H άγνωστη πρώτη έξοδος του ανθρώπου από την Αφρική

Με εξαίρεση τα άτομα αφρικανικής καταγωγής, όλοι οι σημερινοί άνθρωποι είναι απόγονοι μεταναστών που εγκατέλειψαν την αφρικανική ήπειρο πριν από περίπου 50-60 χιλιάδες χρόνια. Όπως φαίνεται όμως, μια πρώτη έξοδος από την Αφρική είχε προηγηθεί δεκάδες χιλιάδες χρόνια νωρίτερα.

Μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Communications δείχνει ότι ανθρώπινα οστά που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στο Λάος έχουν ηλικία 68-86 χιλιάδων ετών και πιθανότατα προέρχονται από μια ομάδα πρωτοπόρων που διέσχισε την Ασία και πιθανότατα έφτασε μέχρι την Αυστραλία.

Όμως, παρά το κατόρθωμά τους, οι πληθυσμοί των πρώτων μεταναστών τελικά εξαφανίστηκαν χωρίς να αφήσουν απογόνους.

Επιβεβαιώνονται οι υποψίες

Ενδείξεις για ανθρώπινη παρουσία στην Ασία πριν από τη μεγάλη έξοδο από την Αφρική είχαν βρεθεί τα τελευταία χρόνια στην Αυστραλία, τη Σουμάτρα και την Ινδία, όμως η ηλικία των ευρημάτων αμφισβητήθηκε.

Η νέα μελέτη εξετάζει ανθρώπινα οστά που ανακαλύφθηκαν στο σπήλαιο Ταμ Πα Λινγκ στο ορεινό βόρειο Λάος. Πιθανότατα μεταφέρθηκαν στη σπηλιά από τα νερά των πλημμυρών που πλήττουν κάθε χρόνο την περιοχή.

Πληθώρα ευρημάτων ήρθε στο φως στο σπήλαιο Ταμ Πα Λινγκ (Kira Westaway/Macquarie University)

Στο βαθύτερο στρώμα των ιζημάτων, σε βάθος επτά μέτρων, οι ανασκαφές έφεραν στο φως τμήμα ενός κρανίου και μιας κνήμης, οστά που χρονολογεί η νέα μελέτη χρησιμοποιώντας δύο διαφορετικές τεχνικές. Η πρώτη υπολογίζει πότε ήταν η τελευταία φορά που ένα αντικείμενο εκτέθηκε στο φως, η δεύτερη δίνει μια εκτίμηση της ηλικίας βάσει των ισοτόπων ουρανίου που με τον καιρό περνούν από το χώμα στα οστά.

Και οι δύο μέθοδοι έδειξαν ότι τα οστά έχουν ηλικία 68-86 χιλιάδων ετών, κάτι που δείχνει ότι οι πρώτοι Homo sapiens έφτασαν στην Ασία περίπου 40.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε ως τώρα.

Η ανάλυση «δείχνει ότι υπήρχε ένα προηγούμενο, ανεπιτυχές κύμα μετανάστευση σύγχρονων ανθρώπων στην Ασία που δεν άφησε απογόνους» σχολίασε στον δικτυακό τόπο του περιοδικού Science ο Ράσελ Σίοτσον, ανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου της Άιοβα ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Τα ευρήματα δείχνουν επίσης να διαψεύδουν την κρατούσα άποψη ότι τα πρώτα κύματα μετανάστευσης από την Αφρική κινήθηκαν κατά μήκος των ακτών, αφού οι πρώτοι κάτοικοι του Λάος φαίνεται ότι έφτασαν εκεί περνώντας από δάση ή κατά μήκος ποταμών.

Οι Homo sapiens πάντως δεν ήταν οι μόνοι που έφτασαν εκείνη την εποχή μέχρι τη Νοτιοανατολική Ασία.

Πολύ κοντά στο Ταμ Πα Λινγκ βρίσκεται μια σπηλιά μέσα στην οποία βρέθηκαν οστά 70.000 ετών που ανήκουν σε Ντενίσοβαν, έναν μυστηριώδη συγγενή μας που γνωρίζουμε από οστά στη Σιβηρία.

Οι έρευνες στα σπήλαια τη περιοχής συνεχίζονται.