Willi Ninja: O «παππούς του Voguing» που έσπασε τα όρια του φύλου
Αναγνωρισμένος ως ο «παππούς του Vogue», ο Willi Ninja αναδείχθηκε στη σκηνή του Harlem Drag Ball τη δεκαετία του 1980 και μετέφερε τη χορευτική μορφή του voguing σε όλο τον κόσμο. Ίδρυσε το House of Ninja το 1982, λειτουργώντας ως «μητέρα», όπως έλεγε ο ίδιος, για μια ομάδα υιοθετημένων γκέι και τρανσέξουαλ «παιδιών» στη Νέα Υόρκη.
Απομακρυνόμενη από το showgirl drag, η σκηνή drag ball του Χάρλεμ παρείχε στους Αφροαμερικανούς και Λατινοαμερικάνους νέους έναν χώρο για να εκφράσουν μη συμβατές παρουσιάσεις φύλου. Τα σπίτια της σκηνής drag ball παρείχαν στους συμμετέχοντες ένα δίκτυο υποστήριξης και μια διευρυμένη κοινωνική οικογένεια.
Κάθε σπίτι είχε διακρίσεις, το House of Ninja ήταν διάσημο για τους χορευτές του. Οι Ninja βοήθησαν στη δημιουργία και διαμόρφωση της χορευτικής μορφής του voguing που συνδύαζε υπερβολικές πόζες μοντέλων και περίπλοκες χορογραφίες που έμοιαζαν με παντομίμα.
Δείτε τον να κάνει voguing σε ένα βίντεο στο ίνσταγκραμ
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Έσπρωξε τα όρια του φύλου
Αφού εμφανίστηκε στο ντοκιμαντέρ Paris is Burning, ο Willi έγινε διάσημος ως χορογράφος, μουσικός, μοντέλο πασαρέλας και μάνατζερ μοντέλων, καθώς και άμεση έμπνευση για διάφορους καλλιτέχνες που απαθανάτισαν το στυλ στα μουσικά τους βίντεο κλιπ. Η ζωή του Willi Ninja φωτίζει το τι σημαίνει να είσαι ένας μαύρος, γκέι άνδρας σε έναν κόσμο που υμνεί την ετεροκανονικότητα των λευκών ανδρών.
Ο Willi Ninja ξεπέρασε τα άκαμπτα όρια του φύλου καθώς συμμετείχε στη σκηνή του χορού και πραγματοποίησε μια ανδρόγυνη παρουσίαση του φύλου εντός και εκτός σκηνής. Η κληρονομιά του συνεχίζεται καθώς τα μέλη του House of Ninja κρατούν ζωντανό το voguing και συνηγορούν εκ μέρους της «μητέρας» τους για την ευαισθητοποίηση σε θέματα HIV/AIDS.
«Οι μητέρες πάντα ξέρουν»
Ο Willi Ninja γεννήθηκε William Roscoe Leake στις 12 Απριλίου 1961 και μεγάλωσε στο Flushing του Queens. Ως εντελώς αυτοδίδακτος χορευτής, ο Willi άρχισε να χορεύει δημόσια σε ηλικία 7 ετών. Μετά το λύκειο, ο Willi εγκατέλειψε το κολέγιο, γράφτηκε σε σχολή αισθητικής και μετακόμισε στο Greenwich Village στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Δεν είναι πολλά γνωστά για την παιδική του ηλικία, αν και σε πολλές συνεντεύξεις του περιγράφει πως η μητέρα του, Esther Leake, ήταν πολύ δεκτική με τη σεξουαλικότητά του και είχε άμεσο ρόλο στην καλλιέργεια του ενδιαφέροντός του για το χορό.
Η Esther πήγαινε συχνά τον Willi στο μπαλέτο και στο Apollo Theater για να δει διάφορες παραστάσεις χορού. Σε συνέντευξή του στην Τζόαν Ρίβερς, ο Γουίλι περιγράφει πως δεν μίλησε ποτέ στη μητέρα του για την ομοφυλοφιλία του- στην πραγματικότητα, ήταν εκείνη που τον αντιμετώπισε, υποστηρίζοντας ότι «οι μητέρες πάντα ξέρουν». Του είπε ότι ήταν γιος της και ότι θα τον αγαπούσε ό,τι κι αν συνέβαινε.
Πιθανώς έχοντας κάποιου είδους αποδοχή, η εμπειρία του Willi έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις ζωές των Αφροαμερικανών και Λατινοαμερικάνων ομοφυλόφιλων και τρανσέξουαλ νέων, τους οποίους αργότερα καθοδήγησε. Εμπνευσμένος από τον Fred Astaire, τους ολυμπιακούς γυμναστές και τις πολεμικές τέχνες (εξ ου και το όνομα «Ninja»), ο Willi δημιούργησε μια ομάδα χορού που αυτοαποκαλούνταν Video Pretenders στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Πήγαιναν σε κλαμπ και μιμούνταν τις χορευτικές κινήσεις στα μουσικά βίντεο που προβάλλονταν στις οθόνες. Σύντομα συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε να δημιουργήσουν τη δική τους χορογραφία. Ο Willi άρχισε να κάνει voguing στην προβλήτα της Christopher Street και στο Washington Square Park, δημοφιλή στέκια για τη LGBTQ νεολαία, και έκανε το ντεμπούτο του στους διάσημους χορούς drag του Χάρλεμ.
Μια σκηνή χαράς αλλά και διαμαρτυρίας
Η κουλτούρα γύρω από τους χορούς drag και το voguing μπορεί να εντοπιστεί στην Αναγέννηση του Χάρλεμ. Το Χάμιλτον Λότζ του Χάρλεμ φιλοξένησε το πρώτο queer μασκέ το 1869. Στις εφημερίδες, οι χοροί αυτοί μεταμφιέστηκαν σε «μασκέ εκδηλώσεις» και όσοι συμμετείχαν σε «μασκαράδες».
Ωστόσο, από στόμα σε στόμα, έμειναν γνωστοί ως παρέλαση των νεράιδων. Η σκηνή αυτή γνώρισε αντιδράσεις και αστυνομικό εκφοβισμό κατά τη διάρκεια της Ύφεσης, της Ποτοαπαγόρευσης και της ποινικοποίησης των ομοφυλοφιλικών σχέσεων κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960, η σκηνή του drag ball άρχισε να κατακερματίζεται ανάμεσα σε φυλετικές γραμμές, συμπίπτοντας με την εντατικοποίηση του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα.
Αν και τα σόου παρακολουθούσαν εξίσου μαύρο και λευκό κοινό, οι μαύρες «βασίλισσες» αναμενόταν να «ασπρίσουν» τα πρόσωπά τους αν ήθελαν μια ευκαιρία να κερδίσουν έναν τίτλο. Απογοητευμένες από τις φυλετικές προκαταλήψεις, οι μαύρες βασίλισσες άρχισαν να διοργανώνουν τις δικές τους εκδηλώσεις. Η Crystal LaBeija δημιούργησε το House of LaBeija το 1972 ως διαφημιστικό τέχνασμα για έναν χορό drag που διοργάνωνε με μια φίλη της.
Ο σχηματισμός της δομής του σπιτιού ήταν παράλληλος με το όλο και πιο διεκδικητικό κίνημα απελευθέρωσης των ομοφυλοφίλων και την αναδιαμόρφωση των συμμοριών της Νέας Υόρκης. Το house system της σκηνής του drag ball παρείχε μια διευρυμένη κοινωνική οικογένεια που βοηθούσε τους συμμετέχοντες να ξεπεράσουν τον ρατσισμό, την ομοφοβία, την τρανσφοβία και την ταξική καταπίεση.
Δείτε το trailer του Paris is Burning
Τα «σπίτια» ως φωλιές κυνηγημένων
Πολλοί αποκηρύχθηκαν από την οικογένεια και τους φίλους τους ή έφυγαν μακριά για να αποφύγουν να προκαλέσουν ντροπή στην οικογένειά τους λόγω της «μη συμμορφούμενης έμφυλης ή/και σεξουαλικής ταυτότητάς τους». Η ιστορία του σχηματισμού του σπιτιού έχει επίσης αναφορές στην πολιτική της εγκατάλειψης και στις φυλετικές και οικονομικές αδικίες που συνέβαιναν στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του 1980.
Υπήρξε μείωση της κοινωνικής πρόνοιας και των κοινωνικών υπηρεσιών της πόλης, πρώιμος εξευγενισμός των αστικών γειτονιών, μείωση της χρηματοδότησης για ομαδικά σπίτια και καταφύγια για άστεγους νέους, απότομη αύξηση των ποσοστών ανεργίας μεταξύ μαύρων και λατινοαμερικάνων ανδρών και έλλειψη χρηματοδότησης κατά την εποχή του Ρήγκαν για άτομα που εκτοπίστηκαν ή έμειναν άστεγοι λόγω του HIV/AIDS. Όλες αυτές οι συνθήκες ανάγκασαν τους μαύρους και τους ομοφυλόφιλους (και ιδιαίτερα τους μαύρους ομοφυλόφιλους) να βρεθούν στους δρόμους σε πρωτοφανή αριθμό, αν δεν είχαν ήδη αποκηρυχθεί από τις οικογένειές τους επειδή ήταν ομοφυλόφιλοι ή τρανσέξουαλ.
Η σκηνή του drag ball στο Χάρλεμ δεν ήταν απλώς προϊόν της LGBTQ υποκουλτούρας της Νέας Υόρκης. Από μόνη της, οι drag queens λειτουργούσαν ως μια ευρύτατη κοινότητα ομοφυλόφιλων ανδρών, τρανς ανδρών και γυναικών, λεσβιών γυναικών και queers. Ήταν μια αντανάκλαση πολλών ατόμων που δεν συμμορφώνονταν με το φύλο στην κοινωνία.
Οι Gueens δεν μιμούνταν απλώς τα δυαδικά συστήματα των φύλων- πίεζαν για να τα καταρρίψουν. Ο Willi Ninja δεν ήθελε να «περάσει» ως γυναίκα. Δεν ζούσε ως γυναίκα ούτε έκανε full drag. Περπατούσε και χόρευε στη σκηνή με μουστάκι, μακριά μαλλιά, μεγάλα κοσμήματα, μακιγιάζ, γυναικεία ρούχα, ενώ παράλληλα εκτελούσε ένα μείγμα αρρενωπότητας και θηλυκότητας. Ενώ πολλές από τις femme queens και τις τρανς γυναίκες βρήκαν επιβεβαίωση κερδίζοντας κατηγορίες για την αληθοφάνεια τους να περνάνε ως βιολογικές γυναίκες, ο Willi Ninja, ένας ανδρόγυνος αυτοπροσδιοριζόμενος ως butch queen, παρουσίασε μια ρευστή παρουσίαση φύλου σε έναν κόσμο που εξυμνεί την ετεροκανονικότητα των λευκών ανδρών και σε μια υποκουλτούρα που επιβράβευε τη γυναικεία αληθοφάνεια. Ήθελε απλώς να είναι ο εαυτός του και να αναδείξει τα ταλέντα και τις τεχνικές του.
Ξεπήδησε από τους καταπιεσμένους
Παρόμοιο με το χιπ-χοπ και το break-dancing, το voguing αναδύθηκε από τις κοινότητες των μαύρων, των φτωχών και της εργατικής τάξης ως μια μορφή έκφρασης με έμφαση στο ανδρικό δέσιμο και τις ομάδες δρόμου. Ο Paris DuPree δημιούργησε το στυλ στο χορευτικό κλαμπ Footsteps στη Νέα Υόρκη. Προσπαθούσε να «ξεπεράσει» χορευτικά μια άλλη βασίλισσα όταν άρπαξε το περιοδικό Vogue που είχε στην τσάντα του και άρχισε να μιμείται τις πόζες που κρατούσαν τα μοντέλα στις φωτογραφίες.
Σε μια προσπάθεια να επιβληθεί στην άλλη βασίλισσα, ο Paris DuPree είχε δημιουργήσει μια μορφή χορού που είναι δημοφιλής μέχρι σήμερα. Το Voguing είναι ένα παραμορφωμένο, σπασμωδικό, κοφτό στυλ χορού, που συνδυάζει πόζες που μοιάζουν με μοντέλα και παντομίμα χορογραφίας.
Ο Willi Ninja επαναπροσδιόρισε το voguing και υπερηφανευόταν ότι ήταν ένας καθαρός, αιχμηρός χορευτής έτοιμος να «σκοτώσει τον ανταγωνισμό του». Του αποδίδεται η επανάσταση που έφερε στη μορφή του χορού, προσθέτοντας γρήγορες γωνιώδεις κινήσεις και περίτεχνες στάσεις χεριών και ποδιών. Ο Willi έκανε το voguing μια νόμιμη μορφή χορού διδάσκοντάς το σε όλο τον κόσμο. Γνώρισε τον Malcolm McLaren, ο οποίος πήρε μια ομάδα με επικεφαλής τον Willi σε περιοδεία σε ευρωπαϊκούς οίκους μόδας. Ο Willi συμμετείχε ως μοντέλο σε επιδείξεις για τους οίκους Chanel, Jean Paul Gaultier, Thierry Mugler, Karl Lagerfield.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το voguing σε όλο τον κόσμο
Πήγε το voguing στην Ευρώπη και την Ιαπωνία. Χορογράφησε και εμφανίστηκε σε διάφορες συναυλίες και μουσικά βίντεο και πραγματικά ανέβασε το voguing σε ένα επίπεδο προβολής και τελειότητας στην ερμηνεία που κανείς δεν είχε φτάσει πριν. Εκπαίδευσε μοντέλα όπως η Naomi Campbell και η Iman. Δίδαξε στα γυναικεία μοντέλα τη θηλυκότητα δείχνοντάς τους πώς να αποκτούν χάρη και αυτοπεποίθηση. Ο Willi άνοιξε ένα πρακτορείο μοντέλων, το EON (Elements of Ninja) το 2004.
Αφού πέτυχε το όνειρό του να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, ο Willi Ninja δεν έχασε ποτέ την επαφή του με τη σκηνή του drag ball. Συνέβαλε καθοριστικά στο να συζητήσει η σκηνή του χορού για την πρόληψη του HIV/AIDS καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, όταν δεν γινόταν λόγος γι’ αυτό στην ομοφυλοφιλική κοινότητα λόγω του κοινωνικού στίγματος και του άγχους που το περιέβαλλε, κάνοντας συνήθεια να μοιράζει το χρόνο του μεταξύ των εμφανίσεων και της κοινωνικής δέσμευσης.
Διαγνώστηκε με HIV το 2003 και συνέχισε να εργάζεται για να στηρίξει την ηλικιωμένη μητέρα του, ενώ δεν μπορούσε να πληρώσει την υγειονομική περίθαλψη για τον εαυτό του. Συνέχισε να καθοδηγεί ανερχόμενους χορευτές και μοντέλα μέχρι που έχασε την όρασή του και έμεινε παράλυτος.
Ο Willi Ninja πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια που σχετιζόταν με το AIDS στη Νέα Υόρκη το 2006 σε ηλικία 46 ετών περιτριγυρισμένος από τα παιδιά του σπιτιού του. Συνέχισε να προσφέρει μια διέξοδο αυτοέκφρασης στην queer κοινότητα μέχρι το τέλος. Το House of Ninja συνεχίζει να δίνει παραστάσεις σε χορούς drag για την προώθηση της ευαισθητοποίησης για το HIV/AIDS στο όνομα της «μητέρας» τους.
Δείτε το βίντεο με τον χορό του στο ίνσταγκραμ
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
*To Doodle της Google τιμά τον Willi Ninja σήμερα, 9/6/2023
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις