Σπάνια χειρόγραφα αποκαλύπτουν μεσαιωνικό «stand up comedy»

Κατά την διάρκεια της έρευνας του στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας, ο καθηγητης του Πανεπιστημίου του Cabridge, Dr. James Wade, ανακάλυψε ένα χειρόγραφο του 15ου αιώνα, το οποίο αποκαλύπτει το μεσαιωνικό «stand up comedy».

Σύμφωνα με το BBC, τα κείμενα αυτά διακωμωδούσαν βασιλιάδες, ιερείς και χωρικούς και ενθάρρυναν το κοινό να μεθύσει. Έδειχναν επίσης τον ρόλο που έπαιζαν οι μενεστρέλοι (ψυχαγωγοί, ποιητές, στιχουργοί που διέμεναν στους πύργους των ευγενών), οι οποίοι θεωρούνταν «σημαντικές προσωπικότητες» στη μεσαιωνική κοινωνία. «Αυτά τα κείμενα μας δίνουν ένα στιγμιότυπο της μεσαιωνικής ζωής που ζούσαν καλά», δήλωσε ο Δρ Γουέιντ.

Η προέλευση των χειρόγραφων

Τα χειρόγραφα αντιγράφηκαν από τον κληρικό Richard Heege, δάσκαλο της οικογένειας Sherbrooke, μέλος της αριστοκρατίας του Derbyshire, στον οποία ανήκαν αρχικά. Ο δρ Wade κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Heege αντέγραψε το κείμενο ενός άγνωστου μενεστρέλου που έδινε παραστάσεις κοντά στα σύνορα Derbyshire-Nottinghamshire, περίπου το 1480.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι μενεστρέλοι ταξίδευαν σε εκθέσεις, ταβέρνες και μεγάλες αίθουσες για να διασκεδάσουν τους ανθρώπους με τραγούδια και ιστορίες. Οι φανταστικοί μενεστρέλοι είναι συνηθισμένοι στη μεσαιωνική λογοτεχνία, αλλά οι αναφορές σε πραγματικούς ερμηνευτές είναι σπάνιες και φευγαλέες, όπως σημείωσε ο καθηγητής.

«Ο Heege μας δίνει τη σπανιότερη ματιά σε έναν μεσαιωνικό κόσμο πλούσιο με προφορικές αφηγήσεις και λαϊκή διασκέδαση», δήλωσε ο Δρ Wade, καθηγητής της Αγγλικής Σχολής του Cambridge και του Girton College.

«Αυτά τα κείμενα μας δίνουν ένα στιγμιότυπο της μεσαιωνικής ζωής που ζούσαν καλά»

Όταν ο εν λόγω μουσικοσυνθέτης έδινε παραστάσεις, οι Πόλεμοι των Ρόδων διεξάγονταν ακόμη και η ζωή ήταν δύσκολη για τους περισσότερους ανθρώπους στην Αγγλία. Ο καθηγητής προσθέτει ότι: «Τα κείμενα αυτά μας υπενθυμίζουν ότι η εορταστική ψυχαγωγία ανθούσε σε μια εποχή αυξανόμενης κοινωνικής κινητικότητας.»

«Οι άνθρωποι τότε γλεντούσαν πολύ περισσότερο από ό,τι εμείς σήμερα, οπότε οι μενεστρέλοι είχαν πολλές ευκαιρίες για παραστάσεις. «Ήταν πραγματικά σημαντικές φιγούρες στη ζωή των ανθρώπων σε όλη την κοινωνική ιεραρχία. Αυτά τα κείμενα μας δίνουν ένα στιγμιότυπο της μεσαιωνικής ζωής που ζούσαν καλά».

«Είναι τρελό και προσβλητικό, αλλά εξίσου πολύτιμο»

Ο Δρ Γουέιντ είπε ότι είχε μια «στιγμή επιφοίτησης» όταν παρατήρησε ότι ο κειμενογράφος είχε γράψει:«Από εμένα, τον Richard Heege, επειδή ήμουν σε εκείνη τη γιορτή και δεν ήπια ένα ποτό». Ο ίδιος συνέχισε λέγοντας πως «Ήταν μια ενδιαφέρουσα επίδειξη χιούμορ και είναι σπάνιο για τους μεσαιωνικούς γραφείς να δείχνουν τόσο πολύ τον χαρακτήρα τους».

Η μελέτη του Dr Wade δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Review of English Studies. Επικεντρώνεται στο πρώτο από τα εννέα μέρη του χειρογράφου Heege. «Η περισσότερη μεσαιωνική ποίηση, το τραγούδι και η αφήγηση ιστοριών έχει χαθεί», δήλωσε ο Δρ Wade.

«Τα χειρόγραφα συχνά διατηρούν λείψανα υψηλής τέχνης. Αυτό είναι κάτι άλλο. Είναι τρελό και προσβλητικό, αλλά εξίσου πολύτιμο.», ενώ πρόσθεσε ότι  «Η stand-up comedy ανέκαθεν περιελάμβανε το ρίσκο αυτό και τα κείμενα αυτά είναι ριψοκίνδυνα, διακωμωδούν τους πάντες, είτε βρίσκονται σε υψηλό, είτε σε χαμηλό επίπεδο».

Ο δρ Γουέιντ πιστεύει ότι τα μυστικά του χειρόγραφου κρύβονταν σε κοινή θέα, επειδή η προηγούμενη μελέτη επικεντρώθηκε στο πώς κατασκευάστηκε το χειρόγραφο και παρέβλεψε την κωμική του σημασία.