PFAS: Τα «παντοτινά χημικά»… εγκυμονούν παχυσαρκία για τα παιδιά

Οι κίνδυνοι από την έκθεση στα «αιώνια χημικά» ή «παντοτινά χημικά» ξεκινούν πριν τη γέννηση «εγκυμονώντας» μελλοντικά προβλήματα υγείας για τα παιδιά επιβεβαιώνει μια νέα αμερικανική μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Environmental Health Perspectives».

Χημικά ευρείας χρήσης

Ο λόγος για τις υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS), μια πολυμελή οικογένεια χιλιάδων συνθετικών χημικών που χρησιμοποιούνται σε πλήθος προϊόντων και εντοπίζονται στο περιβάλλον. Η έκθεση εγκύων σε αυτές τις ουσίες φάνηκε να συνδέεται με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας στα παιδιά τους, σύμφωνα με τη νέα μελέτη επικεφαλής της οποίας ήταν ερευνητές του Πανεπιστημίου Μπράουν.

Μεγάλο εύρος δεδομένων

Παρότι η συγκεκριμένη σύνδεση έχει αναφερθεί και σε προηγούμενες μελέτες, τα στοιχεία μέχρι σήμερα ήταν ασαφή. Η νέα μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Environmental Influences on Child Health Outcomes (ΕCHO) των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ περιέλαβε ένα πολύ μεγαλύτερο εύρος δεδομένων που προήλθαν από διαφορετικά ερευνητικά κέντρα, με αποτέλεσμα τα ευρήματα να είναι πιο αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού, ανέφερε ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Γιουν Τζέιμι Λιου, μεταδιδακτορικός ερευνητής Επιδημιολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Μπράουν.

Για τη διεξαγωγή της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία που είχαν συλλεγεί επί δύο δεκαετίες από 1.391 παιδιά ηλικίας δύο και πέντε ετών και τις μητέρες τους στο πλαίσιο του προγράμματος ECHO.

Παραμένουν στο περιβάλλον επί χιλιάδες χρόνια

Χιλιάδες διαφορετικά PFAS χρησιμοποιούνται σε υδροφοβικά υφάσματα, σε προϊόντα προσωπικής υγιεινής, σε αφρούς που χρησιμοποιούνται ως επιβραδυντικά φλόγας, σε συσκευασίες τροφίμων, σε ιατρικά προϊόντα και σε πλήθος άλλων προϊόντων που υπάρχουν μέσα σε κάθε σπίτι. Τα τοξικά αυτά χημικά χαρακτηρίζονται «αιώνια» καθώς παραμένουν στο περιβάλλον για πολύ μεγάλο διάστημα – εκτιμάται ότι παραμένουν επί χιλιάδες χρόνια.

Ανάλυση των επιπέδων επτά PFAS

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα επίπεδα επτά διαφορετικών PFAS σε δείγματα αίματος που συνελέγησαν από εγκύους. Στη συνέχεια υπολόγισαν τον Δείκτη Μάζας Σώματος του κάθε παιδιού που ήλθε στον κόσμο από αυτές τις γυναίκες.

Αντίστοιχος κίνδυνος για αγόρια και κορίτσια

Ανακάλυψαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα PFAS στο αίμα των γυναικών κατά την εγκυμοσύνη συνδέονταν σε ελαφρώς υψηλότερο ΔΜΣ στα παιδιά. Συνδεόταν επίσης με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας – και αυτό φάνηκε να ισχύει εξίσου για τα αγόρια και τα κορίτσια.

Επικίνδυνη η έκθεση ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα των χημικών

Αξίζει να αναφερθεί ότι αυτή η σύνδεση παρατηρήθηκε ακόμη και μετά από έκθεση σε χαμηλά επίπεδα PFAS, ανέφερε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Τζόζεφ Μπράουν, καθηγητής Επιδημιολογίας και διευθυντής του Κέντρου για τα Παιδιά και την Περιβαλλοντική Υγεία στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Μπράουν. Προσέθεσε ότι είναι σημαντικό αυτό να σημειωθεί με δεδομένο ότι η έκθεση στα συγκεκριμένα χημικά έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου καθώς κάποιοι κατασκευαστές έχουν σταματήσει τη χρήση τους εξαιτίας του φόβου για τις επιπτώσεις τους στην υγεία αλλά και την παραμονή τους επί μακρόν στο περιβάλλον. «Το γεγονός ότι βλέπουμε επίπτωση ακόμη και μετά από έκθεση σε σχετικά χαμηλά επίπεδα PFAS μαρτυρεί πως παρότι η χρήση αυτών των χημικών έχει μειωθεί οι έγκυοι σήμερα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν κίνδυνο εξαιτίας τους. Και αυτό με τη σειρά του σημαίνει, σύμφωνα με τα ευρήματά μας, ότι και τα παιδιά τους πιθανώς κινδυνεύουν από επιπτώσεις στην υγεία εξαιτίας των PFAS».

«Πυξίδα» για ειδικούς και κυβερνήσεις

Σύμφωνα με τον καθηγητή Μπράουν «υπάρχει συνεχές ενδιαφέρον σχετικά με την επίδραση που έχει στην υγεία η έκθεση των παιδιών σε χαμηλά επίπεδα PFAS. Μελέτες σαν και αυτή μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές αλλά και τους αρμοδίους που χαράσσουν πολιτική να κατανοήσουν καλύτερα τους κινδύνους των PFAS προκειμένου να προχωρήσουν σε αποτελεσματικές δράσεις και να προστατεύσουν τους ευάλωτους πληθυσμούς».

Ο Λιου ανέφερε ότι σε μελλοντικές μελέτες η ερευνητική ομάδα θα εξετάσει τη σχέση μεταξύ της έκθεσης των εγκύων σε PFAS και της παχυσαρκίας σε μεγαλύτερα