Ενα «Νομπέλ» για την Αθήνα

Ο Thomas Pritzker δεν είναι ένας δισεκατομμυριούχος σαν τους άλλους. Πίσω από το σικ, casual στυλ ντυσίματός του, με τζιν, T-shirt και κίτρινα Converse «κρύβεται» μια περιουσία που υπολογίζεται σε 5,3 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με το περιοδικό «Forbes». Κι έτσι φτάνει να είναι ο 511ος στην κατάταξη των πλουσιότερων στον κόσμο.

Βέβαια, δεν είναι ο μόνος Pritzker σε αυτή την κατάταξη. Η διάσημη οικογένειά του μετρά 11 εκατομμυριούχους. Και αποτελεί μια αυτοκρατορία που εκτείνεται σε περισσότερες από έξι γενιές, γνωστή, μεταξύ άλλων, για την ιδιοκτησία των ξενοδοχείων της Hyatt, αλλά και τη συμμετοχή της σε καζίνα, τράπεζες, κρουαζιερόπλοια (Celebrity cruise) ή τον… χαλκό.

Ο Τομ είναι πολύ ενεργός στα ζητήματα της χώρας του. Μεταξύ άλλων, είναι πρόεδρος του CSIS National Security Think tank, ενώ ξεχωρίζει επίσης από τους άλλους για τη φιλανθρωπική του δράση σε όλα τα επίπεδα: υγεία, εκπαίδευση, οικολογία. Πρόσφατα έδωσε δεκάδες εκατομμύρια σε ένα νέο ινστιτούτο μοριακής μηχανικής, ενώ χρηματοδοτεί την καταπολέμηση των ψυχικών και ψυχιατρικών νόσων.

Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών, υποστήριξε μεταξύ άλλων τη νέα σύγχρονη πτέρυγα του Ινστιτούτου Τέχνης του Σικάγο, που χτίστηκε από τον Renzo Piano, ακριβώς απέναντι από το Millennium Park. Και είναι πάντα ο υποστηρικτής του βραβείου Pritzker της αρχιτεκτονικής, που θεωρείται το βραβείο Νομπέλ του χώρου τα τελευταία 40 χρόνια και συνοδεύεται από μια επιταγή των 100.000 ευρώ από το Ιδρυμα Hyatt. Βρέθηκε στην Αθήνα για δυο εικοσιτετράωρα και μίλησε στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».

Γιατί επιλέξατε την Αθήνα για να απονείμετε το βραβείο Pritzker;

Πάντα επιλέγουμε μια εμβληματική τοποθεσία κάθε χρόνο για την τελετή απονομής. Εχουμε ήδη κάνει απονομή στην Ιερουσαλήμ, στον τοίχο, ή στη Ρώμη, στο μουσείο του Μιχαήλ Αγγελου. Προσωπικά, πάντα ήθελα, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, να διοργανώσω αυτήν την τελετή εδώ στην Ελλάδα, αλλά είχα έλληνες φίλους που μου είπαν ότι θα ήταν πολύ περίπλοκο να οργανωθεί γιατί είναι μια δύσκολη επιχείρηση. Οπότε αφήσαμε την ιδέα. Αλλά, πριν από έναν χρόνο, στην τότε τελετή απονομής, ένας φίλος μού σύστησε τη Μαρέβα Μητσοτάκη και ήταν το κλειδί που ξεκλειδώνει τα πάντα. Η βοήθειά της ήταν ανεκτίμητη, καθοριστική και πολύτιμη. Το κερασάκι στην τούρτα είναι το γεγονός ότι ο David Chipperfield κέρδισε το έργο του Αρχαιολογικού Μουσείου που είναι εντελώς τυχαίο αλλά συμβαίνει στην ίδια πόλη.

Είναι ένα βραβείο που έχει αλλάξει πολύ μέσα σε σαράντα χρόνια.

Ναι. Ο μπαμπάς μου και η μαμά μου το επινόησαν και το έτρεχαν τα πρώτα είκοσι χρόνια. Και μετά η Margot, η γυναίκα μου, και εγώ φυσικά το αναλάβαμε διότι, για να σας πω την αλήθεια, η Margot και εγώ έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση με τους γονείς μου. Σαν ελληνικές οικογένειες!  Η Margot και η μαμά μου είναι οι καλύτερες φίλες, ενώ εγώ και ο μπαμπάς μου περνάμε όλη μέρα μαζί, από το πρωινό μέχρι το δείπνο, στο τένις και στη δουλειά. Ξέρω, είναι ιδιαίτερο αλλά έτσι είναι.

Με τη Margot μπορέσαμε να κάνουμε κάποιες αλλαγές, όπως η διεθνοποίηση του βραβείου τα τελευταία χρόνια, και θέλαμε να δώσουμε ένα υψηλό επίπεδο αριστείας. Το μυστικό αυτής της αριστείας προέρχεται φυσικά από την κριτική επιτροπή, είναι εκλεκτικό και πολύ οξύ.

Αφού μιλάμε για μυστικά, ποιο είναι το δικό σας μυστικό της επιτυχίας; Η οικογενειακή επιχείρηση;

Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα σε μια οικογενειακή επιχείρηση. Για μένα, υπάρχουν περισσότερα πλεονεκτήματα. Για μια εταιρεία, η φύση των μετόχων είναι το πιο σημαντικό. Σε μια δημόσια εταιρεία π.χ. οι μέτοχοι θέλουν βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα όταν μερικές φορές πρέπει να προγραμματίσετε μακροπρόθεσμα. Σε μια οικογενειακή επιχείρηση μπορείτε να προγραμματίσετε μακροπρόθεσμα.

Στις οικογενειακές επιχειρήσεις υπάρχουν αναμεμειγμένα επιχειρηματικά συναισθήματα, διαφορετικοί χαρακτήρες και απόψεις, αλλά αν η οικογένεια είναι σταθερή, είναι η καλύτερη επιχείρηση. Πρέπει να ξέρεις να διαχειρίζεσαι την επιχειρηματική πλευρά και την ψυχολογία, τα οικογενειακά συναισθήματα. Μου πήρε λίγο χρόνο για να το καταλάβω, αλλά είναι η πραγματικότητα και προσπαθώ να επιτύχω αυτήν την ισορροπία. Μέσα στην εταιρεία δίνουμε τη μεγαλύτερη σημασία στους ανθρώπους και αυτό βοηθάει. Αυτό είναι το κλειδί στη Hyatt. Να είναι οι άνθρωποι στο επίκεντρο.

Βλέπουμε πολλούς, πολύ πλούσιους επιχειρηματίες να έχουν στην πραγματικότητα διπλή ζωή. Κάποιοι παίζουν τζαζ το βράδυ, για παράδειγμα. Ποια είναι η δική σας διπλή σας ζωή;

(γέλια) Δεν πάμε ποτέ διακοπές… Δεν είναι στο DNA μας. Από την άλλη, η Margot και εγώ είμαστε λάτρεις της ιστορίας και ασχολούμαστε με την αρχαιολογία στα ανατολικά Ιμαλάια. Κάναμε επίσης σημαντικές ανακαλύψεις και πραγματοποιήσαμε αξιολογήσεις ειδικών για τον 11ο αιώνα σε αυτό το μέρος του κόσμου. Μόνο για τον 11ο αιώνα. Οι αυτοκρατορίες αυτής της εποχής μας γοητεύουν, από τα γλυπτά, τις ζωγραφιές, τα βιβλία. Αυτή είναι η ζωή μας.

Και η συνέχεια;

Εχουμε τρία παιδιά και πέντε εγγόνια. Ο πρώτος μου γιος έχει μπει στην επιχείρηση και υπάρχει συνέχεια έτσι, αν και μιλάει μια γλώσσα, της τεχνολογίας, που δεν καταλαβαίνω πάντα. Νιώθω ότι είμαστε οι πιο τυχεροί άνθρωποι του κόσμου.