Το… μπέρδεμα με την απόφαση για την ημερομηνία ορκωμοσίας της Βουλής

Σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής το ΠΔ που διαλύει τη Βουλή και προκηρύσσει τις εκλογές, αυτό που παραδοσιακά θυροκολλάται από τον Φρούραρχο της Βουλής και σηματοδοτεί την τυπική έναρξη της προεκλογικής περιόδου, περιλαμβάνει και την ημερομηνία όπου θα συνεδριάσει για πρώτη φορά η Βουλή και θα γίνει η ορκωμοσία της εθνικής αντιπροσωπείας.

Η ημερομηνία αυτή τοποθετείται ένα διάστημα μετά τις εκλογές, ώστε να υπάρχει χρόνος να ορκιστεί η νέα κυβέρνηση. Δεν ακολουθούμε δηλαδή στην Ελλάδα την πρακτική πρώτα να ορκίζεται η Βουλή και μετά να σχηματίζεται η κυβέρνηση. Εδώ πρώτα σχηματίζεται κυβέρνηση – ή διαπιστώνεται η αδυναμία συγκρότησής της κατά τη φάση των διερευνητικών εντολών – και μετά ορκίζεται η Βουλή, συνήθως 10 μέρες μετά τις εκλογές.

Στις φετινές εκλογές το ΠΔ που τις προκήρυξε περιλάμβανε ως ημερομηνία για τη συνεδρίαση της Βουλής την 1^η Ιουνίου. Στο βαθμό που ήταν αναμενόμενο ότι αυτές οι εκλογές δεν θα οδηγούσα σε σχηματισμό κυβέρνησης, με βάση την ημερομηνία ορκωμοσίας της Βουλής και τις λοιπές διαδικασίες (εκλογή προεδρείου), προέκυπτε ότι όταν διαλυόταν η Βουλή η ημερομηνία των επόμενων εκλογών θα ήταν η 2 Ιουλίου.

Όμως, τα αποτελέσματα των εκλογών ήταν τέτοια που έκαναν σαφές ότι τα άλλα κόμματα δεν θα επιθυμούσαν να κάνουν πλήρη χρήση των διερευνητικών εντολών, ενώ και η ΝΔ ήθελε εκλογές όσο το δυνατόν νωρίτερα.

Όμως, αυτό απαιτούσε να γίνει νωρίτερα και η ορκωμοσία της Βουλής, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να υπάρξει ο ελάχιστος χρόνος για να γίνουν εκλογές στις 25 Ιουνίου.

Αυτό πάλι απαιτούσε να αντιμετωπιστεί το γεγονός ότι η ημερομηνία ήταν διατυπωμένη σε Προεδρικό Διάταγμα και ήταν σε ΦΕΚ.

Βρέθηκε επομένως η «λύση» η ΠτΔ ύστερα από πρόταση του υπουργικού Συμβουλίου που έγινε με σχετική πράξη του στις 22/05/2023, δηλαδή μετά τις εκλογές. Έτσι βγήκε νέο ΠΔ με την ημερομηνία να είναι για τις 28 Μαΐου.

Προφανώς και της έκδοσης του σχετικού ΠΔ είχε υπάρξει συνεννόηση με τα υπόλοιπα κόμματα. Και αυτό γιατί παρότι μέχρι την ορκωμοσία της υπηρεσιακής κυβέρνησης υπάρχει η προηγούμενη κυβέρνηση, εντούτοις είναι μια κυβέρνηση που γενικά δεν «αποφασίζει», ιδίως όταν είμαστε μέσα στη φάση των διερευνητικών εντολών.

Θα μπορούσε, δηλαδή, να υποστηριχτεί ότι υπάρχει ζήτημα με το να τροποποιείται εκ των υστέρων η ημερομηνία για τη συνεδρία της Βουλής και μάλιστα με πρωτοβουλία μιας κυβέρνησης που ουσιαστικά δεν έχει πλήρεις αρμοδιότητες. Βεβαίως, υπάρχει και η θέση ότι είναι απλώς ένα πρακτικό θέμα και άλλωστε υπήρξε συναίνεση των άλλων κομμάτων.

Όμως, ακόμη και έτσι και αυτός ο χειρισμός είναι ενδεικτικός μιας ορισμένης «εργαλειακής» αντίληψης για τη λειτουργία των θεσμών. Έστω και στο επίπεδο της ημερομηνίας για την ορκωμοσία μιας Βουλής που αμέσως μετά θα διαλυθεί.