Προκαλεί αμηχανία, το καταλαβαίνω. Ούτε καταστροφές ούτε μνημόνια ούτε προειδοποιήσεις, τίποτα. Σίγουρα, ούτε και θρίαμβοι. Απλά κανονικότητα. Ολα όσα μάθαμε να ζούμε προεκλογικά για περίπου 13 χρόνια πλέον δεν υπάρχουν. Σε λιγότερο από μια εβδομάδα έχουμε εκλογές και οι αγορές συμπεριφέρονται σαν να διεξάγονται σε μια χώρα της Βόρειας Ευρώπης. Καμία ανησυχία. Αντίθετα, το ελληνικό δεκαετές ομόλογο κινείται κάθε μέρα και καλύτερα. Την Παρασκευή βρέθηκε κάτω και από το 4%, στο 3,97%. Σε επίπεδα που είχε να τα δει πριν από τις απανωτές αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ, πριν από έναν χρόνο.

Θα περίμενε κανείς ότι απλά θα ακολουθούσε την ευρωπαϊκή τάση. Λάθος. Τα ομόλογα όλων των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών ανεβαίνουν. Οσο ανεβαίνει και το ρίσκο ύφεσης στις οικονομίες τους. Το δε ιταλικό πλέον έχει προσπεράσει το ελληνικό δεκαετές με επιτόκιο 4,17%.

Μαζί μειώνεται και το spread, το περίφημο περιθώριο που μάθαμε στη δεκαετία του 2010 και η άνοδός του έγινε συνώνυμο της ελληνικής απόκλισης από την υπόλοιπη Ευρώπη και τελικά με την ίδια τη χρεοκοπία. Η διαφορά απόδοσης (αυτό είναι το spread) του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου με το αντίστοιχο γερμανικό δεκαετές, που είναι το ομόλογο αναφοράς για όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση, έχει μειωθεί στις 175 μονάδες βάσης, επίσης στα χαμηλότερα επίπεδα του τελευταίου χρόνου. Τα χαμηλότερα ήταν στην εποχή των μηδενικών επιτοκίων του Ιουνίου του 2021, επίσης με κυβέρνηση Μητσοτάκη, όταν η χώρα δανειζόταν με κάτω από 1% και η διαφορά με το γερμανικό ομόλογο είχε πέσει στις 97,55 μονάδες βάσης.

Οι διεθνείς εταιρείες που δημοσιεύουν τα στοιχεία με τη διακύμανση των ομολόγων υπενθυμίζουν εκτός από τη χαμηλότερη επίδοση και τη μεγαλύτερη διαφορά. Ετσι σαν να «στοιχειώνουν» με το παρελθόν όλους τους εμπλεκόμενους στην τότε «τραγωδία», οι οποίοι σχεδόν όλοι διεκδικούν και σήμερα την ψήφο των πολιτών. Ηταν 8 Ιουλίου του 2015 όταν η διαφορά απόδοσης του ελληνικού με το γερμανικό δεκαετές ομόλογο είχε εκτοξευτεί στις 1.865 μονάδες βάσης. Τρεις μέρες μετά το δημοψήφισμα, μερικές εβδομάδες μετά το κλείσιμο των τραπεζών και λίγο πριν από την υπογραφή του τρίτου αχρείαστου μνημονίου.

Η ελληνική οικονομία έχει αφήσει πίσω της αυτές τις εποχές και βρίσκει σταθερά τη θέση της στην παγκόσμια οικονομία. Μαζί φεύγει και η καχυποψία. Οι αγορές την τιμολογούσαν και κρατούσαν σταθερά την τελευταία 4ετία σε χειρότερη θέση την Ελλάδα και την απόδοση των ομολόγων της από αυτή στην οποία πραγματικά ανήκε. Τώρα αυτό διορθώνεται. Υπάρχει σιγουριά για την πορεία της χώρας. Η επενδυτική βαθμίδα θα σφραγίσει αυτή την εξέλιξη. Το «spread» αμφισβήτησης για την προοπτική της μειώνεται ραγδαία. Σύντομα θα βρεθούμε ξανά εκεί που ανήκαμε. Οχι στο κλαμπ των πλούσιων βορειοευρωπαϊκών χωρών, αλλά κοντά στην Πορτογαλία, την Ισπανία, χώρες με ώριμα πολιτικά συστήματα που μηδένισαν πολύ νωρίτερα τον κίνδυνο δικής τους κατάρρευσης.

Διορθώνοντας την οικονομική μας ιστορία, οφείλουμε να επουλώσουμε και τις πληγές που άφησε όλη αυτή η περίοδος. Σφιχτό ταμείο, καλύτερο Δημόσιο, καλύτερο κοινωνικό κράτος και λιγότερη κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα μαζί με τη βελτίωση των πραγματικών αμοιβών μπορούν να φέρουν σε λογικά επίπεδα και το spread των ανισοτήτων, κάνοντας κοινωνούς της επιστροφής στην κανονικότητα όλους τους Ελληνες…

Headlines