Είμαι άθεος, αλλά λέω ναι

Tην Τρίτη – εκτός σοβαρού απροόπτου – θα ορκιστούν η νέα κυβέρνηση και η Βουλή. Το τελετουργικό είναι γνωστό. Ολη η κυβέρνηση θα ορκιστεί με θρησκευτικό όρκο και ορισμένοι βουλευτές θα αρνηθούν. Δεν υπάρχει κανένα θέμα, έχει γίνει πολλές φορές. Θα ακολουθήσουν κάτι σκόρπιες τουφεκιές ξεθυμασμένης κριτικής σε όσους αρνηθούν και θα πάμε παρακάτω. Ετσι κι αλλιώς έχουμε κάνει μεγάλα άλματα οπισθοδρόμησης στο δικαίωμα του καθενός να κάνει ό,τι θέλει εφόσον δεν βλάπτει τον διπλανό του. Οσοι ορκιστούν με θρησκευτικό όρκο, είναι αστείο να υποστηρίξουμε πως είναι σοβαρότερη η δέσμευσή τους γιατί αν αθετήσουν τον όρκο τους θα πάνε στην κόλαση. Μία εθιμοτυπική σύμβαση είναι, κάπου πρέπει να δώσεις λόγο για το πολιτικό πόστο που αναλαμβάνεις, κάτι λιγάκι ακατανόητο, αλλά δεν βαριέσαι.

Ο θρησκευτικός όρκος όταν δεν εργαλειοποιείται για να χωρίσεις τους ανθρώπους σε πιστούς και απίστους, σε πατριώτες και μειοδότες, είναι άλλο ένα έθιμο από εκείνα που αποφασίζει ο καθένας αν θέλει να συμμετέχει ή όχι. Είμαι άθεος αλλά δεν σκέφτηκα στιγμή να μην παντρευτώ σε εκκλησία και να μη βαφτίσω στην ίδια εκκλησία τα παιδιά μου. Το είδα ως μία σύνδεση με την παιδική μου ηλικία και με μνήμες από εκκλησίες που είναι αρκετά ευχάριστες. Αν εκλεγόμουν βουλευτής θα ορκιζόμουν με θρησκευτικό όρκο, δεν νομίζω πως θα ασκούσα εκεί τη διαφορετική φιλοσοφία μου και την αντίδρασή μου στον ρόλο της εκκλησίας στις σύγχρονες κοινωνίες.

Για άλλους είναι κι αυτό ένα πεδίο αντιπαράθεσης όπου πρέπει να δηλώσουν καθαρά τη θέση τους, κάτι απόλυτα θεμιτό επίσης.

Το θέμα είναι να το δούμε στις διαστάσεις του. Οι οποίες νομίζω πως είναι λιγότερο σοβαρές από το σοβαρό και δήθεν κατανυκτικό ύφος αρκετών πολιτικών όταν συμμετέχουν σε θρησκευτικές εκδηλώσεις – πλην ελαχίστων αληθινά πιστών. Εχει αποδειχτεί – δεν είναι δική μου εκτίμηση – πως τις περισσότερες φορές είναι απλά ένας ρόλος, κοιτάνε ποια κάμερα τους παίρνει όπως οι ηθοποιοί και λένε τα λογάκια τους, ωραία και καθαρά.

Από την άλλη, ο κόσμος έχει ανάγκη τους συμβολισμούς, πορεύτηκε με αυτούς εδώ και αιώνες, δεν μπορείς με μια μονοκοντυλιά να τους σβήσεις, να τους ακυρώσεις, να τους καταστήσεις άχρηστους. Ο,τι είναι τόσο βαθιά ριζωμένο δεν αντιπαλεύεται με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή με συμβολικές κινήσεις αμφισβήτησης. Στην ουσία κάνεις το ίδιο που υποτίθεται πως πολεμάς.

Εκείνο που είναι αδύνατον όμως πια να μη σκεφτούμε κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας είναι πόσοι από όσους θα ορκιστούν την Τρίτη θα πιαστούν αργότερα με τη γίδα στην πλάτη. Στατιστικώς δεν μας έχουν αφήσει καμία αμφιβολία, θα συμβεί. Δεν ξέρω αν θα τα βρουν αργότερα με τον Θεό, μπορεί να έχουν κάποιες προσωπικές σχέσεις μαζί του και να αισθάνονται ασφαλείς. Εγώ δεν αισθάνομαι καθόλου. Οι επίορκοι πολιτικοί και δημόσιοι λειτουργοί είναι κάτι πιο σίγουρο κι από την ανατολή του ήλιου.