Το περπάτημα κάνει καλό, αλλά μπορεί και να καταστρέψει τη ζωή σας

«Όπως τόσοι πολλοί άνθρωποι, περπατάω κάθε μέρα. Το κάνω γρήγορα και με συνταγή γιατρού. Ο ρευματολόγος μου με έπεισε, με βιβλιογραφία και τόνους συμβουλών, ότι η μέτρια άσκηση θα κάνει τη ζωή μου καλύτερη: αν συνεχίσω, μπορώ να κάνω την εκφυλιστική ασθένεια που έχει ήδη λιώσει αρκετούς από τους σπονδύλους μου να προχωρήσει πολύ αργά ή ακόμα και να σταματήσει» γράφει ο Sergio Del Molino στην elpais.com και συνεχίζει:

Παρ’ όλα αυτά, το να ξεφύγω από την καθιστική ζωή δεν ήταν εύκολο. Ο πόνος των πρώτων ημερών δραστηριότητας ήταν αφόρητος. Εμπιστεύτηκα όμως τη βιβλιογραφία που μου εξασφάλιζε ότι αν πιέσω τον εαυτό μου και αντέξω, δεν θα αργούσα να δω κάποιες βελτιώσεις. Και χαίρομαι που άκουσα τον γιατρό. Σήμερα, το περπάτημα είναι απόλαυση, σχεδόν ανάγκη, μια συνήθεια που μου λείπει πολύ τις ημέρες που δεν μπορώ να το κάνω. Φοράω τα αθλητικά μου παπούτσια, παίρνω τα ακουστικά μου και με χαρά βγαίνω στο δρόμο για να ακολουθήσω τη διαδρομή μου μέσα από πάρκα, άλση και ρυάκια.

Η ζωή μου είναι καλύτερη, ναι, αλλά είναι επίσης σκατά

Δεν πρόκειται να το αρνηθώ: Είμαι ένας άλλος άνθρωπος. Ένας καλύτερος άνθρωπος. Έχω χάσει βάρος, έχω ανακτήσει κάποια κινητικότητα και δεν υποφέρω πλέον από εκείνους τους τρομερούς πόνους. Είμαι πιο άνετος, για να μην αναφέρω ότι τώρα έκοψα τα παυσίπονα και μπορώ να σκύβω για να σηκώσω πράγματα χωρίς να ζητάω βοήθεια. Πιθανότατα είμαι λιγότερο ενοχλητικός στην παρέα. Και όμως, παρ’ όλα αυτά, αρνούμαι να ξεγελάσω τους φίλους που πανηγυρίζουν για την αλλαγή: Η ζωή μου είναι καλύτερη, ναι, αλλά είναι επίσης σκατά.

Ίσως φταίει το γεγονός ότι περπατάω σε ηχητική απομόνωση, ακούγοντας podcasts που αναλύουν το Αμερικανικό Κουαρτέτο του Ντβόρζακ, αλλά οι βόλτες μου έχουν συχνά μια αστρική αίσθηση. Μετά από μερικά βήματα, η συνείδηση αρχίζει να αιωρείται, ελεύθερη, συλλογιζόμενη τον σιωπηλό κόσμο.

Την ώρα της ημέρας που συνήθως περπατάω, περιβάλλομαι από ανθρώπους που γυμνάζονται.

Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι δρομείς – οι αριστοκράτες αυτού του βασιλείου. Φορούν τα αθλητικά τους ρούχα σαν πανοπλία- γνωρίζουν ότι είναι ιδιοκτήτες του πάρκου, δεν ξεφεύγουν ποτέ από τις σχολαστικά υπολογισμένες διαδρομές τους, κυνηγώντας πάντα τα σημάδια και τους στόχους τους.

Καθώς δεν μπορώ να τους ακούσω να έρχονται, συχνά με προσπερνούν- κάποια μέρα θα με ρίξουν κάτω και θα με ποδοπατήσουν με την ίδια περιφρόνηση με την οποία ένας φεουδάρχης θα ποδοπατούσε τους εχθρούς του με το άλογό του. Έπειτα υπάρχουν οι ποδηλάτες, μια άλλη ευγενής τάξη άσκησης, με παρόμοιες συνήθειες και αλαζονεία. Μας περιφρονούν με τον ίδιο τρόπο που οι ορειβάτες περιφρονούν τους πεζοπόρους. Γι’ αυτούς, οι περιπατητές είναι ο πάτος της τροφικής αλυσίδας, ένα είδος που δεν αξίζει καν να το κυνηγήσουν, επειδή είναι άγευστο και δεν έχει θρεπτικά συστατικά. Οι ενεργειακές μπάρες είναι καλύτερες.

Artwork: We Are One / Behance

Η ταξικότητα της άθλησης

Αλλά δεν είναι η περιφρόνησή τους που κάνει τη ζωή μου σκατά. Την περίμενα και αποδέχομαι την ταξικότητά της: Σίγουρα το αξίζω, γιατί εκπροσωπώ όλα όσα μισούν. Αν ζούσαμε σε ένα αποτελεσματικό σύστημα κάστας, δεν θα χρειαζόταν να διασταυρωθούν μαζί μου, αλλά αυτή η καταραμένη δημοκρατία μας δίνει το δικαίωμα να χρησιμοποιούμε τα ίδια πάρκα, οπότε απλώς προσπαθώ να μην μπλέκομαι στα πόδια τους. Από την άλλη πλευρά, οι περιπατητές σαν εμένα με ρίχνουν. Είμαστε πολλοί μεγαλούτσικοι – οι περισσότεροι πρέπει να πω είναι μεγαλύτεροι από μένα.

Στα 43 μου, είμαι ο νεότερος της φυλής. Οι άλλοι είναι κατά μέσο όρο 15 ή 20 χρόνια μεγαλύτεροι, και οι περισσότεροι από αυτούς φαίνονται θλιμμένοι και συντετριμμένοι. Δεν ξέρω τι λένε στους φίλους και την οικογένειά τους όταν χειροκροτούν την επιμονή τους και τη σωματική διάπλαση που αποκτούν, αλλά όταν βρίσκεσαι στο πάρκο δεν μπορείς να κρύψεις τη διάθεσή σου, και ενώ ακούω την έβδομη συμφωνία του Σοστακόβιτς, αυτό που μου λένε τα πρόσωπά τους είναι: «Είμαι χάλια».

Ανάθεμά σε, λογοτεχνία

Ίσως με Μότσαρτ ή μια άρια από την Τόσκα, τα πρόσωπά τους να μου φαίνονταν πιο χαρούμενα. Άλλωστε, η 7η Συμφωνία του Σοστακόβιτς, αφιερωμένη στην πολιορκία του Λένινγκραντ, μιλάει για θάνατο και κανιβαλισμό – αλλά ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο μου δίνει το σωστό μέτρο της αλήθειας.

Μπορώ να μαντέψω ότι πολλοί περιπατητές (για λόγους καρδιολογικής στατιστικής, οι περισσότεροι είναι άνδρες) έχουν ήδη πάθει ένα έμφραγμα και προσπαθούν να επικαλεστούν το δεύτερο. Το μόνο που ζητούν από τη ζωή είναι λίγος χρόνος ακόμη. Γνωρίζουν ότι δεν είναι πραγματικά σε θέση να παζαρέψουν με τη μοίρα, ότι δεν μπορούν να ζητήσουν παθιασμένους έρωτες ή να γίνουν σταρ. Λίγο ακόμα από αυτό που ήδη έχουν, αυτός ο χειμωνιάτικος ήλιος και η ήπια ανακούφιση που προσφέρουν οι ενδορφίνες – αυτό αρκεί. Ακριβώς όπως εγώ αρκούμαι στο να μπορώ να γνέφω ή να κουνάω το κεφάλι μου χωρίς να τρίζουν οι σπόνδυλοί μου. Από εκεί προέρχεται η θλίψη μας: Από την οξεία επίγνωση του τέλους. Μας έχουν απομείνει ελάχιστα memento vita. Πρέπει να αρκεστούμε στα memento mori, τα οποία είναι ούτως ή άλλως πιο ενδιαφέροντα από λογοτεχνική άποψη. Αλλά, ανάθεμά σε, λογοτεχνία.

Θα ήθελα να κρατήσω το μυστικό τους

Σε έναν κόσμο που έχει εμμονή με την υγεία και το σώμα, η κοινωνική υποκρισία μας αναγκάζει να είμαστε ευγνώμονες και να κηρύττουμε το ευαγγέλιο της ενεργούς ζωής. Αλλά ακούω τον Σοστακόβιτς για κάποιο λόγο. Αισθάνομαι όντως καλύτερα με αυτόν τον τακτικό, χαμηλών λιπαρών και σχεδόν νηφάλιο τρόπο ζωής, αλλά η ζωή μου ήταν πολύ πιο ενδιαφέρουσα όταν αγνοούσα τις συστάσεις του ΠΟΥ, και με τα θλιμμένα μάτια ενός γέρικου σκύλου, οι σύντροφοί μου στη βόλτα μου λένε το ίδιο πράγμα. Ο καπνός από αυτά τα τσιγάρα και όλο αυτό το κρασί μπορεί να ήταν μια γρήγορη διαδρομή προς τον τάφο, αλλά τι πλούσιος, λεπτός και φιλόξενος τάφος. Εκείνο το τρένο της βρωμιάς και της αϋπνίας ήταν αναμφίβολα μια πολύ πιο ευτυχισμένη διαδρομή από το δίκαιο ταξίδι μέσα από το δασωμένο μονοπάτι της ευημερίας.

Εμείς οι περιπατητές το ξέρουμε

Εμείς, που ζούμε επειδή πρέπει να ζήσουμε, γιατί το αντίθετο θα ήταν ηλίθιο. Αλλά το να περπατάς, από τον Σωκράτη μέχρι σήμερα, περνώντας από όλους τους φιλοσόφους που αναφέρει ο Ramón del Castillo -ένας άλλος περιπατητής- στο δοκίμιό του Filósofos de paseo (Φιλόσοφοι που περπατούν), είναι μια πράξη κύρους, συμβατή με τη σκέψη.

Και ως περιπατητές/στοχαστές καταλαβαίνουμε ότι ο μόνος τρόπος να συντονίσουμε το μυαλό και το σώμα είναι μέσω της εξαπάτησης. Όταν περπατάς, η αλήθεια εμφανίζεται, ενοχλητική και αναπόφευκτη, και όλες οι φαντασιώσεις για αιώνια νεότητα και σωματική τελειότητα γίνονται μάταιες.

Το κάνεις επειδή πρέπει, επειδή η εναλλακτική λύση είναι τρομακτική, αλλά μη μας παιδαγωγείς με αυταπάτες που δεν αρμόζουν σε έναν ενήλικα. Ήμασταν πιο ευτυχισμένοι πριν. Το να ζούμε με τη γνώση ότι όλα αυτά τελείωσαν μπορεί να μας κάνει σοφότερους, ίσως και υποδειγματικούς, αλλά με ένα στυλ σισύφειο και μηχανικό.

Κατά κάποιο τρόπο, είμαστε λιγότερο ανθρώπινοι, και καθώς η πυραμίδα του πληθυσμού αντιστρέφεται, σύντομα θα είμαστε σχεδόν όλοι ηλικιωμένοι που θα περπατούν στα πάρκα και το μέλλον θα είναι απογυμνωμένο από ανθρωπιά – πιο χλωμό, με ελεγειακή μουσική, πιο κοντά στις μελαγχολίες του Σοστακόβιτς παρά στα ξεσπάσματα του Μπετόβεν.

Θα είμαστε επίσης σοφότεροι. Αλλά θα είμαστε σκατά.

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην elpais.com