Ανάλυση: Γιατί το ταξίδι του Μπλίνκεν στην Κίνα ήταν μια θλιβερή αποτυχία

Σνομπαρισμένος και ντροπιασμένος από την αρχή όταν κανείς από την κινεζική πλευρά δεν εμφανίστηκε για να τον υποδεχτεί κατά την άφιξή του, ο Μπλίνκεν πέρασε τον σύντομο χρόνο του στην Κίνα, εναλλακτικά επικρίνοντας και δικαιολογώντας τις επικίνδυνες πολιτικές του Πεκίνου (φωτογραφία του AP/Leah Millis, επάνω, από τη συνάντηση του υπΕξ των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν με τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίγνκ).

Το αστείο σχόλιο

Αν ψάχνετε για ένα σημείο αιχμής, θα το βρείτε στο αστείο σχόλιο του Μπλίνκεν σχετικά με το μεγάλου υψομέτρου αερόστατο επιτήρησης το οποίο έθεσε σε κίνδυνο τα σιλό στρατηγικών αμυντικών πυραύλων που προστατεύουν τις Ηνωμένες Πολιτείες από πυρηνική επίθεση.

Ο Μπλίνκεν είπε ότι το «κεφάλαιο» με το κινεζικό αερόστατο πρέπει να «κλείσει». Συνέχισε, δηλώνοντας μονομερώς ότι η Κίνα δεν πρέπει να το ξανακάνει, κάτι που απλώς οι Κινέζοι δεν αναγνώρισαν και με το οποίο δεν συμφώνησαν.

Μετά το περιβόητο περιστατικό με το αερόστατο που οι ΗΠΑ επέτρεψαν να ολοκληρώσει την αποστολή του πριν το καταρρίψουν, το Πεντάγωνο δεν αποκάλυψε ποτέ από τι αποτελούνταν οι τόνοι ηλεκτρονικού εξοπλισμού του – παρόλο που σχεδόν το σύνολό του ανακτήθηκε.

Η ανάσυρση των συντριμμιών του κατασκοπευτικού κινέζικου μπαλονιού στ’ ανοιχτά της Νότιας Καρολίνας (φωτογραφία US Navy/Mass Communication Specialist 1st Class Tyler Thompson)

Στο μεταξύ, με μπαλόνια ή χωρίς μπαλόνια, οι Κινέζοι συνεχίζουν να εκτελούν επικίνδυνες στρατιωτικές αποστολές γύρω από την Ταϊβάν, στέλνοντας βομβαρδιστικά και μαχητικά αεροσκάφη και drones και ένα σωρό άλλο στρατιωτικό υλικό, γράφει σε ανάλυσή του ο Stephen Bryen, ανώτερος συνεργάτης στο Κέντρο για την Πολιτική Ασφάλειας και στο Ινστιτούτο Yorktown.

Η απάντηση του Μπλίνκεν στις κινεζικές στρατιωτικές απειλές ήταν απλώς να τις αγνοήσει. «Δεν υποστηρίζουμε την ανεξαρτησία της Ταϊβάν», είπε στους Κινέζους.

Πιο επικίνδυνη

Απαίτησε να σταματήσουν οι απειλές για τη νήσο και ν’ ακολουθήσει η Κίνα μόνο μια ειρηνική προσέγγιση στις διαπραγματεύσεις μαζί της; Καθόλου, απ’ ό,τι φάνηκε. Αφησε τη χαίνουσα πληγή να επιδεινώνεται και να γίνεται πιο επικίνδυνη. Ακόμη και όταν βρισκόταν στην Κίνα, η στρατιωτική πίεση στην Ταϊβάν συνεχιζόταν.

Το μόνο πράγμα που υποτίθεται ότι θα έφερνε σε πέρας κατά το ταξίδι του, μια ανανέωση του διαλόγου μεταξύ του Πενταγώνου και του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, δεν συνέβη.

Η Ταϊβάν είναι εξαιρετικά σημαντική για τις Ηνωμένες Πολιτείες για τρεις λόγους. Ο πρώτος είναι ότι πρόκειται για μια δημοκρατική χώρα που λειτουργεί σύμφωνα με μια προσέγγιση κράτους δικαίου, κάτι που απουσιάζει εντελώς στην Κίνα.

Η εγκατάλειψη της Ταϊβάν, κατεύθυνση προς την οποία φαίνεται να οδηγείται ο Μπλίνκεν, δεν υποστηρίζει τις φιλελεύθερες αξίες ή τη δημοκρατία – στην πραγματικότητα, το αντίθετο.

Οι δυο Νησιωτικές Αλυσίδες (εικόνα από thestrategybridge.org)

Οι δημοκρατικές χώρες της περιοχής παρακολουθούν τη συμπεριφορά των ΗΠΑ προς την Ταϊβάν και σκέφτονται το μάντρα: «Χαίρομαι που δεν συνέβη σε μένα».

Η στρατηγική σημασία

Το δεύτερο είναι η στρατηγική σημασία της Ταϊβάν. Η τεράστια παρουσία της στη μέση αυτού που ονομάζεται Πρώτη Νησιωτική Αλυσίδα (χάρτης, κάτω) είναι ο τρόπος με τον οποίο οι ΗΠΑ και οι ασιάτες σύμμαχοι και φίλοι τους μπορούν να συγκρατήσουν την κινεζική επέκταση.

Χάστε τη νήσο και η Κίνα έχει τη διοίκηση των θαλασσών και απειλεί τις αμερικανικές βάσεις στην Οκινάουα και την Ιαπωνία. Μια τέτοια απώλεια θα ενίσχυε τις κινεζικές εδαφικές διεκδικήσεις στα νότια νησιά Ρίου Κίου, συμπεριλαμβανομένης της Οκινάουα. Εάν χάσουμε την Ταϊβάν, σχεδόν σίγουρα θα χάσουμε αυτές τις βάσεις.

Το τρίτο είναι οικονομικό. Η Ταϊβάν βρίσκεται σ’ ένα τεχνολογικό ορυχείο χρυσού με αυξανόμενη σημασία στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Το μεγάλο έπαθλο είναι η Taiwan Semiconductor Manufacturing Company.

Η TSMC παράγει σήμερα εξαιρετικά εξελιγμένους ημιαγωγούς, συμπεριλαμβανομένων τσιπ τεχνητής νοημοσύνης υψηλής τεχνολογίας που χρειάζονται η βιομηχανία και ο στρατός.

Ζώνη καταστροφής

Ο Μπλίνκεν έφτασε στην Κίνα αφού η οικονομία της είχε μετατραπεί σε ζώνη καταστροφής, εν μέρει εξαιτίας της πανδημίας αλλά και λόγω τεράστιων δομικών λαθών που έγιναν από τον Σι και τους συμπατριώτες του.

Οταν βλέπεις μοντέρνα, νέα κτίρια και κατοικίες να γκρεμίζονται (φωτογραφία, κάτω), ξέρεις ότι κάτι δεν πάει καλά με την οικονομία.

Οι υποδομές της αντιμετωπίζουν επίσης προβλήματα επειδή η Κίνα ξεμένει από χρήματα. Οι ηγέτες της γνωρίζουν ότι η χώρα τους θα μπορούσε εύκολα να ξεφύγει από τον έλεγχο.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί κινέζοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν έρθει στις ΗΠΑ για να μιλήσουν με ειδικούς των τραπεζών και της Wall Street προκειμένου να δουν αν μπορούν να λάβουν βοήθεια για ν’ ανακάμψουν.

Στιγμιότυπο από την κατεδάφιση 15 ανολοκλήρωτων πολυκατοικιών στο Κούνμινγκ της Κίνας, το 2021 (από βίντεο του Times of India)

Δεν θα είχε νόημα να χρησιμοποιήσουμε αυτό το χαρτί και να πούμε στην Κίνα ότι οι ΗΠΑ μπορούν να τη βοηθήσουν, αλλά μ’ ένα τίμημα και σίγουρα όχι δωρεάν; Αλλά ο Μπλίνκεν δεν έκανε τίποτα τέτοιο.

Συμπεριφερόταν σαν να μην είχε άσους και ήταν ένας μαθητής που ζητούσε βαθιά συγγνώμη για ό,τι κι αν είναι αυτό για το οποίο ζητούν συγγνώμη οι μαθητές, μερικές φορές.

Δεν πέτυχε τίποτα

Ετσι, το ταξίδι του δεν πέτυχε τίποτα, εκτός από το να στείλει ένα μήνυμα στην Κίνα ν’ αγνοήσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ και να πάει κατευθείαν στους τραπεζίτες και τους βιομήχανους για βοήθεια με το «πρόβλημά» τους.

Ισως το χειρότερο σ’ αυτό το φιάσκο είναι το μήνυμα που στέλνει σε συμμάχους και φίλους στην περιοχή, για να μην αναφέρουμε την Ταϊβάν.

Οταν ένας υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν μπορεί να διαπραγματευτεί, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το σημαντικό πλεονέκτημά του, πού οδηγεί αυτό τα κράτη τα οποία αρχίζουν να φοβούνται την Κίνα;

Πράγματι, γιατί πρέπει να τη συγχωρήσουμε που απειλεί την Ταϊβάν, χτίζει βάσεις στην Κούβα και στέλνει αερόστατα υψηλής τεχνολογίας πάνω από τις στρατηγικές μας βάσεις πυραύλων;