Ισότητα φύλων: τα καλά και τα κακά νέα

Πηγή: weforum.org

«Ζήσε Μάη μου»…

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ αξιολογεί από το 2006 στατιστικά στοιχεία σχετικά με την ισότητα των φύλων στους τομείς του εισοδήματος και του πλούτου, των ηγετικών θέσεων στις επιχειρήσεις και στην πολιτική, της υγείας και του προσδόκιμου ζωής, καθώς και της εκπαίδευσης.

Για να συμπεριληφθεί μια χώρα στον Δείκτη Χάσματος των Φύλων, πρέπει να αναφέρει δεδομένα για τουλάχιστον 12 από τις συνολικά 14 παραμέτρους που λαμβάνονται υπόψη.

Η φετινή έκθεση καλύπτει 146 χώρες.

Με βάση το σταθερό δείγμα 145 χωρών που υπάρχουν στις εκθέσεις και του 2022 και του 2023, η συνολική βαθμολογία για τη μείωση του χάσματος βελτιώθηκε από 68,1% σε 68,4%.

Ήτοι μόλις 0,3 ποσοστιαίες μονάδες σε ετήσια βάση.

Μια ισχνή πρόοδος, που αποδίδεται κυρίως σε βελτιώσεις της πρόσβασης στην εκπαίδευση και σε μέτριες αυξήσεις στους υποδείκτες για την υγεία και την πολιτική ενδυνάμωση.

Ωστόσο, η βαθμολογία της ισότητας των φύλων για την Οικονομική Συμμετοχή και τις Ευκαιρίες έχει υποχωρήσει σε σχέση με πέρυσι.

Με βάσει δε τον ρυθμό προόδου κατά την περίοδο 2006-2023, οι συντάκτες της έκθεσης υπολογίζουν ότι θα χρειαστούν κατά μέσο όρο 162 χρόνια για να γεφυρωθεί το χάσμα των φύλων στον τομέα της Πολιτικής Ενδυνάμωσης.

Περί τα 169 χρόνια για το χάσμα στην Οικονομική Συμμετοχή και τις  Ευκαιρίες και 16 χρόνια στο Εκπαιδευτικό Επίτευγμα.

Απροσδιόριστο παραμένει το διάστημα κάλυψης του χάσματος στον τομέα υγείας.

Όλα αυτά μάλιστα από οικονομικής άποψης, καθώς στους δείκτες ισότητας εν προκειμένω δεν συμπεριλαμβάνονται παράμετροι όπως π.χ. ο καταμερισμός της φροντίδας εξαρτώμενων ατόμων.

Επίσης, δεν λαμβάνονται υπόψη άλλα κρίσιμα στοιχεία, για παράδειγμα ως προς τις σεξουαλικές επιθέσεις, την ενδοοικογενειακή βία και τις γυναικοκτονίες.

Η κατάταξη εν τω μεταξύ κρύβει διάφορες εκπλήξεις, καταδεικνύοντας -μεταξύ άλλων- ότι η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη στους αριθμούς ουδόλως συνεπάγεται ταυτόχρονη εξάλειψη των διαφορών.

Οι… αφανείς πρωταγωνιστές

H Νικαράγουα των 6,8 εκατομμυρίων κατοίκων είναι από τις φτωχότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής.

H Ναμίμπια των 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων είναι η ξηρότερη χώρα στην Υποσαχάρια Αφρική και από τις πιο αραιοκατοικημένες στον κόσμο, λόγω της μεγάλης ερήμου της.

Απέκτησε, δε, την ανεξαρτησία της μόλις το 1990, έπειτα από σκληρή αποικιοκρατική κατοχή από τους Γερμανούς και αργότερα από τους Νοτιοαφρικανούς.

Και πέρυσι, και φέτος, παραμένουν σταθερά στην 7η και 8η θέση του Δείκτη Χάσματος των Φύλων.

Ένα κοινό σημείο τους είναι οι λαϊκοί αγώνες στην πρόσφατη ιστορία τους και, σήμερα, η ισχυρή πολιτική εκπροσώπηση των γυναικών.

Στη Νικαράγουα, ήταν σημαντικό «κεφάλαιο» στην επανάσταση των Σαντινίστας. Τώρα, κατέχουν πάνω από το 50% των βουλευτικών εδρών και των υπουργικών θώκων.

Στη Ναμίμπια, συμμετείχαν ενεργά στον αγώνα για ανεξαρτησία. Με την απόκτησή της, κατοχυρώθηκε στο Σύνταγμα η απόλυτη ισότητα ανδρών και γυναικών.

Σχεδόν μια 35ετία μετά, το 44% των βουλευτών και το 31% των υπουργών είναι γυναίκες, ενώ η Σάρα Κουγκονγκέλουα -πρώην υπουργός Οικονομικών- κατέχει το πρωθυπουργικό αξίωμα από το 2015.

Ωστόσο και στις δύο χώρες διατηρούνται σημαντικά χάσματα μεταξύ των φύλων σε άλλους τομείς.

Στη Νικαράγουα, τείνουν να παγιωθούν οι διαφορές στην κάλυψη διοικητικών θέσεων και στις αμοιβές.

Επίσης, σε μια παράμετρο που αφήνει εκτός η εν λόγω έκθεση, οι γυναίκες εξακολουθούν να είναι συχνότερα θύματα βίας.

Στη Ναμίμπια, ενώ τα στοιχεία δείχνουν ότι επίτευξη πλήρους ισότητας στους τομείς υγείας και της εκπαίδευσης, παραμένει σημαντικό το χάσμα των γυναικών έναντι των ανδρών στην κατανομή εισοδήματος και περιουσίας.

Το πλούσιο «μαύρο πρόβατο»

Η Ιαπωνία είναι η μοναδική χώρα από την ομάδα των G7 των ισχυρότερων οικονομικών του κόσμου που βρίσκεται τόσο χαμηλά στον Δείκτη Χάσματος των Φύλων.

Βρίσκεται μόλις 125η στην κατάταξη, κατρακυλώντας μάλιστα εννέα θέσεις συγκριτικά με πέρυσι.

Για την ακρίβεια, η Γερμανία είναι η μοναδική από τους G7 που είναι στην πρώτη δεκάδα και μόλις μια από τις δύο που βελτίωσε τη θέση της σε ετήσια βάση (6η, +4).

Η έτερη είναι η Βρετανία, που κατατάσσεται 15η, ανεβαίνοντας 17 θέσεις.

Ο Καναδάς είναι στην 30η θέση (-5 σε σχέση με το 2022), η Γαλλία στην 40η (-25), οι ΗΠΑ στην 43η (-16), η Ιταλία στην 79η (-16).

Η περίπτωση της Ιαπωνίας δείχνει ότι δεν αρκεί η επίτευξη πλήρους ισότητας σε ορισμένους τομείς -όπως έχει σχεδόν καταφέρει στην υγεία και στην εκπαίδευση- ενώ άλλοι υστερούν κατά πολύ.

Στην πολιτική ενδυνάμωση, έχει από τις χαμηλότερες βαθμολογίες.

Στο ιαπωνικό κοινοβούλιο, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο 10%, στο υπουργικό συμβούλιο μόλις το 8,3% και στην πρωθυπουργία το «κοντέρ» μετρά… μηδέν στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου.

Γενικά στην Ιαπωνία καταγράφεται υποεκπροσώπηση των γυναικών σε καίριες θέσεις.

Σε διοικητικές αντιστοιχούν στο 13%.

Στο σύνολο απασχολείται μόλις το 54% των γυναικών, αν και έχουν αντίστοιχα επίπεδα εκπαίδευσης με τους άντρες.

Το μισθολογικό χάσμα είναι το μεγαλύτερο στον ΟΟΣΑ.

Μένει, δε, να φανεί ο αντίκτυπος των μέτρων που ανακοινώθηκαν πρόσφατα για την καταπολέμηση της υπογεννητικότητας στη χώρα.