Πάρκινσον: Ευρέως διαδεδομένο χημικό ενοχοποιείται για τη νόσο

Χημικός διαλύτης που ανιχνεύεται σήμερα στο αίμα πολλών ανθρώπων αυξάνει δραματικά την πιθανότητα εκδήλωσης νόσου του Πάρκινσον, δείχνει μεγάλη αμερικανική μελέτη.

Το τριχλωροαιθυλένιο (TCE) χρησιμοποιούταν για δεκαετίες στην παραγωγή καφέ χωρίς καφεΐνη, σε στεγνοκαθαριστήρια, ακόμα και ως αναισθητικό για χειρουργικές επεμβάσεις, μέχρι που απαγορεύτηκε τη δεκαετία του 1970 λόγω ενδείξεων καρκινογόνου δράσης.

Σήμερα χρησιμοποιείται ως απολιπαντικός παράγοντας για τον καθαρισμό μηχανημάτων, καθώς και στην παραγωγή ψυκτικών υγρών.Η παραγωγή του αυξάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, επισημαίνουν οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους.

Παρόλο που η χρήση του έχει περιοριστεί, το TCE παραμένει σημαντικός ρύπος επειδή επιζεί στο νερό και το έδαφος για δεκαετίες. Σήμερα υπάρχει σε ανιχνεύσιμα επίπεδα στο ένα τρίτο των αποθεμάτων πόσιμου νερού στις ΗΠΑ, σε πολλά τρόφιμα, ακόμα και στο μητρικό γάλα.

Η νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση JAMA Neurology είναι η μεγαλύτερη επιδημιολογική έρευνα για τη σχέση του τριχλωροαιθυλένιου με τη νόσο του Πάρκινσον, η οποία έχει επίσης συνδεθεί με ορισμένα γεωργικά φάρμακα.

Τα ευρήματα έρχονται να προστεθούν σε προηγούμενες μελέτες σε ζώα, τα οποία υποδεικνύουν ότι η ουσία καταστρέφουν τα κύτταρα που παράγουν ντοπαμίνη σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται μέλαινα ουσία και εμφανίζει χαρακτηριστικές βλάβες στην Πάρκινσον.

Η νέα ανάλυση «είναι εξαιρετικά σημαντική» σχολίασε στον δικτυακό τόπο του Science η Μπραϊάνα ντε Μιράντα, νευροτοξικολόγος του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ που δεν συμμετείχε στη μελέτη.

«Προσφέρει έναν εξαιρετικά μεγάλο πληθυσμό για να εκτιμηθεί ένας παράγοντας κινδύνου σε μια προσεκτικά σχεδιασμένη επιδημιολογική μελέτη» είπε.

Αξιόπιστα χαρακτήρισε τα ευρήματα ο Γκλαρι Μίλερ, τοξικολόγος που μελετά την Πάρκινσον στο Πανεπιστήμιο Κολούμπα. «Είναι πολύ πειστικά» δήλωσε.

Η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο εξέτασε δεδομένα για σχεδόν 160.000 βετεράνους, από τους οποίους οι μισοί είχαν υπηρετήσει για τουλάχιστον τρεις μήνες στο στρατόπεδο του Λεζούν στη Βόρεια Καρολίνα, όπου το TCE χρησιμοποιούταν για τον καθαρισμό στρατιωτικού εξοπλισμού. Το νερό της βάσης περιείχε την ουσία σε συγκεντρώσεις 70 φορές πάνω από το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο.

Οι βετεράνοι του Λεζούν συγκρίθηκαν με ισάριθμη ομάδα στρατιωτών που είχαν υπηρετήσει σε διαφορετική βάση της Καλιφόρνια. Τα άτομα της μελέτης υπηρέτησαν στις δύο βάσεις τις δεκαετίες του 1970 και ’80 και ήταν κατά μέσο όρο 60 ετών την τελευταία φορά που εξετάστηκαν το 2021.

Μέχρι τότε είχαν εκδηλώσει νόσο του Πάρκινσον 278 βετεράνοι του Λεζούν, συγκριτικά με 151 στη δεύτερη βάση. Αφότου στάθμισαν τα αποτελέσματα για παράγοντες όπως η ηλικία και το φύλο, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι μεταξύ των βετεράνων του Λεζούν η συχνότητα της ασθένειας ήταν 70% υψηλότερη.

Φέτος τον Ιανουάριο, η αμερικανική Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας (EPA) αναγνώρισε ότι το TCA εγκυμονεί «κίδυνο βλάβης στην ανθρώπινη υγεία» και προανήγγειλε μέτρα για περιορισμό της χρήσης. Αυτό όμως δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της εκτεταμένης ρύπανσης από TCΕ, η οποία θα παραμείνει στα σημερινά υψηλά επίπεδα για δεκαετίες.

Όπως επισημαίνει συνοδευτικό άρθρο σχολιασμού στο ίδιο τεύχος του JAMA Neurology, «»είναι ανησυχητικό ότι η εισροή ατμού TCWE είναι σήμερα εκτεταμένη και ποικίλει από ένα δημοτικό σχολείο που βρίσκεται πάνω από πρώην χημική εγκατάσταση στη Σαγκάη μέχρι σπίτα αξίας εκατομμυρίων δολαρίων που χτίστηκαν σε πρώην αεροδιαστημικό εργοστάσιο στο Νιούπορτ Μπιτς της Καλιφόρνια».

Η μελέτη, σχολιάζει το Science, ίσως ανοίξει το δρόμο για αγωγές βετεράνων κατά της αμερικανικής κυβέρνησης για βλάβες που υπέστησαν από την κατανάλωση μολυσμένου νερού.