Μετά την νέα νίκη Ερντογάν αναζητούνται οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της Τουρκίας

Μέχρι την Παρασκευή αναμένονται οι ανακοινώσεις για το νέο υπουργικό Συμβούλιο στην Τουρκία, με κάποιες φήμες να θέλουν τον Ιμπραχήμ Καλίν ως υποψήφιο για το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας στη θέση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Και το ερώτημα είναι τι θα μπορούσε να σημαίνει ενδεχόμενη αλλαγή προσώπου στο τουρκικό υπουργείο εξωτερικών, με τον Τσαβούσογλου στο παρελθόν να έχει χαρακτηριστεί αρκετές φορές «αποδυναμωμένος».

Ο Ιμπραχήμ Καλίν ως εκπρόσωπος του Ερντογάν δεν υπήρξε ένα πρόσωπο άγνωστο για την Ελλάδα. Με τουρκικές πηγές να επισημαίνουν τη μάλλον θετική συμβολή του στις σχέσεις Αθήνας – Άγκυρας.

Δίαυλος Καλίν – Σουρανή

Ο Καλίν ήταν εκείνος που είχε συναντηθεί με την πρέσβη Ελένη Σουρανή, όταν ήταν διπλωματική διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, τον Ιούλιο του  2020 όταν οι σχέσεις Αθήνας – Άγκυρας είχαν ξεκινήσει να χτυπάνε «κόκκινο». Σε μία προσπάθεια κατ΄αρχήν συνεννόησης, που όμως τελικά δεν απέδωσε.

Καλίν και Σουρανή ωστόσο διατήρησαν ανοιχτή τη μεταξύ τους «κόκκινη γραμμή», προκειμένου να καταστεί δυνατό να υπάρχει η μίνιμουμ συνεννόηση και να αποφευχθεί ένα «ατύχημα» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε «θερμό επεισόδιο» με ανεξέλεγκτες προεκτάσεις.

Ο εκπρόσωπος του Ερντογάν και ένας από τους πλέον στενούς του συνεργάτες έπαιζε καθ ‘όλη τη διάρκεια της προηγούμενης τετραετίας ρόλο στα ελληνοτουρκικά, όπως λένε όσοι γνωρίζουν τις εξελίξεις.

Παρών στην επανεκκίνηση των διερευνητικών

Και έδωσε το στίγμα του με την απόφαση του να είναι παρών στην πρώτη συνάντηση των διερευνητικών επαφών όταν αυτές επανεκκίνησαν τον Ιανουάριο του 2021 στο παλάτι Ντολμά Μπαχτσέ στην Κωνσταντινούπολη. Με τουρκικές πηγές να χαρακτηρίζουν θετική για την Ελλάδα την παρουσία του στο τραπέζι, τόσο σε επίπεδο συμβολισμού εκ της θέσεως που είχε όσο και για τη στάση του.

Για κάποιους δε στην Αθήνα ο Καλίν ήταν ένας θετικός ρυθμιστικός παράγοντας, ακόμα και στις σκοτεινές περιόδους της ελληνοτουρκικής κρίσης, όταν οι εντολές έρχονταν στο τουρκικό ΥΠΕΞ, απευθείας από το ΑκΣαράι και τον Ερντογάν.

Πάντα υπέρ των συμφερόντων της Τουρκίας

Κανείς δεν μπορεί να πει ότι ο Καλίν είναι οπαδός της Ελλάδας, ή ότι οι θέσεις του διαφοροποιούνται από τις πάγιες θέσεις και αξιώσεις της Άγκυρας απέναντι στην Αθήνα.

Ωστόσο εκτιμάται ότι πάντα υπήρξε ένα βήμα πίσω από τις θέσεις που υποστήριζαν ακρότητες στο πεδίο, στο πλαίσιο πάντα της εξυπηρέτησης των συμφερόντων της Τουρκίας.

Ήταν αυτός που πήρε την εντολή για τον απευθείας δίαυλο με την Σουρανή δημόσια και επισήμως μετά τη συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη, το Μάρτιο του 2022. Ενώ αντίστοιχα  αυτός κλήθηκε να συναντήσει την διάδοχο της Σουρανή στις Βρυξέλλες Άννα Μαρία Μπούρα το Δεκέμβριο του 2022.

Γεννημένος το 1971 ο Ιμπραχήμ Καλίν διορίστηκε το 2018 ως ο αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας και Εξωτερικής Πολιτικής της Τουρκικής Προεδρίας και Επικεφαλής Σύμβουλος του Ερντογάν. Ήταν δε ο πρώτος συντονιστής του γραφείου Συντονισμού του Δημόσιας Διπλωματίας του πρωθυπουργού, όταν αυτό ιδρύθηκε το 2010. Εδώ και χρόνια είναι ο εκπρόσωπος του τούρκου προέδρου και ειδικός σύμβουλος του.

Οι πράξεις θα κρίνουν

Το τι θα φέρει – εφόσον επιβεβαιωθεί στην πράξη – το ενδεχόμενο να είναι αυτός ο αυριανός υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, δεν είναι δυνατόν να προεξοφληθεί. Παρ’ όλα αυτά ξεκινά με μάλλον θετικό πρόσημο, αφού θεωρείται ότι είναι από τους ανθρώπους που έχει άμεση πρόσβαση στον τούρκο πρόεδρο, ισχυρούς δεσμούς με τις ΗΠΑ και δεν έχει δείξει μέχρι σήμερα να είναι οπαδός των ακραίων λύσεων.

Ο παράγοντας Χουλουσί Ακάρ

Την ίδια στιγμή ερώτημα για την Αθήνα αποτελεί και ποιος θα είναι ο επόμενος υπουργός Άμυνας. Θα μείνει ο Χουλουσί Ακάρ ή θα επιλεγεί ένα νέο πρόσωπο;

Ο Ακάρ χαρακτηρίστηκε αρκετές φορές ως ένα από τα «γεράκια» του Ερντογάν. Ενώ είχε συχνά επιθετική ρητορική απέναντι στην Αθήνα.

Σύμφωνα ωστόσο με το Νίκο Παναγιωτόπουλο, οι υπουργοί Άμυνας ήταν εκείνοι που διατήρησαν ανοιχτό το δίαυλο επικοινωνίας Ελλάδας – Τουρκίας, όταν είχαν σφραγιστεί όλα τα άλλα τηλέφωνα επικοινωνίας.

Μένει ή φεύγει;

Η ενδεχόμενη παραμονή του Ακάρ στο τουρκικό υπουργείο Άμυνας θα μπορούσε να δώσει στην Αθήνα το πλεονέκτημα ενός ανθρώπου που μπορεί να ανεβάζει τους τόνους, κατ΄εντολή, ωστόσο έχει τη δύναμη να κρατά ανοιχτούς και τους διαύλους επικοινωνίας. Ακόμα και αν υπενθυμίζει διαρκώς το γεγονός ότι δεν προτίθεται να κάνει την οποιαδήποτε έκπτωση στα τουρκικά συμφέροντα.

Για την Αθήνα άλλωστε το ποιοι άνθρωποι θα στελεχώσουν το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Άμυνας της γείτονος ενώ η εθνικιστική ψήφος έχει αυξηθεί σημαντικά και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ποια θα είναι η συμπεριφορά του Ερντογάν την επόμενη μέρα, πέραν των εικασιών, είναι ζητήματα αρκετά σημαντικά, με τα πρόσωπα να παίζουν το δικό τους ρόλο.

Τα πρόσωπα αλλάζουν το στυλ όχι την ουσία

Όπως υπογραμμίζουν πάντως τουρκικές και ελληνικές διπλωματικές πηγές, η αλλαγή προσώπων λίγη σημασία θα έχει στα ελληνοτουρκικά, αφού οι θέσεις είναι σαφείς και πάγιες και η πολιτική χαράσσεται από πάνω προς τα κάτω. Τα πρόσωπα αυτό που μπορούν να αλλάξουν είναι το στυλ. Και όπως σημειώνουν αυτό που πρέπει να γίνει την επόμενη μέρα είναι να αξιοποιηθεί ο χώρος που δημιουργήθηκε. Να οικοδομηθεί με συνομιλίες και επαφές ώστε να μην μείνει χώρος για άμεση επιστροφή στην ένταση.