Οποιος δεν μπορεί να το πει τώρα

Με την ολοκλήρωση των προσεχών εκλογών φτάσαμε στα μισά του 2023. Αν δεν έχουμε και τρίτες εκλογές, θα σχηματιστεί η κυβέρνηση μέσα στον Ιούλιο. Λογικά μέχρι τον Σεπτέμβριο οι νέοι υπουργοί θα έχουν βρει τα κατατόπια των χαρτοφυλακίων τους και θα είναι έτοιμοι για δουλειά. Σε αυτό το… καλό σενάριο μας μένουν ακριβώς 40 μήνες για να κερδίσουμε ως χώρα το μεγαλύτερο μεταπολεμικό στοίχημα. Να εκμεταλλευτούμε το «δώρο» που έπεσε από τον ευρωπαϊκό ουρανό την ώρα που εξελισσόταν η τέλεια πανδημική καταιγίδα.

Λοιπόν, κύριοι και κυρίες, σε αυτή τη ζωή άλλη ευκαιρία δεν θα έχουμε. Αν θέλουμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης για όλους και να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να απορροφήσουμε με τον αποτελεσματικότερο και πιο χρήσιμο για τους πολλούς τρόπο τα περίπου 30,5 δισ.. επιδοτήσεων και δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Συνολικά θα κινητοποιηθούν περί τα 60 δισ. επενδύσεων. Οσα χάσαμε από το ΑΕΠ μας την περίοδο των μνημονίων.

Μπορούμε να τα απορροφήσουμε εγκαίρως, δηλαδή έως τα τέλη του 2026; Οποιος δεν μπορεί να το πει τώρα. Πριν από τις εκλογές ή έστω λίγο πριν αποδεχτεί να αναλάβει υπουργικό θώκο σε ένα από τα εμπλεκόμενα υπουργεία κατά τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης. Δεν είναι όλα για όλους σε αυτές τις δουλειές. Οι αρνήσεις ανάληψης τέτοιου βάρους θα εκτιμηθούν δεόντως. Ειδικά εάν στη θέση ενός που γνωρίζει ότι δεν μπορεί αναλάβει ένας που έχει όλα τα εχέγγυα και κυρίως τις αντοχές για να τα καταφέρει.

Η χώρα περιμένει ή, πιο σωστά, έχει εντάξει στους υπολογισμούς της ότι μέχρι το 2026 θα επωφεληθεί τουλάχιστον κατά 7% το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας. Πράγμα που σημαίνει πάνω από 1,5% παραπάνω χρήματα κάθε χρόνο. Αν πήγαινε η χώρα για ανάπτυξη 1% σε μια χρονιά. Με την αξιοποίηση αυτών των χρημάτων το ΑΕΠ θα αυξάνει κατά 2,5%. Ολα αυτά είναι επιπλέον λεφτά για όλους.

Οι δυσκολίες είναι παντού. Το πρόγραμμα υπόσχεται τη δημιουργία 180.000 νέων θέσεων εργασίας. Αν είχαμε διαθέσιμο εργατικό δυναμικό. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε. Και δεν έχουμε κάνει κάτι για να βρούμε. Ούτε ανακατευθύνοντας τις δεξιότητες όσων ακόμα παραμένουν στις λίστες της ανεργίας ούτε από το εξωτερικό φαίνεται κάποια ζωηρή διάθεση. Και ποιος να πρωτοπάρει από το εξωτερικό, όταν άλλοι τόσοι λείπουν μόνο από τον τουρισμό, τη γεωργία και τις κατασκευές.

Στη γειτονική Ιταλία η κυβέρνηση Μελόνι έχει ήδη σηκώσει τα χέρια ψηλά. Το αντίστοιχο ιταλικό Ταμείο Ανάκαμψης φτάνει τα 191,5 δισ. ευρώ. Πρέπει να τα απορροφήσει επίσης έως το 2026. Ηδη ζητεί διευκολύνσεις και παρατάσεις. Το 20% των έργων της αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος πρώτων υλών, γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, έλλειψη επιχειρηματικού ενδιαφέροντος ή τεχνολογικές ελλείψεις. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι και στην Ιταλία η έλλειψη εργαζομένων. Το πρόγραμμα προέβλεπε ότι θα δημιουργούνταν 375.000 θέσεις εργασίας το 2024. Ομως η Ρώμη λέει τώρα στις Βρυξέλλες ότι δεν διαθέτει εξειδικευμένο προσωπικό για να καλύψει αυτές τις κενές θέσεις εργασίας.

Η Τράπεζα της Ιταλίας προέτρεψε την κυβέρνηση να προσελκύσει εργάτες από το εξωτερικό. Η Μελόνι το σκέφτεται αν πρέπει να επιτρέψει σε μη ευρωπαίους εργάτες να δουλέψουν στη χώρα και αντ’ αυτού κόβει επιδόματα για να ωθήσει απασχολήσιμα άτομα να δουλέψουν. Μη γελιέστε, πολύ σύντομα, αμέσως μετά τις εκλογές, και η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει θα βρεθεί ακριβώς στο ίδιο δίλημμα με τη Μελόνι. Κόβουμε επιδόματα ή εισάγουμε εργαζομένους;