Ικαρία – Εκλογές: Πρώτο κόμμα το ΚΚΕ, δεύτερος ο ΣΥΡΙΖΑ

Μέσα στο χαμό των εκλογικών αποτελεσμάτων υπάρχει κι ένα μοναδικό φαινόμενο. Πρόκειται για το κόμμα που επέλεξαν να είναι πρώτο οι κάτοικοι ενός δήμου. Και αυτό δεν είναι ούτε η Νέα Δημοκρατία, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ. Συγκεκριμένα, στο δήμο Ικαρίας πρώτο κόμμα αναδείχθηκε το ΚΚΕ με ποσοστό 35,08% και 1.935 ψήφους. Δεύτερος ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ με 22,55% και 1.244 ψήφους και τρίτη και… καταϊδρωμένη η Νέα Δημοκρατία με 19,43% και 1.072 σταυρούς.

Το «κόκκινο» νησί έχει παράδοση βεβαίως σε τέτοιες ψηφοφορίες αλλά μοιάζει με «γαλατικό χωριό» σε έναν χάρτη που έχει βαφτεί ολόκληρος μπλε.

Ανέκαθεν τα αριστερά κόμματα έπαιρναν συνολικά πάνω από 60% – 70% και ξεχώριζαν στον εκλογικό χάρτη.

Ομως, στις εκλογές του 2019 πρώτο κόμμα είχε βγει ο ΣΥΡΙΖΑ με 35,11% και δεύτερο το ΚΚΕ με 30.23% και τρίτη τη ΝΔ με 19.22%. Υπήρξε μια αντιστροφή στις δύο πρώτες θέσεις και μια μεγάλη πτώση του ΣΥΡΙΖΑ που έχασε σχεδόν 13 μονάδες και στην Ικαρία.

Το κόκκινο νησί το 2015 με τον ΣΥΡΙΖΑ να επελαύνει στην εξουσία κατέγραψε επιβεβαίωσε τον χαρακτηρισμό του. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάρει τότε ποσοστό 38,92% και το ΚΚΕ είχε 31,83% ενώ η ΝΔ μόλις 13,38%.

Αν πάμε στις εκλογές του 2012, πρώτο είχε έρθει ξανά το ΚΚΕ με 34,05% και δεύτερος ο ΣΥΡΙΖΑ με 31,37% και η ΝΔ στο 12,91%.

Το κόκκινο νησί

Το πανέμορφο αυτό νησί, εκτός από το γεγονός ότι είναι πασίγνωστο σε όλο τον κόσμο για τους κατοίκους που ζουν πολλά χρόνια εξαιτίας της διατροφής και του χαλαρού τρόπου ζωής, έχει και ιδιαίτερα πολιτικά χαρακτηριστικά.

Οι χιλιάδες εξόριστοι κομμουνιστές που πέρασαν πολλά χρόνια στην Ικαρία μετά τον Εμφύλιο, ταίριαξαν με τους κατοίκους, δούλεψαν και πρόκοψαν μαζί τους, έγιναν ένα και η κοινοκτημοσύνη ήταν φιλοσοφία τους για πολλά πολλά χρόνια.

Ακόμη και πριν από μερικές δεκαετίες η Ικαρία είχε… ανταλλακτική οικονομία και έναν τρόπο ζωής που πολλοί δεν μπορούσαν να τον καταλάβουν.

Μετά τις εκλογές του 2012, η Wall Street Journal είχε ασχοληθεί με το φαινόμενο Ικαρία και είχε γράψει: «Οι ρίζες του κόμματος βρίσκονται βαθιά εξαπλωμένες σε όλη την ελληνική κοινωνία, αλλά πουθενά δεν είναι τόσο ισχυρές όσο στην Ικαρία. Ένα ηλιόλουστο νησί περίπου 8.500 κατοίκων, όπου η επικράτησή του ΚΚΕ, μετά το τέλος του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου ενέπνευσε το «κόκκινο» ψευδώνυμο του. Στις εθνικές βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν τον περασμένο μήνα, το ΚΚΕ κέρδισε το 41% των ψήφων στην Ικαρία, βοηθώντας έτσι στην ενίσχυση του κόμματος με αυτή τη μοναδική πλειοψηφική νίκη σε μία από τις 56 εκλογικές περιφέρειες στην Ελλάδα.

«Υπάρχει η Κούβα, η Βόρεια Κορέα και η Ικαρία,» λέει ο Αντώνης Παπαλάς, επίτιμος καθηγητής της ελληνικής και ρωμαϊκής ιστορίας στο πανεπιστήμιο της ανατολικής Καρολίνας στη Γκρήνβιλ, ο οποίος έχει γράψει εκτενώς για το νησί και το αποκαλεί ένα από τα λίγα κομμουνιστικά προπύργια του κόσμου. «Είναι σαν να εισέρχεσαι σε μια κάψουλα του χρόνου…

Μετά την ήττα των κομμουνιστών, ένα κύμα αριστερών εξόριστων στάλθηκε στην Ικαρία όπου οι κομμουνιστές κατείχαν ήδη θέση ανάμεσα στον ντόπιο πληθυσμό. Οι ντόπιοι εκτιμούσαν τους εξόριστους, οι οποίοι συχνά ήταν μορφωμένοι, βοήθησαν να χτιστούν δρόμοι, να σκαφτούν πηγάδια και παρείχαν ιατρική φροντίδα. Η κομμουνιστική ιδεολογία διαδόθηκε ακόμα περισσότερο σε ολόκληρο το νησί.
«Τους ταΐσαμε κι εκείνοι μας επηρέασαν», λέει ο Γεώργιος Μαλαθρίτης, ένας συνταξιούχος οικοδόμος, γεννημένος σ’ ένα ορεινό χωριό.

Πολλοί κάτοικοι του νησιού περιγράφουν τους εαυτούς τους ως αυστηρώς ανεξάρτητους από την ελληνική κυβέρνηση και νιώθουν περήφανοι που έναν αιώνα πριν το νησί ενωθεί με την υπόλοιπη Ελλάδα, υπήρξε για ένα σύντομο χρονικό διάστημα ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Ελευθέρα Πολιτεία Ικαρίας. Ιστορικά, η ελληνική κυβέρνηση, έχει βοηθήσει ελάχιστα το νησί, σύμφωνα με πολλούς κατοίκους που υποστηρίζουν πως επέζησαν της σφοδρής  φτώχειας χάρη στο πνεύμα αλληλεγγύης ανάμεσα στην κοινότητα, που ταιριάζει με την κομμουνιστική ιδεολογία.

Για πολλούς, οι πεποιθήσεις τους ενισχύθηκαν μέσα από τις εμπειρίες των διώξεων. Παλαιότεροι Ικαριώτες κάνουν λόγο για το πόσο υπέφεραν από φυλακίσεις και βασανισμούς στις οποίες προέβαιναν οι δεξιές κυβερνήσεις».

Σε άρθρο του παλαιότερο άρθρο Αριστοτέλη Αιβαλιώτη, με… δεξιές αναφορές, διαβάζουμε τα εξής για να καταλάβουμε γιατί η Ικαρία είναι αριστερό νησί και παραμένει μέχρι σήμερα.

«Οι πρώτοι Ικάριοι που επιστρατεύθηκαν, σε οποιοδήποτε στρατό, το 1918 είχαν την μαύρη τύχη να πολεμήσουν στην Μικρά Ασία. Πολλοί γύρισαν στο νησί μετά την καταστροφή φορείς του νεοπαγούς τότε κομμουνιστικού ιδεώδους. Το οποίο μπόρεσε εύκολα να ριζώσει σε έναν πληθυσμό που έτσι και αλλιώς ζούσε έναν ιδιότυπο παραδοσιακό κολλεκτιβισμό, λόγω συνθηκών, που το ζητούμενο της ισότητας ήταν έτσι και αλλιώς καθημερινότητα, όπου αστική τάξη δεν υπήρχε καθώς κάθε ένας που μπορούσε να ξεχωρίσει από την μιζέρια το έκανε φεύγοντας, βρίσκοντας αλλού την ατομική του ευτυχία και ευημερία. Στην Σμύρνη και την Αίγυπτο παλιά, στις ΗΠΑ αργότερα, στην Αθήνα μετά τον Β` παγκόσμιο πόλεμο.

Η οργάνωση στην Αριστερά μπόρεσε να δώσει τότε και έναν χαρακτήρα ενότητας σε ένα κατατεμαχισμένο κοινωνικό σύνολο, αφού η επαφή μεταξύ των διαφόρων χωριών ήταν μέχρι τότε στοιχειώδης λόγω του ανώμαλου φυσικού περιβάλλοντος, γεμάτο από γκρεμούς και χαράδρες, χωρίς οδικό δίκτυο.

Έτσι ήδη από τον μεσοπόλεμο οι Ικάριοι είχαν αναδείξει ντόπιους σαν πρότυπα ηρώων της αριστεράς. ντόπιους που πολέμησαν στην Ισπανία με τις διεθνείς ταξιαρχίες, ντόπιους που πήγαν στην Μόσχα για να “οικοδομήσουν τον σοσιαλισμό” (ανάμεσα τους και μερικοί που εκτελέστηκαν στις δίκες της Μόσχας το 1937), ντόπιους που αντιτάχθηκαν στον Μεταξά και κατέληξαν στην Ακροναυπλία.

Η μεγάλη πείνα του 1941-1942 οδήγησε εκατοντάδες Ικάριους στην Μέση Ανατολή και στον Αγγλικό στρατό όπου συμμετείχαν στην ελληνική ταξιαρχία. Πολλοί από αυτούς οργανώθηκαν στο ΚΚΕ εκεί και κατέληξαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Αιθιοπίας και του Σουδάν μετά την στάση του 1944. Όταν γύρισαν, το 1946, έδωσαν νέα ώθηση στην αριστερή προπαγάνδα στο νησί.

Η χρήση της Ικαρίας σαν τόπος εξορίας των αριστερών το 1946/1947 ενέτεινε τον μαζικό προσηλυτισμό.

Και πάλι όμως δεν ήταν εύκολο. Στο δημοψήφισμα του 1946 για την βασιλεία τα αποτελέσματα ήταν 50/50 στο νησί.»

Τα αποτελέσματα της 21ης Μαίου