Ο αποδοτικός τρόπος

Υπάρχουν, παραδόξως, διάφοροι τρόποι να κερδίσει κανείς την ονομαζόμενη ακροδεξιά ψήφο. Ο ένας, λιγότερο αποδοτικός και σίγουρα άγαρμπος, είναι να τη ζητήσει ανοιχτά: να τη βαφτίσει αντισυστημική, παρεξηγημένη, να ανοίξει την πόρτα για το πέρασμα από τη μια πλευρά στην άλλη χωρίς το σχετικό «μασάζ» και, κυρίως, χωρίς επιχείρημα – μόνο και μόνο γιατί υπάρχει ένας κοινός αντίπαλος. Δοκιμάστηκε αυτός ο τρόπος στις προηγούμενες εκλογές και δεν κατάφερε πολλά, μάλλον το αντίθετο. Ο άλλος τρόπος έχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας, γιατί η συζήτηση μεταφέρεται στη βάση, δεν γίνεται ευθέως ως προσκλητήριο, δεν μοιάζει με προϊόν διαπραγμάτευσης. Ερχεται ως φυσική αντίδραση σε μια κλιμακούμενη κατάσταση, μια κοινωνική απειλή ή μια «εθνική εξαίρεση» που με κάποιον τρόπο πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Σε δέκα μέρες, η δεύτερη τακτική θα αποδειχθεί εξαιρετικά πετυχημένη: τα κόμματα στα δεξιά της Δεξιάς, τόσο πολλά πια που βρέθηκαν να μοιράζονται ένα μικρό ακροατήριο και μια συγκεκριμένη «πατριωτική» ατζέντα, θα δυσκολευτούν πολύ να πείσουν. Οσο περισσότερα και μικρότερα εξ αυτών συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία τόσο περισσότερο αποδυναμώνονται. Παράλληλα, οι γαλάζιες διαρροές σφραγίζονται με προεκλογικές εξαγγελίες. Η υφυπουργική θέση για τη δημογραφική πολιτική και την οικογένεια, που αντικατέστησε χωρίς πολλά πολλά τη Γενική Γραμματεία Ισότητας, μετατρέπεται σε υπουργείο Οικογένειας – και έτσι όσοι ακούν τις ασυναρτησίες της Λατινοπούλου για το Δημογραφικό, σκεφτόμενοι βαθιά μέσα τους πως κάπου έχει ένα δίκιο, δεν θα χρειαστεί να το πολυσκεφτούν πάνω από την κάλπη, γιατί έχουν μια σοβαρή (έστω LGTB-friendly) εναλλακτική. Οι «τουρκοφάγοι» και οι «μακεδονομάχοι» της Βόρειας Ελλάδας ακούν με ενδιαφέρον αυτές τις μέρες το αφήγημα που διαμορφώνεται για τη Θράκη, κι ας μην έχουν πατήσει ποτέ το πόδι τους σε μειονοτικό χωριό. Αν η ΝΔ αυξήσει το ποσοστό της περισσότερο απ’ όσο δείχνουν (συγκρατημένα) οι δημοσκοπήσεις, αυτό θα οφείλεται και στα «μαζέματα» των τελευταίων ημερών.

Aυτού του είδους οι κοινωνικές ζυμώσεις δεν σταματούν στις 25 Ιουνίου, δεν λήγουν επειδή η κάλπη έβγαλε καθαρό αποτέλεσμα. Ο γνωστός καταδικασμένος πρώην χρυσαυγίτης βρήκε έναν έμμεσο τρόπο να «σπάσει» το θεσμικό μπλόκο και να υπενθυμίσει την παρουσία του σ’ αυτήν την εκλογική αναμέτρηση. Το κατάφερε κινούμενος στο περιθώριο, με ένα σχήμα που δεν συμμετείχε στις εκλογές του Μαΐου, δεν ακούστηκε ούτε μία φορά μέχρι να εγκριθούν τα ψηφοδέλτιά του από τον Αρειο Πάγο, με τυπικό επικεφαλής έναν πρώην υποψήφιο της Ενωσης Κεντρώων, με την οποία το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα έσπαγε πλάκα πριν από μερικά χρόνια. Οσο στη δημόσια κουβέντα αναζητούνταν εκλεγμένοι «πράκτορες» και SMS σταλμένα σε χιλιάδες πολίτες περιγράφονταν ως «απόρρητα στοιχεία», μια υπόγεια συνεννόηση ανάμεσα σε ακροδεξιούς θυλάκους έβαζε και πάλι τον Κασιδιάρη στο παιχνίδι, χωρίς κανείς αρμόδιος να πάρει χαμπάρι – κι αν πήρε, δεν έκανε τίποτα για να το σταματήσει. Μέσα σε λίγες μέρες το μόρφωμα που στηρίζει μέσα από τη φυλακή έφτασε το 1,4% στην πρόθεση ψήφου. Αν περάσει το 1,5% στην κάλπη, θα λαμβάνει και επισήμως κρατική χρηματοδότηση, έχοντας κάνει την επίδειξη δύναμης που επεδίωκε από την αρχή. Το πραγματικό αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων, εφόσον επαληθευτούν στο εκλογικό αποτέλεσμα, εννοείται πως θα ξεκαθαρίσει αργότερα, όπως φαίνεται πως συμβαίνει σε άλλες χώρες της ΕΕ, με παρόμοια προβλήματα, σε κόμματα με παρόμοιες ατζέντες.

Τα ποτάμια δεν γυρίζουν πίσω: το πρόβλημα με την ετερογονία των σκοπών και τις απρόβλεπτες εξελίξεις που μπορούν να προκύψουν από συγκεκριμένες επιλογές, πολιτικές ή μη, είναι πως όσα καμπανάκια κι αν χτυπήσει κανείς, η ροή της Ιστορίας δύσκολα ανακόπτεται.