Γιατί πέτυχε η πολιτική για τον τουρισμό

Ευοίωνες είναι οι προοπτικές για τον ελληνικό τουρισμό φέτος, με τα πρώτα στοιχεία να δείχνουν ότι η σεζόν μπορεί να φτάσει, και ενδεχομένως να ξεπεράσει, σε αριθμούς τη «χρυσή» χρονιά του 2019.

Μεγάλοι tour operators, όπως ο γερμανικός όμιλος της TUI και ο FTI, έχουν ανοίξει τα συστήματα των προκρατήσεων για την επόμενη τουριστική περίοδο με την πατρίδα μας να πρωταγωνιστεί στις προσφορές του early booking.

Η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των 10 κορυφαίων προορισμών στην πλατφόρμα της Hotelbeds -την ηγέτιδα δύναμη όπως χαρακτηρίζεται- στην αγορά των «κλινοτραπεζών» διεθνώς.

Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) προκύπτει ότι όλοι οι αεροπορικοί δείκτες κίνησης επιβατών και πτήσεων για το πρώτο τρίμηνο του έτους παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022 και του 2019.

Η σημερινή εικόνα ευεξίας δεν θα ήταν εφικτή, εάν δεν προϋπήρχε μια πολύ συστηματική προσπάθεια στήριξης του κλάδου. Κυρίως κατά την περίοδο έκρηξης της πανδημίας, τότε που ο κορονοϊός δημιούργησε ασφυκτικές συνθήκες, απειλώντας πολλές επιχειρήσεις κυριολεκτικά με αφανισμό, και φέρνοντας τους εργαζόμενους αντιμέτωπους με το φάσμα της ανεργίας.

Αντιμετωπίζοντας αυτή την πρωτοφανή κατάσταση, όπου ολόκληρη η οικονομία ουσιαστικά έκλεινε, πήραμε κάποιες δύσκολες αποφάσεις: κατευθύναμε σημαντικούς δημόσιους πόρους για τη στήριξη των επιχειρήσεων του τουρισμού, παραπάνω από 3 δισεκατομμύρια κατευθύνθηκαν σε αυτές ώστε

► να πληρώσουμε τους μισθούς των εργαζόμενων,

► να φέρουμε καινούργια εργαλεία, όπου μετατρέψαμε ουσιαστικά τη μερική απασχόληση σε πλήρη απασχόληση,

►να δώσουμε περισσότερη ευελιξία στις επιχειρήσεις και στους μεγάλους εργοδότες του τουρισμού να κρατήσουν το προσωπικό τους και να μην το απολύσουν.

Φυσικά, ταυτόχρονα, χρειάστηκε να πάρουμε ορισμένα μεγάλα ρίσκα, όπως το να ανοίξουμε το 2020 την τουριστική μας αγορά σε συνθήκες οι οποίες ήταν πραγματικά πρωτόγνωρες. Και τότε σας θυμίζω δεν είχαμε εμβόλια, είχαμε ελάχιστα τεστ, χρησιμοποιήσαμε κάποιους έξυπνους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης και καταφέραμε και ανοίξαμε έστω και έτσι. Και είχαμε 25% των εσόδων -ποσό όχι αμελητέο- κρατήσαμε ουσιαστικά τον τουριστικό κλάδο ζωντανό.

Και έπειτα ήρθε το 2021. Ήδη είχαν αρχίσει να φτάνουν τα εμβόλια και είχαμε μεγάλα ζητήματα τότε για το πώς θα μπορούν να ταξιδεύουν οι τουρίστες και πώς θα μπορούν να βεβαιώνουν το γεγονός ότι είτε έχουν νοσήσει, είτε έχουν κάνει το εμβόλιο.

Λίγο νωρίτερα μάλιστα, σε Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Δεκέμβριο του 2020 όταν κανείς δε σκεφτόταν τότε τι θα γίνει το επόμενο καλοκαίρι, ο Πρωθυπουργός μας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης για πρώτη φορά μίλησε για την ανάγκη να αποκτήσουμε αυτό το οποίο στη συνέχεια μετεξελίχθηκε σε ψηφιακό πιστοποιητικό.

Δηλαδή ένα κοινά αποδεκτό πιστοποιητικό, το οποίο θα διευκόλυνε τους τουρίστες να ταξιδέψουν το επόμενο καλοκαίρι. Και ναι, ήμασταν εμείς, η κυβέρνηση της ΝΔ, αυτοί που το σχεδιάσαμε, το προτείναμε τελικά και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, έγινε πράξη και χάρη σε αυτή την πρωτοβουλία καταφέραμε το 2021 να έχουμε μία σχετικά αποδεκτή τουριστική περίοδο, φτάνοντας τα έσοδα στο 50% του αριθμού ρεκόρ που είχαμε το 2019.

Και ήρθε το 2022, θα έλεγα μια χρόνια ολικής επαναφοράς για τον τουρισμό, παρά τις δύσκολες συγκυρίες, με τον πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης, την ενεργειακή κρίση και τις πληθωριστικές πιέσεις. Και παρά ταύτα, ο ελληνικός τουρισμός κατάφερε και έκανε αυτή τη μεγάλη επιστροφή.

Τα παραπάνω είναι αποτέλεσμα συστηματικής, συλλογικής και εντατικής ομολογουμένως δουλειάς.  Δεν έτυχε όπως υποστηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση το μεγάλο comeback του ελληνικού τουρισμού, πέτυχε μέσω συγκεκριμένων στρατηγικών, ενεργειών και πρωτοβουλιών που ανέλαβε με σοβαρότητα και μεθοδικότητα η παρούσα κυβέρνηση, η κυβέρνηση της ΝΔ.

► Γιατί για μας ο τουρισμός είναι εθνική υπόθεση. Συνιστά το κατεξοχήν όχημα ανάκαμψης για την υψηλή αναπτυξιακή πορεία της πατρίδας μας, ώστε να δημιουργήσουμε ευημερία διαρκείας τόσο για τη χώρα μας, όσο και για τους πολίτες της.

► Γιατί για μας ο τουρισμός πέραν όλων των άλλων συμβάλλει στην περιφερειακή ανάπτυξη, στην κοινωνική συνοχή και στην αποφυγή της ερημοποίησης.

► Γιατί για μας ο τουρισμός βρίσκεται στο επίκεντρο της καινοτομίας, αλλά και της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, δημιουργώντας παράλληλα νέες θέσεις εργασίας για τα παιδιά μας.

Και για να γίνω πιο σαφής. Ναι, (α) επεκτείναμε την τουριστική περίοδο, (β) δώσαμε μεγάλη έμφαση στην διαφοροποίηση του τουριστικού μας προϊόντος με την υπέρβαση του κλασικού μοντέλου «θάλασσα και ήλιος», (γ) προωθήσαμε τις ειδικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, (δ) επιταχύναμε και απλοποιήσαμε τις διαδικασίες των τουριστικών επενδύσεων, (ε) αυξήσαμε τα έσοδα σε εστίαση και εμπόριο, (στ) ενισχύσαμε τους Έλληνες με τα Προγράμματα Εσωτερικού Τουρισμού και τελικά (ζ) καταφέραμε τη μεγαλύτερη ανάκαμψη τουριστικά σε όλη την Ευρώπη.

Πώς το καταφέραμε;

(α) Αξιοποιώντας τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, (β) ενεργοποιώντας τις δικές μας δυνάμεις και κυρίως (γ) χωρίς να δείξουμε κανένα σημάδι εφησυχασμού με (i) πρώτο στοίχημα τις υποδομές, αλλά και (ii) την ενίσχυση ή τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου με στόχο τη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος ικανού να προσελκύσει επενδύσεις.

Έχουμε δρομολογήσει δεκάδες έργα υποδομών σε 26 δημοφιλείς προορισμούς. Παράλληλα, στηρίζουμε επενδύσεις που αφορούν το μέλλον της βιωσιμότητας του τουρισμού όπως η εξοικονόμηση ενέργειας, η ηλεκτροκίνηση, με κίνητρα αντικατάστασης παλιών οχημάτων, δημιουργώντας νέα δίκτυα φόρτισης, δοκιμάζοντας νέες πρακτικές όπως το Car Sharing.

Το ίδιο, φυσικά, αφορά και στην ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών όπως και στη συνολική ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όχι μόνο σε κεντρικό επίπεδο αλλά και σε αποκεντρωμένο επίπεδο, για να βοηθήσουμε και τις ίδιες τις επιχειρήσεις να μειώσουν τον ενεργειακό τους κόστος.

Είναι γεγονός ότι η ψηφιοποίηση και η ενεργειακή αυτονομία αποτελούν προκλήσεις για τη χώρα, αποτελούν προκλήσεις και για τον ίδιο τον κλάδο του τουρισμού. Η Αστυπάλαια, η Χάλκη, η Τήλος είναι παραδείγματα νησιών που το καθένα εξελίσσεται με το δικό του τρόπο σε καινοτόμα πράσινα νησιά. Αυτό είναι ένα μοντέλο το οποίο μπορεί εύκολα να επεκταθεί και σε άλλους νησιωτικούς προορισμούς, μέσα από το Πρόγραμμα «GReco Islands».

Και βέβαια αυτό πηγαίνει παράλληλα με την αναβάθμιση τόπων της ηπειρωτικής χώρας, με πρωτοβουλίες όπως τα «Απάτητα βουνά», τα οποία ουσιαστικά καθιστούμε ολόκληρους μεγάλους ορεινούς όγκους, πλήρως προστατευμένους από οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα.

Με λίγα λόγια, τα ρεκόρ είναι ευπρόσδεκτα, ειδικά σε μια πολύ δύσκολη οικονομική και γεωπολιτική συγκυρία. Η διάρκεια της επιτυχίας όμως, αλλά και η ευρύτερη διάχυση του τουριστικού εισοδήματος, προϋποθέτουν στρατηγική και διαμόρφωση πολιτικών. Τα επόμενα χρόνια, θα κληθούμε όλοι μας, να προσαρμοστούμε στις σύγχρονες ανάγκες και στις νέες προτεραιότητες. Στη ΝΔ πιστεύουμε ότι έχουμε τη δυνατότητα να διαμορφώσουμε την ατζέντα για την πραγματική μεταμόρφωση του τουρισμού και τη μετάβαση στην επόμενη μέρα.

* Η Ολυμπία Κ. Αναστασοπούλου είναι Γενική Γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης, Δικηγόρος, LLM, MBA & Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑΔ