Τα «νέα» ελληνοτουρκικά

Οι τουρκικές εκλογές πέρασαν σχεδόν σαν να μην έγιναν: ο Ερντογάν παίρνει πάντα πρωινό στο παλάτι του, όπου η σπάνια άνεση με την οποία κινήθηκε ο υπουργός Εξωτερικών Βασίλης Κασκαρέλης στην Αγκυρα θέτει αυτόματα επιτακτικό ζήτημα παραμονής του και μετά την υπηρεσιακή κυβέρνηση στην επερχόμενη δύσκολη περίοδο, αντί ενός ακόμα προσωπικά μωροφιλόδοξου ημιμαθούς πολιτικού, μαθητευόμενου «διπλωμάτη». Πάντως από τη νέα κυβέρνηση Ερντογάν απουσιάζουν δύο «δελφίνοι»: οι υπουργοί που είχαν να κάνουν με τα ελληνοτουρκικά. Ο επί των Εξωτερικών Τσαβούσογλου και ο επί της Αμυνας Ακάρ. Τα δύο στελέχη είχαν μακρά θητεία δίπλα στον Ερντογάν. Και όπως άλλοι στο παρελθόν, θεωρούσαν εαυτούς «στενό περιβάλλον» του τούρκου προέδρου. Ο οποίος, όμως, αποδείχθηκε ξανά ότι δεν διαθέτει τέτοιο, πλην της οικογένειάς του: το ίδιο «ποτήρι» έχουν πιει διάφοροι, από τον Γκιούλ μέχρι τον Νταβούτογλου. Πάντως ο Ακάρ, ως ανώτατος στρατιωτικός, είχε διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην «κατάληψη» των ενόπλων δυνάμεων από το καθεστώς Ερντογάν και στην εξάλειψη της επιρροής του κεμαλικού καθεστώτος που ο στρατός είχε ως κύρια βάση του: ήταν η μεγάλη μάχη του Ερντογάν.

Η ταυτόχρονη αλλαγή φρουράς στα δύο «συναφή» αυτά υπουργεία δεν θα μπορούσε φυσικά να «εξηγηθεί» στο παρασκήνιο των τουρκικών κυβερνητικών διαρροών με τους παραπάνω όρους του «δελφινισμού». Παρουσιάζεται λοιπόν από τον κυβερνητικό (λες και υπάρχει κι άλλος…) Τύπο της χώρας ως μία «νέα ευκαιρία» για «μια νέα αρχή» με την Ελλάδα ώστε οι δύο χώρες «να λύσουν τα ζητήματά τους», όπως πιστά αποτυπώνεται στην Τουρκία η σχετική άποψη και αναπαράγεται στην Ελλάδα. Και, βέβαια, αυτό έχει το ενδιαφέρον του: πραγματικά, πόσο «στέκει» αυτή η «άποψη»; Οτι δηλαδή ο Ερντογάν έδιωξε τους Τσαβούσογλου και Ακάρ για να δώσει «μία ευκαιρία» στα ελληνοτουρκικά;

Η πρώτη προϋπόθεση που θα έπρεπε να ίσχυε για να έστεκε κάτι τέτοιο, θα ήταν ότι την πραγματική τουρκική πολιτική για την Ελλάδα τη χάραζαν μέχρι χθες οι Τσαβούσογλου και Ακάρ. Και όχι ο ίδιος ο Ερντογάν. Οπότε, με την αποπομπή τους από την κυβέρνησή του, μπορεί τώρα να ασκήσει άλλη πολιτική – την όποια άλλη πολιτική, προς όποια κατεύθυνση. Αυτό βέβαια είναι τόσο ιλαρό, ώστε κατανοεί κανείς αμέσως ότι όλο το σκεπτικό καταρρέει προτού καν αρχίσει να αναπτύσσεται. Και ο Τσαβούσογλου και ο Ακάρ και ο κάθε άλλος υπουργός του Ερντογάν, νυν ή πρώην, ή μελλοντικός, ούτε διανοείται να κινηθεί ενάντια στις βουλήσεις του. Και αν του πει να αλλάξει, θα αλλάξει με το κλείσιμο του ματιού. Κι αν του πει μετά να ξαναλλάξει, θα γίνει το ίδιο – στην πραγματικότητα αυτό περίπου συμβαίνει με όλες τις κυβερνήσεις και στα δημοκρατικά κράτη ανάμεσα στους αρχηγούς και τα μέλη τους. Τι, δεν θα συνέβαινε στο καθεστώς Ερντογάν;

Επόμενο στοιχείο, είναι το ποιοι έρχονται στη θέση αυτών που φεύγουν: στην ουσία ο Ερντογάν φέρνει στο επίκεντρο στελέχη του που έχουν άμεση τριβή με τις μυστικές υπηρεσίες. Ο νέος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν είναι ο πρώην επικεφαλής της ΜΙΤ, ο οποίος όμως έχει πίσω του πορεία στον στρατό αλλά και πλήθος διπλωματικής δραστηριότητας. Ταυτόχρονα, ο μέχρι χθες εκπρόσωπος του Ερντογάν, Καλίν, αναλαμβάνει την εκεί χηρεύουσα θέση του. Τέλος, ο στρατηγός Γιασάρ Γκιουλέρ, αντιμετωπίζεται από τον Ερτνογάν ως τόσο σημαντικός, ώστε πέρασε ειδικό νόμο για να επεκτείνει την παραμονή του στο στράτευμα ενόψει της συνταξιοδότησής του. Αν και χαμογελούν ωραία, τόσο ο νέος υπουργός Εξωτερικών, όσο ο νέος υπουργός Αμυνας, είναι ακραιφνείς οπαδοί της «σκληρής» γραμμής.

Και αυτό είναι το ξεκάθαρο «μήνυμα» του Ερντογάν προς την Ελλάδα για την επόμενη ημέρα: ότι τα «νέα» ελληνοτουρκικά, είναι τα… παλιά. Ενισχυμένα. Οπως ήδη είπε «η Τουρκία είναι μεγαλύτερη από την Τουρκία». Ε, καλά. Ο,τι πει.