Ελιά: Πώς εξελίσσεται η καρπόδεση – Κρίσιμη περίοδος για επεμβάσεις

Ανομοιομορφία στην καρπόδεση της ελιάς παρατηρείται στις μεσοπρώιμες περιοχές του Ηρακλείου Κρήτης, η οποία ολοκληρώνεται (στάδιο H) και οι καρποί της ελιάς αποκτούν μέγεθος κόκκου σταριού (στάδιο Ι).

Παράλληλα, στο δίκτυο παγίδευσης περιοχών μέσης πρωιμότητας η πτήση της καρπόβιας γενιάς πυρηνοτρήτη ξεκίνησε στα μέσα του 3ου δεκαημέρου του Μαΐου.

Έχουν παρατηρηθεί οι πρώτες ωοτοκίες και αναμένονται εκκολάψεις των προνυμφών στο αμέσως επόμενο διάστημα. Οι νεαρές προνύμφες αφού εκκολαφθούν πάνω στον κάλυκα μπαίνουν μέσα στον καρπό και αναπτύσσονται στον πυρήνα. Η ζημιά που προκαλείται είναι πρόωρη καρπόπτωση συνήθως τέλη του καλοκαιριού λόγω εξόδου της προνύμφης από τη βάση του ποδίσκου, αν και μεγάλο ποσοστό των προσβεβλημένων καρπών ξηραίνονται, μαυρίζουν και πέφτουν πρόωρα πριν τους εγκαταλείψουν οι προνύμφες.

Η κρίσιμη περίοδος για την αντιμετώπιση του πυρηνοτρήτη είναι η περίοδος της καρπόβιας γενιάς που προσβάλλει την ήδη διαμορφωμένη καρποφορία. Στις μεσοπρώιμες περιοχές συστήνεται καταπολέμηση των νεαρών προνυμφών της καρπόβιας γενιάς με εγκεκριμένα εντομοκτόνα στο διάστημα 10 – 13 Ιουνίου. Ελαιώνες με μικρή ή μέτρια καρποφορία έχουν μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας.

Μπορεί να γίνει συνδυασμένη αντιμετώπιση με τον ρυγχίτη.

Ρυγχίτης

Μικρό σκαθάρι, μεγέθους 0,5 εκ., κεραμιδί με χαρακτηριστικό ρύγχος που προσβάλει τους καρπούς αρχικά για να τραφεί και αργότερα για να ωοτοκήσει. Σχηματίζει τρύπες μορφής «κρατήρα» στην επιφάνεια

των καρπών και οι προνύμφες ζουν και τρέφονται μέσα στον πυρήνα.

Κατά τόπους μπορεί να αναπτυχθούν μεγάλοι πληθυσμοί, ικανοί να προξενήσουν σημαντική πρώιμη καρπόπτωση.

Συστήνεται να ελέγχεται τακτικά η πυκνότητα του πληθυσμού των ακμαίων αμέσως μετά την ολοκλήρωση της καρπόδεσης. Ο έλεγχος γίνεται πολύ νωρίς το πρωί με το τίναγμα λεπτών κλαδιών πάνω σε λευκή επιφάνεια. Παρουσία περισσότερων των 3 – 4 ακμαίων ανά κλαδί χρειάζεται άμεσα καταπολέμηση.

Σε ελαιώνες μεσοπρώιμων περιοχών συστήνεται προληπτική επέμβαση στους ελαιώνες που σημειώθηκε προσβολή τα τελευταία δύο χρόνια.

Ωτιόρυγχος

Νυχτόβιο σκαθάρι που κρύβεται την ημέρα στο έδαφος και τη νύχτα ανεβαίνει στα δέντρα από τον κορμό. Προκαλεί χαρακτηριστικά πριονωτά περιφερειακά φαγώματα στα φύλλα και πτώση των καρπών μαζί με τον ποδίσκο ή πτώση μέρους των τρυφερών βλαστών.

Σε ελαιώνες μεσοπρώιμων περιοχών που έχουν ιστορικό προσβολής συστήνεται άμεσα επέμβαση που μπορεί να συνδυαστεί με την αντιμετώπιση του πυρηνοτρήτη ψεκάζοντας επιπλέον το λαιμό και τον κορμό των ελαιοδέντρων.

Ελέγχετε πιθανές προσβολές στα δέντρα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού καθώς το έντομο παρουσιάζει εξάρσεις σποραδικά και κατά τόπους. Όπου παρουσιάζονται νέες προσβολές πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα.

Κοκκοειδή

Αναπτύσσονται τα προνυμφικά στάδια (κινητές μορφές) που είναι τα ευαίσθητα στη χημική καταπολέμηση. Οι νεαρές προνύμφες μετακινούνται ώσπου να βρουν κατάλληλη θέση να εγκατασταθούν και να προσβάλουν με απομύζηση κλαδιά, φύλλα και καρπούς.

Η πολλίνια είναι εξαιρετικά επιβλαβής, εγκαθίσταται συνήθως στη βάση των οφθαλμών και εμποδίζει την έκπτυξη με αποτέλεσμα να περιορίζεται η νέα βλάστηση και καρποφορία του επόμενου έτους. Προκαλεί σημαντική εξασθένιση, ακανόνιστη και ασθενική βλάστηση, νέκρωση λεπτών κλαδιών στις ποδιές των δέντρων και μειωμένη καρποφορία.

Η αντιμετώπιση των κοκκοειδών επιτυγχάνεται με καλλιεργητικούς χειρισμούς που βελτιώνουν τη ζωτικότητα των δέντρων (αφαίρεση και απομάκρυνση προσβεβλημένων κλαδιών, διατήρηση καλής θρεπτικής κατάστασης).. Κατάλληλα κλαδέματα και καθαρισμοί των δέντρων περιορίζουν την ανάπτυξή τους.

Η χημική αντιμετώπιση είναι αποτελεσματική όταν συμπληρώνει τους καλλιεργητικούς χειρισμούς. Σε ελαιώνες μεσοπρώιμων περιοχών με σοβαρές προσβολές κοκκοειδών συστήνεται άμεση αντιμετώπιση με εγκεκριμένα σκευάσματα. Χρησιμοποιώντας παραφινικά λάδια αντιμετωπίζετε παράλληλα ακάρεα και κοκκοειδή.

Μαργαρόνια

Εμφανίζεται μια νέα γενιά σε όλες τις περιοχές του δικτύου παγίδευσης (πρώιμες, μέσης πρωιμότητας, όψιμες) με έντονη αύξηση των συλλήψεων στις πρώιμες περιοχές. Αυτή την περίοδο προκαλεί φαγώματα αρχικά στην τρυφερή βλάστηση αλλά όταν υπάρχουν μεγάλοι πληθυσμοί οι προνύμφες τρέφονται με ολόκληρα κομμάτια των φύλλων και με νεαρούς αναπτυγμένους καρπούς.

Σε όλες τις ζώνες πρωιμότητας συστήνεται άμεσα προστασία της τρυφερής βλάστησης των νεαρών δενδρυλίων σε νεοσύστατους ελαιώνες και φυτώρια και των δέντρων που έχουν αυστηρά ανανεωτικά κλαδέματα.

Όταν διαπιστώνετε έντονη προσβολή στην τρυφερή βλάστηση και στους καρπούς συστήνεται καταπολέμηση.