Καλώς ήλθατε στην εποχή των τουριστών της εργασίας

Είναι νέοι, έχουν εκπαιδευτεί στις νέες τεχνολογίες και οι γνώσεις τους είναι περιζήτητες από τις εταιρείες που απαρτίζουν μια αγορά εργασίας που επηρεάζεται όλο και περισσότερο από την ψηφιοποίηση. To σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται να εργαστούν όλη τους τη ζωή στο ίδιο μέρος, όπως έκαναν οι γονείς τους. Αντιθέτως, αποτελούν μια νέα ομάδα στην αγορά εργασίας: τους αποκαλούν «τουρίστες της εργασίας». Οπως εξηγεί ο Τομάς Περέντα, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ισπανικού Ιδρύματος Máshumano, που μελετά τις μεταβολές στις επιχειρήσεις και τις εργασιακές συνήθειες, «μετακινούνται από δουλειά σε δουλειά, παραμένοντας σε καθεμία κατά μέσο όρο 1,2 χρόνια».

«Οταν υπάρχει μεγάλη ζήτηση και μικρή προσφορά επαγγελματιών, οι εργαζόμενοι έχουν το πάνω χέρι» εξηγεί στους «Financial Times» ο Αλεξάντερ Γκονζάλεζ, διευθύνων σύμβουλος της πλατφόρμας προσλήψεων Talentfy, δίνοντας για παράδειγμα τον τομέα της τεχνολογίας – εκεί η ισορροπία προσφοράς και ζήτησης ωφελεί αυτή τη στιγμή τους εργαζομένους. «Εχουν την πολυτέλεια να επιλέγουν. Αν δεν τους αρέσει κάτι – μισθός, ωράριο, τοποθεσία, το να πρέπει να εργάζονται επιτόπου – μετακινούνται σε άλλον οργανισμό». Ενώ οι εταιρείες παραπονιούνται για τις δυσκολίες προσέλκυσης και διατήρησης ταλέντων, οι εργαζόμενοι επισημαίνουν ότι η μετακίνηση από εταιρεία σε εταιρεία αποτελεί τον μόνο τρόπο για να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας τους και να ανέβουν στην ιεραρχία.

«Η διά βίου εργασία έχει τελειώσει» τονίζει στην «El Pais» ο Περέντα, το ίδρυμα του οποίου βοηθά τις εταιρείες να μετασχηματίσουν τα εργασιακά τους μοντέλα. Ο τομέας της τεχνολογίας είναι γεμάτος από αυτούς τους τουρίστες εργασίας, ανθρώπους που δεν θέλουν να παραμείνουν στην ίδια εταιρεία σε όλη τους την εργασιακή ζωή. «Πιστεύουν ότι σε έναν ασταθή κόσμο η μόνη σταθερότητα βρίσκεται στον εαυτό σου. Από αυτή την άποψη, έχουν διαφορετικές εμπειρίες σε διαφορετικές εταιρείες, έργα, ρόλους, σκοπούς…».

Ωστόσο δεν είναι μόνο ο τομέας της τεχνολογίας στον οποίο παρατηρούνται αυτές οι αλλαγές. Ούτε μόνο οι νεαρές ηλικίες. Μπορεί μέχρι τώρα, σχεδόν σε όλες τις χώρες το βασικό κριτήριο για την επιλογή μιας δουλειάς να ήταν εκείνο του ελκυστικού μισθού και των παροχών, όμως τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν.

Για τους εργαζομένους σήμερα, η ικανοποίηση από την εργασία είναι κάτι πολύ περισσότερο από τον μισθό και τις παροχές. Οι νεοπροσλαμβανόμενοι αναζητούν όλο και περισσότερο εταιρείες που επιβεβαιώνουν τις αξίες τους. Οπως δείχνει η ετήσια έκθεση People at Work 2022, η οποία διεξήχθη σε 22 χώρες, αυξάνεται σημαντικά ο αριθμός των εργαζομένων που θέλει να αισθάνεται ότι η εταιρεία στην οποία βρίσκεται μοιράζεται τις ίδιες αξίες με εκείνον. Σε πρόσφατη έρευνα του CNBC/Momentive, βρέθηκε ότι σχεδόν 50% των εργαζομένων – σε όλες τις ηλικιακές ομάδες – δεν θα εξέταζαν καν το ενδεχόμενο να πάνε σε μια εταιρεία η οποία είχε διαφορετικές αξίες ή προχωρούσε σε κινήσεις με τις οποίες δεν συμφωνούν. Οι ειδικοί σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού λένε ότι πλέον γίνεται ιδιαίτερα σημαντικό για τους εργοδότες να ακούνε τους εργαζομένους τους.

Νεαροί εργαζόμενοι

Η Σίντι Λαβ, διευθύντρια της Out for Undergrads, μιας εταιρείας η οποία αναζητά αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για λογαριασμό μεγάλων επιχειρήσεων, διαπιστώνει ότι ιδιαίτερα οι νεαροί εργαζόμενοι θέλουν να γνωρίζουν πώς αντιμετωπίζει μια εταιρεία ομάδες που μέχρι τώρα βρίσκονταν στο περιθώριο. Οποιαδήποτε κίνηση τους βρίσκει αντίθετους μπορεί να τους οδηγήσει ακόμα και σε παραίτηση. «Απλώς λένε ότι αν δεν είναι καλά εδώ για αυτά τα άτομα, δεν είναι καλά ούτε για εκείνους» προσθέτει. «Οι νεότεροι εργαζόμενοι ενδιαφέρονται για τους ανθρώπους που δουλεύουν γύρω τους, ανεξάρτητα από την ταυτότητα με την οποία οδηγούνται στον εργασιακό χώρο».

«Οι καλύτερες εταιρείες θα ακούσουν πολλές απόψεις» δηλώνει στη «Wall Street Journal» ο σύμβουλος ανθρώπινου δυναμικού και συγγραφέας Πολ Βολφ. «Οι άνθρωποι θέλουν να αισθάνονται ότι τους βλέπουν και τους ακούνε, ακόμα και αν η εταιρεία μπορεί να μη συμφωνεί απόλυτα μαζί τους όλη την ώρα». Σε πρόσφατη έρευνα της Qualtrics, περισσότεροι από τους μισούς εργαζομένους στις ΗΠΑ – 54% – δήλωσαν ότι θα ήταν πρόθυμοι να δεχθούν μείωση μισθού για να εργαστούν σε μια εταιρεία που μοιράζεται τις αξίες τους. Και το 56% δήλωσε ότι δεν θα σκεφτόταν καν να εργαστεί σε μια εταιρεία που έχει αξίες με τις οποίες διαφωνεί. Μια έρευνα του ZipRecruiter σε νέους υπαλλήλους διαπίστωσε ότι ένας χώρος εργασίας με ποικιλία και χωρίς αποκλεισμούς υπερέχει σε σχέση με τον πληρωμένο χρόνο ασθενείας, τις διακοπές και την ασφάλιση υγείας.

Στο προφίλ του εργοδότη, ο καλός μισθός βρίσκεται σε υψηλή θέση για εκείνους που αναζητούν εργασία. Ωστόσο στην Ελλάδα όταν οι εργαζόμενοι ερωτώνται για να αξιολογήσουν τον τρέχοντα εργοδότη τους, η συγκεκριμένη επιλογή χάνει την πρωτιά από τη σταθερότητα και την ασφάλεια. Σημαντικά θεωρούνται επίσης η βολική τοποθεσία, η οικονομική σταθερότητα και ευρωστία, η καλή φήμη, το ευχάριστο εργασιακό περιβάλλον, το ενδιαφέρον περιεχόμενο της εργασίας και η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

Στο δυναμικό περιβάλλον στο οποίο οι προσφορές περισσεύουν υπάρχει και ένα μειονέκτημα. «Εφόσον γνωρίζουν ότι στο τέλος θα φύγεις, οι περισσότερες εταιρείες προσπαθούν να αποσπάσουν από σένα όσο περισσότερα μπορούν» λένε εργαζόμενοι. Για τον Περέντα, η εργασιακή πραγματικότητα έχει αλλάξει, είτε επειδή σε ορισμένους τομείς οι ευκαιρίες απασχόλησης επιτρέπουν την εναλλαγή από τη μία θέση στην άλλη είτε επειδή η αβεβαιότητα οδηγεί σε συνεχή αναζήτηση καλύτερων ευκαιριών. «Οι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν – είναι ένας νέος τρόπος ζωής» καταλήγει.

Η ψηφιακή τεχνολογία είναι πλέον εγκάρσια σε όλες τις θέσεις

Σύμφωνα με τη Μίριαμ Μπλάζκεζ, διευθύνουσα σύμβουλο της εταιρείας στελέχωσης προσωπικού Experis, δύο παράγοντες εξηγούν την αστάθεια της εργασίας ιδιαίτερα στον τεχνολογικό τομέα. Ο πρώτος είναι ο δυναμισμός και η συνεχής τεχνική εξέλιξη σε ψηφιακά θέματα, η οποία απαιτεί συνεχή κατάρτιση. «Τα προφίλ που ίσχυαν πριν από πέντε χρόνια δεν ισχύουν τώρα» εξηγεί. Ο δεύτερος οφείλεται στο ότι «σχεδόν όλες οι θέσεις εργασίας θα έχουν πάντα ένα ψηφιακό στοιχείο, επειδή η τεχνολογία είναι εγκάρσια σε όλες τις θέσεις». Η μεγαλύτερη κινητικότητα, μάλιστα, παρατηρείται μεταξύ των επαγγελματιών που έχουν προϋπηρεσία τριών έως 10 ετών.

Είτε πρόκειται για φιλοσοφία ζωής, είτε για μια διάθεση αντίδρασης και μη συμμόρφωσης, είτε για την ανάγκη των εργαζομένων να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας τους, η πραγματικότητα είναι ότι βρισκόμαστε σε μια στιγμή που η αγορά εργασίας αλλάζει τόσο ριζικά, ώστε κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα διαμορφωθεί ακόμα και στο άμεσο μέλλον.