Ανταρσία Wagner: «Ταπεινωμένος ο Πούτιν», λέει αμερικανική έκθεση

Η κίνηση του Πριγκόζιν, να κινητοποιήσει τα στρατεύματα της Wagner, κατά της στρατιωτικής ηγεσίας της Ρωσίας, ξάφνιασε όλη την διεθνή κοινότητα, εκτός από τις ΗΠΑ. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των New York Times, Αμερικανοί αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών ενημέρωσαν την Τετάρτη ανώτερους στρατιωτικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους ότι ο ηγέτης της μισθοφορικής ομάδας Wagner Group, ετοιμαζόταν να κινηθεί ενάντια ανώτερων Ρώσων αξιωματούχων της άμυνας. Ακόμη, αναφέρεται ότι ο Πούτιν γνώριζε για την επίθεση.

Μπορεί η παρέμβαση του Λευκορώσου προέδρου να βοήθησε στο να εξομαλυνθεί η κατάσταση, όμως η επόμενη μέρα στην Ρωσία φαίνεται να είναι αρκετά δύσκολη. Ο λόγος είναι ότι η εικόνα του Βλαντίμιρ Πούτιν πλέον έχει αποδυναμωθεί, πράγμα το οποίο έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για το μέλλον της Ρωσίας. Ακόμη, κανείς δεν γνωρίζει κατά πόσον η μονοήμερη μετακίνηση από την Ουκρανία, τόσο των στρατιωτών της Wagner, όσο και των ρωσικών δυνάμεων για να υπερασπιστούν την Μόσχα, μπορεί να επηρεάσει την έκβαση του πολέμου.

Άργησε να αντιδράσει το Κρεμλίνο

Σύμφωνα με την έκθεση του αμερικανικού Ινστιτούτου Μελετών του Πολέμου (ISW), το Κρεμλίνο δυσκολεύτηκε να συγκροτήσει μια αποτελεσματική ταχεία αντίδραση στην προέλαση της ομάδας Wagner, υπογραμμίζοντας τις αδυναμίες της εσωτερικής ασφάλειας που πιθανόν οφείλονται στον αιφνιδιασμό και στον αντίκτυπο των μεγάλων απωλειών στην Ουκρανία.  Όπως ανέφερε το ISW στις 23 Ιουνίου, οι ρωσικές αρχές κινητοποίησαν τις μονάδες ειδικής αστυνομίας (OMON) και ειδικής ταχείας αντίδρασης (SOBR) της Rosgvardia (Ρωσική Εθνική Φρουρά) ως απάντηση στην αρχική ανακοίνωση του Πριγκόζιν για την ένοπλη εξέγερση.

Αρκετοί αναλυτές ανέφεραν ότι οι φάλαγγες της Rosgvardia ενεργοποιήθηκαν και εθεάθησαν, τόσο στην περιφέρεια της Μόσχας, όσο και προς την περιφέρεια του Ροστόφ. Ωστόσο, το ISW δεν έχει παρατηρήσει αναφορές ή πλάνα που να υποδηλώνουν ότι οι μονάδες της Rosgvardia ενεπλάκησαν με τον Wagner σε οποιοδήποτε σημείο. Η ιδρυτική αποστολή της Rosgvardia είναι να προστατεύει την Ρωσία από τις εσωτερικές απειλές, όπως μια προέλαση στη Μόσχα, και είναι αξιοσημείωτο ότι η Rosgvardia απέτυχε να εμπλακεί ακόμη και όταν η Wagner κατέλαβε κρίσιμες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο Ροστόφ-ον-Ντον και κατέστρεψε ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη.

Ορισμένοι Ρώσοι σχολιαστές σημείωσαν επιπλέον ότι η πλειοψηφία του προσωπικού που ενεργοποιήθηκε για την εσωτερική άμυνα ήταν στρατεύσιμοι και διερωτήθηκαν γιατί οι ρωσικές αρχές αποφάσισαν να κινητοποιήσουν στρατεύσιμους αντί να ενεργοποιήσουν ευρύτερες και πιο εξειδικευμένες δυνάμεις ασφαλείας.

Απέτυχαν να ανταποκριθούν τα όργανα εσωτερικής ασφαλείας

Οι τσετσενικές δυνάμεις του Ραμζάν Καντίροφ, που θεωρητικά επίσης ειδικεύονται στην εσωτερική ασφάλεια, ισχυρίστηκαν ότι ενεργοποιήθηκαν ως απάντηση στην προέλαση του Βάγκνερ, αλλά στην πραγματικότητα ποτέ δεν συνάντησαν ή αντιμετώπισαν την Wagner- όπως ήταν αναμενόμενο, και σύμφωνα με τον πρωταρχικό στόχο του Καντίροφ να διατηρήσει τη δική του δύναμη εσωτερικής ασφάλειας.

Εν τέλει, τα ειδικά όργανα εσωτερικής ασφάλειας του Κρεμλίνου απέτυχαν να ανταποκριθούν σε μια ανεξάρτητη στρατιωτική δύναμη που κατέλαβε το αρχηγείο της SMD και προέλασε προς τη Μόσχα – και η ομάδα του Πριγκόζιν πιθανότατα θα μπορούσε να φτάσει στα περίχωρα της Μόσχας, αν τελικά ο ίδιος τους διέταζε να το κάνουν.

To deal Λουκασένκο – Πριγκόζιν

Σύμφωνα με την έκθεση του αμερικανικού Ινστιτούτου Μελετών του Πολέμου, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε αργά το βράδυ του Σαββάτου, ότι ο δικτάτορας της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο διαπραγματεύτηκε μια συμφωνία, σύμφωνα με την οποία ο ιδιοκτήτης του Ομίλου, Γεβγκένι Πριγκόζιν, θα ταξιδέψει στη Λευκορωσία χωρίς να αντιμετωπίσει ποινικές διώξεις στη Ρωσία.

Ακόμη, ένα μέρος των μαχητών του Ομίλου Wagner, θα υπογράψει συμβόλαια με το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) και ότι κανένας από το προσωπικό της Ομάδας Wagner, δεν θα κατηγορηθεί για τη συμμετοχή του σε ένοπλη εξέγερση. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ ανακοίνωσε ότι οι ρωσικές αρχές θα αποσύρουν την ποινική υπόθεση εναντίον του Πριγκόζιν και ότι ο Πριγκόζιν θα μεταβεί στη Λευκορωσία.

Στην ουσία, η συμφωνία που συνήφθη με τη μεσολάβηση του Λουκασένκο αφαιρεί κυρίως από τον Πριγκόζιν τον έλεγχο του Wagner Group με αντάλλαγμα την απόσυρση των ποινικών κατηγοριών για εξέγερση και προδοσία. Η συμφωνία, εάν εκτελεστεί, θα υποτάξει ένα μέρος του Wagner Group στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας, όπως επιθυμεί εδώ και καιρό ο υπουργός Άμυνας Shoigu.

«Ταπεινωτική» η παρέμβαση Λουκασένκο για τον Πούτιν

Σύμφωνα με την έκθεση του ISW, ο ρόλος που έπαιξε ο Λευκορώσος πρόεδρος στην αναχαίτιση της στρατιωτικής προέλασης προς τη Μόσχα είναι «ταπεινωτικός» για τον Πούτιν και μπορεί να εξασφαλίσει στον Λουκασένκο άλλα οφέλη.

Το Γραφείο Τύπου της Λευκορωσικής προεδρίας ανακοίνωσε ότι ο Πούτιν ενημέρωσε τον Λουκασένκο για την εξελισσόμενη κατάσταση στη νότια Ρωσία το πρωί της 24ης Ιουνίου, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο Πούτιν προσέγγισε τον Λουκασένκο για την επίλυση της ένοπλης εξέγερσης, αν και η κυβέρνηση της Λευκορωσίας συχνά διαστρεβλώνει τις αλληλεπιδράσεις με το Κρεμλίνο προς όφελός της και αυτή η πληροφορία είναι ανεπιβεβαίωτη.

Ο Λουκασένκο φέρεται να χρησιμοποίησε τα δικά του «υπάρχοντα κανάλια» για να αποσαφηνίσει την κατάσταση επί τόπου και να διαπραγματευτεί με τον Πριγκόζιν. Η πρόσβαση του Λουκασένκο σε ήδη καθιερωμένα κανάλια και η επιτυχής διαπραγμάτευση με τον Πριγκόζιν πιθανότατα υποδεικνύει ότι ο Λουκασένκο έχει απροσδιόριστη επιρροή επί του Πριγκόζιν την οποία αξιοποίησε για την αποκλιμάκωση της κατάστασης.

Τι μέλλει γενέσθαι με την ομάδα Wagner

Παρά την συμφωνία με την Λευκορωσία, παραμένουν πολλά τα ερωτήματα για το τι πρόκειται να γίνει με την ομάδα Wagner. Άλλωστε στην συμφωνία προβλέπεται πως ένα μέρος των στρατιωτών που την στελεχώνουν θα υπογράψουν συμβόλαιο με το Υπουργείο Άμυνας.

Σύμφωνα με αναλυτές, η Μόσχα αντιμετωπίζει επίσης σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την ομάδα Wagner: «Στο τέλος της ημέρας, δεν είναι δυνατόν η Ρωσία να περιθωριοποιήσει τη Βάγκνερ. Η Ρωσία και ο Βλαντιμίρ Πούτιν εξαρτώνται από την ομάδα Βάγκνερ και στην πραγματικότητα την έχουν ανάγκη για να ασκήσουν τη ρωσική εξωτερική πολιτική, όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά σε όλο τον κόσμο – στη Συρία, στο Μάλι και αλλού.

Είναι ένα βασικό συστατικό του τρόπου με τον οποίο η Ρωσία λειτουργεί στον κόσμο και αυτό το ρήγμα έχει αποκαλύψει κάποιες πραγματικές διαιρέσεις στη διοίκηση και τον έλεγχο της Ρωσίας».

Πώς αντέδρασε ο Ζελένσκι στην ανταρσία

Έσπευσε να αντιδράσει ο Ουκρανός πρόεδρος μετά την ανταρσία που έγινε στην Ρωσία. Σε νυχτερινό του μήνυμα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απευθυνόμενος στους πολίτες στα Ρωσίκά ανέφερε πως «ο άνθρωπος από το Κρεμλίνο ήταν φανερά φοβισμένος και είμαι σίγουρος πως δεν είναι πια στην Μόσχα».

Την ίδια ώρα, υπήρχαν πηγές που ανέφεραν ότι ο Ρώσος πρόεδρος εγκατέλειψε την Μόσχα και κρύβεται σε μία από τις κατοικίες του στην Ρωσία. Τελικά, οι ρωσικές αρχές ανακοίνωσαν ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν θα προβεί σε διάγγελμα μετά την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της Λευκορωσίας και του Γεβγκένι Πριγκόζιν.