Η εκλογική πανωλεθρία της αξιωματικής αντιπολίτευσης

Όσοι προσπαθούν να εξηγήσουν τη «γιγαντιαία πτώση» του κόμματος  του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της 21ης Μαΐου επικαλούνται τις δηλώσεις του κ. Κατρούγκαλου για την αναγκαιότητα σύνδεσης των ασφαλιστικών εισφορών των γιατρών, των δικηγόρων και των άλλων ελευθεροεπαγγελματιών με το μέγεθος του εισοδήματος τους ( και την τεράστια εκλογική «ζημιά» την οποία προκάλεσε η δήλωση τούτη).

Ή επικαλούνται  τις αμφίσημες αναφορές του κ. Τσακαλώτου (και της ομάδας του) για την αναγκαιότητα κυκλοφορίας και κάποιων «τοπικών νομισμάτων» στη χώρα μας πέραν του ευρώ !

Δεν αμφισβητώ την αρνητική επιρροή την οποία είχαν «τέτοια γεγονότα», αλλά κατά τη γνώμη μου υπήρχαν δύο μεγέθη τα οποία συνέβαλαν καθοριστικά στη δομική πτώση των εκλογικών ποσοστών του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης .

Καταρχήν ,  εκφράσθηκε ένα έλλειμα εμπιστοσύνης προς τον ίδιο τον κ. Τσίπρα. Τι εννοώ; Παρότι ο πρώην πρωθυπουργός  προσπάθησε τα τελευταία  χρόνια ομολογουμένως να παρουσιάσει μια δημόσια εικόνα πιο ορθολογική, εντούτοις μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας δεν θέλησαν να τον εμπιστευθούν και πάλι γιατί θυμούνται το παρελθόν του.  Γιατί;

Γιατί τότε (: το 2015) είχε υποσχεθεί ένα μαγικό κόσμο για όλους (αντί των μνημονίων) και τελικά καταλήξαμε ως χώρα στο κλείσιμο των τραπεζών και στην παραλίγο έξοδο της χώρας μας από την ευρωζώνη.

Με άλλα λόγια η ανάδειξη του κ. Τσίπρα ως πρωθυπουργού συνδέθηκε αναμφίβολα με τη συνδρομή εντελώς εξαιρετικών ιστορικών περιστάσεων (: τη χρεοκοπία της χώρας μας) , οι οποίες δεν είναι δυνατό να επαναληφθούν !

Υπό την έννοια τούτη μπορεί να έχει «κλείσει» ο ιστορικός κύκλος του προσώπου αυτού.

Επιπλέον, πολλοί Έλληνες (δικαίως ή αδίκως) πιστεύουν  ότι για τον κ. Τσίπρα ισχύει  το περίφημο αξίωμα το οποίο είχε διατυπώσει ο Αβραάμ Λίνκολν : « Μπορείς να τους ξεγελάς όλους για λίγο καιρό , λίγους όλο τον καιρό, αλλά όχι όλους όλο τον καιρό».

Ωστόσο, υπήρχε και ένας άλλος σοβαρός παράγοντας που συνέβαλε στην εκλογική πανωλεθρία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δηλαδή, το γεγονός ότι δεν παρουσιάστηκε ένα συνεκτικό ιδεολογικό πρόγραμμα που θα έχει «εμπνέουσα αξία» (inspirational value) και θα πείθει την κοινωνία για ένα καλύτερο αύριο.

Οι νέοι Δημοκρατικοί λ.χ. στην Αμερική  εστιάζουν περισσότερο στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των σεξουαλικών, εθνοτικών και πολιτιστικών μειονοτήτων και δεν  μιλάνε καθόλου για την ανάγκη αναδιανομής του πλούτου  (« Lacroix- Prancére»).

Τέτοια συζήτηση ιδεολογικών προγραμμάτων δεν έγινε στις πρόσφατες εκλογές  , αφού ούτε  το κυβερνητικό κόμμα της ΝΔ παρουσίασε μια «συνεκτική ιδεολογική πλατφόρμα» .

Μέσα στο πλαίσιο τούτο έχω τη γνώμη ότι ο εκλογικός θρίαμβος του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη οφείλεται περισσότερο στην ανυπαρξία μιας σοβαρής αξιωματικής αντιπολίτευσης , παρά στα δικά του επιτεύγματα.

Τι εννοώ; Η οικονομία δεν βρίσκεται σε καλή κατάσταση. Μάλιστα,  το 1/3 των Ελλήνων κινδυνεύουν από τη φτώχεια και δεν μπορούν εύκολα  να αγοράσουν ούτε τα βασικά είδη διατροφής (Poverty Watch Greece 2022), ενώ το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών έχει ξεπεράσει το 6 τοις εκατό του ΑΕΠ !

Επομένως ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει καμία περίοδο χάριτος!

Το συμπέρασμα;

Μετά από όλα αυτά πιστεύω ειλικρινά ότι οι εκλογές της 25ης Ιουνίου θα αφορούν περισσότερο, όχι το ποιος θα κυβερνήσει (γιατί αυτός σίγουρα σχεδόν θα είναι ο κ. Μητσοτάκης), όσο το εάν υπάρχει η πιθανότητα να αναδειχθεί μια άλλη ισχυρή αξιωματική αντιπολίτευση  (υπό τον κ. Ανδρουλάκη)!

Γρηγόρης Καλφέλης 

Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ.

Kalfelis@law.auth.gr