«Χέρι» Βρυξελλών από τη μία, και παράλληλα πρωτοβουλία από την πλευρά της Τράπεζας της Ελλάδος, πρόκειται να φέρουν, έως το τέλος του έτους, αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των διαχειριστών κόκκινων δανείων. Η Τράπεζα της Ελλάδος θα καταθέσει προτάσεις στην νέα κυβέρνηση και θα αφορούν το πλαίσιο δεοντολογίας και την ισχυροποίηση και επέκταση του Ηρακλή.
Την ίδια ώρα η Ελλάδα υποχρεούται μέχρι τον Δεκέμβριο να μεταφέρει στο εθνικό δίκαιο την ευρωπαϊκή Οδηγία (ΕΕ) 2021/2167 για τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων.
Η κεντρική τράπεζα έχει έτοιμο Κώδικα Δεοντολογίας για τις σχέσεις των εταιρειών διαχείρισης δανείων με τους δανειολήπτες. Αυτός κώδικας θα κατατεθεί στην ηγεσία του νέου οικονομικού επιτελείου και τεθεί σε διαβούλευση με σκοπό τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου εποπτείας, την ισχυροποίηση και επέκταση του Ηρακλή.
«Εμείς επιμένουμε στο ν’ ακολουθηθεί ένας κώδικας δεοντολογίας και από τα funds αυτά, μάλιστα όταν με το καλό έρθει η επόμενη κυβέρνηση θα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε εισηγήσεις, για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου εποπτείας και των εταιρειών αυτών», αναφέρει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στο in.
«Τα funds και οι servicers, οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, ήταν μία ανάγκη που προέκυψε για να μειώσουν οι Τράπεζες τα κόκκινα δάνεια. Και για να μπορέσουν να ξαναρχίσουν να δανείζουν την οικονομία. Και οι Τράπεζες το κατόρθωσαν αυτό, με τη βοήθεια του κράτους όπως είπατε. Πράγματι, ανακεφαλαιοποιήθηκαν με 50 δισεκατομμύρια από το ΤΧΣ, δηλαδή μέρος των δανείων των 280 δις πήγαν στην ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών. 50 δις πήγαν στην ανακεφαλαιοποίηση, γύρω στα 18 δις πήγαν στην κάλυψη του κενού που λέμε για τις Τράπεζες που απορροφήθηκαν από άλλες και επίσης το Δημόσιο έχει δώσει και 18 δις εγγυήσεις για το σύστημα «Ηρακλής», εξηγεί ο κ. Στουρνάρας.
Και συνεχίζει ο διοικητής της ΤτΕ: «Γιατί δόθηκαν αυτά τα λεφτά; Για να σώσουμε τις καταθέσεις των Ελλήνων. Να ξέρετε, οι ελληνικές τράπεζες δεν ήταν η αιτία του προβλήματος. Οι ελληνικές τράπεζες ήταν το θύμα της κρίσης. Οι ελληνικές τράπεζες ποτέ δεν είχαν ποτέ έναν πολύ μεγάλο ισολογισμό, όπως είχαν για παράδειγμα οι τράπεζες στην Ιρλανδία ή στην Κύπρο ή στη Μεγάλη Βρετανία ή στην Ισπανία. Ποτέ ο ισολογισμός των ελληνικών τραπεζών δεν πέρασε τη μιάμιση φορά το ΑΕΠ για παράδειγμα, όταν σε άλλες χώρες έχεις 7 και 8 φορές.
Οι τράπεζες λοιπόν ήταν το θύμα της δημοσιονομικής κρίσης μέσω των ομολόγων που είχαν και κυρίως με τη δημιουργία κόκκινων δανείων από την κρίση, λόγω της ανεργίας, λόγω της χρεοκοπίας επιχειρήσεων. Άρα λοιπόν έγιναν κόκκινα δάνεια. Για να μπορέσουν οι τράπεζες ν’ απελευθερωθούν από τα κόκκινα δάνεια, έπρεπε κάτι να γίνει. Λοιπόν, επελέγη η πώληση δανείων και κυρίως οι τιτλοποιήσεις δανείων.
Αυτό για να γίνει, όπως έχει γίνει και στην Ισπανία, όπως έχει γίνει και στην Ιρλανδία, όπως γίνεται και στην Ιταλία, υπάρχουν εξειδικευμένα funds σε όλον τον κόσμο, τα οποία κάνουν αυτή τη δουλειά. Άρα λοιπόν ήταν μέρος της λύσης».
Αναφορικά με τους πλειστηριασμούς ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι αυτήν τη στιγμή υπάρχει νομοθεσία. «Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να βελτιώσουμε το πλαίσιο εποπτείας των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων. Δηλαδή να βγάλουμε έναν κώδικα δεοντολογίας κυρίως».
Η οδηγία
Ως προς την κοινοτική οδηγία, η Ελλάδα θα μεταφέρει στο εθνικό της δίκαιο μέτρα, σε συνέχεια των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την αντιμετώπιση του ζητήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, για τη στήριξη της ανάπτυξης δευτερογενών αγορών για τα ΜΕΔ στην Ένωση κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι η πώληση τέτοιων δανείων δεν υπονομεύει τα δικαιώματα των δανειοληπτών.
Να σημειωθεί ότι συνολικά οι servicers έχουν ρυθμίσει δάνεια ύψους άνω των 35 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε περισσότερους από 700.000 δανειολήπτες. Σε συνδυασμό με τις τιτλοποιήσεις των 50 δισ. ευρώ, δηλαδή το σχέδιο Ηρακλής, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν μειωθεί σε περίπου 9 δισ. ευρώ με τον δείκτη ΝPE στο 6%-7% από 107 δισ. ευρώ το 2016. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι μέχρι το τέλος του 2023 θα γίνουν ρυθμίσεις ύψους 7 δισ. ευρώ.
Οι ευάλωτοι
Για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους ο κ. Στουρνάρας τόνισε:
«Η πολιτική πρέπει να προστατεύει τους ευάλωτους. Αυτοί που έχουν ανάγκη και δεν πληρώνουν αναγκαστικά κάτι πρέπει να γίνει. Διότι όπως ξέρετε οι τράπεζες έχουν ενεργητικό και παθητικό.
Δεν μπορείς να τους αναγκάζεις να χάνουν κομμάτι του ενεργητικού και να λες μετά δεν με νοιάζει το παθητικό τι θα γίνει, πρέπει να προσέχουμε. Ο ισολογισμός έχει δύο πλευρές, και ενεργητικό και παθητικό. Υπάρχουν και δάνεια, υπάρχουν και καταθέσεις. Αν τους λες «κούρεψε δάνεια» ή θα πρέπει κάτι να γίνει με τις καταθέσεις ή πρέπει ν’ αυξήσουν το κεφάλαιό τους. Δεν έρχονται από τον ουρανό αυτά. Άρα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί.
Περάσαμε μια πολύ μεγάλη κρίση και, δόξα τω θεώ, διαχειριζόμαστε πολύ καλά τα συνεπακόλουθα αυτής της κρίσης. Όπου υπάρχει αδικία, όπου υπάρχει ευάλωτος δανειολήπτης, εκεί η κυβέρνηση η προηγούμενη και μέχρι στιγμής έχουν γίνει αρκετά πράγματα ξέρετε και οι τράπεζες πήραν μέτρα. Είδατε τα μέτρα που πήραν και για τους ευάλωτους, αλλά και για τους συνεπείς».
