια προεδρική θητεία.

Ο δεύτερος γύρος των εκλογών στην Τουρκία προκάλεσε αναταράξεις στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης ενώ τα δυτικά ΜΜΕ σχολιάζουν τόσο τη διάψευση των δημοσκοπήσεων όσο όμως και το γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά που ο Ερντογάν, έστω και οριακά, δεν εξασφαλίζει την προεδρία με τον πρώτο γύρο.

Οι πρώτες δηλώσεις Ερντογάν – Κλιλιτσντάρογλου

Με τον «αέρα του νικητή» ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε πανηγυρική του ομιλία στους υποστηρικτές του, είπε: «νίκησε η χώρα μας», ευχαρίστησε τους πολίτες για τη «συμμετοχή ρεκόρ» στις εκλογές και δήλωσε βέβαιος για τη νίκη στον δεύτερο γύρο.

Ο Κιλιτσντάρογλου, όπως αναφέρει το Reuters, κατηγόρησε το κόμμα του Ερντογάν ότι παρενέβη στην καταμέτρηση και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και υποσχέθηκε και εκείνος νίκη στον δεύτερο γύρο.

Το διακύβευμα του δεύτερου γύρου και το ντόμινο των εξελίξεων

Με βάση τα τελικά αποτελέσματα ο Ερντογάν συγκέντρωσε 49,50%, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου 44,89%, ο Σινάν Ογάν 5,17% και ο Μουχαρέμ Ιντζέ 0,44%.

Ο εθνικιστής Σινάν Ογκάν, είναι ο «κρίσιμος» παράγοντας που ίσως καθορίσει το αποτέλεσμα στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών ανάλογο με το πού θα «στρέψει» τους ψηφοφόρους του. Οι «ορφανές» ψήφοι του Ογάν, σύμφωνα με τις αναλύσεις, θα είναι αυτές που θα κρίνουν το αποτέλεσμα.

«Θα διαβουλευθούμε με τη βάση των ψηφοφόρων μας για να πάρουμε απόφαση για το δεύτερο γύρο. Όμως έχουμε ήδη κάνει σαφές πως η μάχη εναντίον της τρομοκρατίας και το να στείλουμε πίσω τους πρόσφυγες είναι οι κόκκινες γραμμές μας» δήλωσε ο Ογάν σε σημερινή συνέντευξή του στο Reuters.

Μια τρίτη θητεία του Ερντογάν θα προβληματίσει ιδιαίτερα τους ακτιβιστές πολιτικών δικαιωμάτων που δίνουν αγώνα για να αλλάξουν τη ζημιά που έχει προκαλέσει ο Τούρκος πρόεδρος, όπως λένε. Αντίθετα, σε πιθανή επικράτηση Κιλιτσντάρογλου, υπάρχει το ενδεχόμενο να απελευθερωθούν χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι και ακτιβιστές.

Ο δεύτερος γύρων των εκλογών προκάλεσε «βουτιά» στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, η λίρα βρέθηκε κοντά σε χαμηλό δύο μηνών και οι αναλυτές εξέφρασαν την ανησυχία τους προβλέποντας ότι «οι επόμενες δύο εβδομάδες είναι πιθανό να είναι οι πιο τεταμένες στην τουρκική πολιτική από τότε που το ΑΚΡ και ο Ερντογάν ανέβηκαν στην εξουσία πριν από δύο δεκαετίες».

Το momentum του Ερντογάν – Τι λένε πολιτικοί αναλυτές

Στη δυναμική του Ερντογάν στέκονται οι πολιτικοί αναλυτές και εξηγούν γιατί το timing πιθανότατα θα τον χρίσει τελικό νικητή στον δεύτερο γύρο. «Ο Ερντογάν έχει σαφές ψυχολογικό προβάδισμα έναντι της αντιπολίτευσης και πιθανότατα θα ρίξει το βάρος της προεκλογικής του καμπάνιας τις επόμενες δύο εβδομάδες στην εθνική ασφάλεια» λέει ο πολιτικός αναλυτής Wolfango Piccoli.

«Ο Ερντογάν διατήρησε τη βάση των οπαδών του στην καρδιά της Ανατολίας και στις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας ενώ κατέγραψε εξαιρετικά ποσοστά στις σεισμόπληκτες περιοχές. Κάποιοι εκπλήσσονται αλλά προφανώς έκανε ακριβώς αυτό που περίμεναν από αυτόν και υπόσχεται ακόμα περισσότερα μετά τις εκλογές» λέει ο αναλυτής Ali Carkoglu στο Al Jazeera.

Όπως εξηγεί ο Carkoglu αυτό που δεν κατάφερε η αντιπολίτευση είναι να βρει υποστήριξη στην «καρδιά» της Τουρκίας. «Το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης κατάφερε να διατηρήσει χωρίς δυσκολία το 10-11% των ψήφων, ενώ το IYI, σημαντικός εταίρος της συμμαχίας της αντιπολίτευσης, δεν μπόρεσε να αυξήσει σημαντικά τους υποστηρικτές του» εξηγεί.

Πώς βλέπει η Δύση το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των τουρκικών εκλογών

Στενά παρακολουθεί τις εκλογές στην Τουρκία η Δύση, με τα Μέσα να αναφέρονται εκτενώς στα αποτελέσματα, την ανατροπή των δημοσκοπήσεων και τον μεγάλο «νικητή χαμένο» Ερντογάν.

Οι Financial Times έγραφαν, σε μια πρώτη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, πως αντί να βάλει τέλος στη διακυβέρνηση Ερντογάν η χθεσινή εκλογική διαδικασία έχει προκαλέσει περισυλλογή στο στρατόπεδο της αντιπολίτευσης. Αν και ο Ερντογάν δεν κατάφερε νίκη από τον πρώτο γύρο, το αποτέλεσμα αφήνει τον Κιλιτσντάρογλου «με ένα από τα χειρότερα σενάρια» ενόψει του δεύτερου γύρου, σχολιάζει η οικονομική εφημερίδα.

«Αυτό που επιβεβαιώνει το αποτέλεσμα είναι η έκταση στην οποία η τουρκική κοινωνία έχει πολωθεί, 100 χρόνια μετά από την ίδρυση της σύγχρονης τουρκικής δημοκρατίας από τον Κεμάλ Ατατούρκ» σχολιάζει το BBC.

Οι Times, τέλος, κάνουν λόγο για μια «σπάνια ήττα» του Ερντογάν, παρά την πρωτιά, καθώς είναι η πρώτη φορά που δεν εξασφαλίζει την προεδρία με τον πρώτο γύρο.

Η γαλλική Le Monde επισημαίνει στο κύριο άρθρο της πως ο άνθρωπος που κυβέρνησε την Τουρκία τις δύο τελευταίες δεκαετίες δεν φαίνεται να είναι πλέον ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης.

Η εφημερίδα επισημαίνει τους κινδύνους να εισέλθει η Τουρκία σε μία περίοδο πολιτικής και οικονομικής αστάθειας, λαμβάνοντας υπόψιν τη μικρή διαφορά με την οποία προηγείται ο Ερντογάν, αλλά και της συνεχιζόμενης υποτίμησης της τουρκικής λίρας. Επισημαίνει ακόμη ότι, παρά τα οικονομικά προβλήματα και τις τραγικές συνέπειες του τελευταίου σεισμού στην Τουρκία, η παράταξη Ερντογάν έδειξε εντυπωσιακή ανθεκτικότητα στις κάλπες, ενώ για τον Κιλιτσντάρογλου τονιζει πως το γεγονός πως είναι Κούρδος Αλεβίτης ίσως οδήγησε πολλούς Τούρκους συντηρητικούς Σουνίτες στο να τον καταψηφίσουν.

Από την πλευρά της η γαλλική εφημερίδα Libération, υπογραμμίζει πως μετά το τέλος μιας ψηφοφορίας με μαζική συμμετοχή που διεξήχθη «χωρίς αξιοσημείωτα επεισόδια», οι πρώτες καταμετρήσεις δίνουν πλεονέκτημα στον απερχόμενο πρόεδρο, ο οποίος «φαίνεται σε κάθε περίπτωση έτοιμος να σεβαστεί το αποτέλεσμα της κάλπης». Η εφημερίδα επισημαίνει ωστόσο, μεταξύ άλλων, την καχυποψία της αντιπολίτευσης για τον τρόπο καταμέτρησης των ψήφων, σημειώνοντας πως ο Κιλιτσντάρογλου κάλεσε «τους ήρωες της δημοκρατίας» να παραμείνουν σε επαγρύπνηση και μετά το κλείσιμο της κάλπης.