Παρατηρώ ένα αντανακλαστικό σε ορισμένους σχολιαστές που σπεύδουν να θεωρήσουν ότι υπεύθυνο για τη σημερινή άνοδο της ακροδεξιάς είναι το «αντιμνημόνιο».

Είναι ένα αντανακλαστικό ανάλογο με αυτό που θεωρούσε ότι το πρόβλημα στην προηγούμενη δεκαετία ήταν ο «λαϊκισμός».

Δεν διαφωνώ ότι προφανώς η άνοδος της ακροδεξιάς ήδη από το 2012 ήταν και παραμένει αποτέλεσμα βαθιάς πολιτικής κρίσης.

Όμως, αυτό που περιγράφεται ως «αντιμνημόνιο» και «λαϊκισμός», δηλαδή το γεγονός ότι υπήρξε ένα μεγάλο λαϊκό κίνημα που θεώρησε ότι επειδή «δεν τα φάγαμε μαζί» δεν έπρεπε να πληρώσουν την κρίση τα λαϊκά στρώματα, μάλλον συγκράτησε την άνοδο της ακροδεξιάς.

Έδωσε μια δημοκρατική διέξοδο στην οργή.

Φανταστείτε να είχαμε όλη αυτή την κοινωνική κρίση, την ανεργία και τη φτωχοποίηση, χωρίς όμως ένα κίνημα όπως αυτό που ζήσαμε και αναλογιστείτε που θα είχε πάει η ακροδεξιά.

Δεν τα λέω αυτά γιατί υποτιμώ τη σημασία που έχει τώρα η άνοδος των ακροδεξιών ρευμάτων στην Ελλάδα.

Όμως, θεωρώ ότι για να την αντιμετωπίσουμε χρειάζεται πρώτα να την κατανοήσουμε.

Να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε πώς εδώ και χρόνια, σε πολλά επίπεδα, από τα ΜΜΕ έως και κυβερνητικές πολιτικές «κανονικοποιήθηκαν» οι θέσεις της ακροδεξιάς, ιδίως για το μεταναστευτικό.

Πώς σε μεγάλο μέρος των λαϊκών τάξεων δεν προσφέρεται μια θετική διέξοδος, ένα θετικό όραμα που να στηρίζεται στην αλληλεγγύη και όχι το μίσος για τον άλλο. Πώς ένα εκρηκτικό μείγμα εθνικισμού, ρατσισμού, σεξισμού και συντηρητισμού φαντάζει σε αυτούς τους ανθρώπους «ταυτότητα».

Πώς ζούμε σε μια περίοδο όπου ούτε ο νεοφιλελευθερισμός μπορεί να προσφέρει σε αυτούς τους ανθρώπους ένα μέλλον που να τους χωράει, την ώρα που η Αριστερά αποτυγχάνει να έχει μια εφικτή στρατηγική που να τους συμπεριλαμβάνει.

Και για είμαστε σαφείς: κατανοώ δεν σημαίνει δικαιολογώ. Και σίγουρα δεν σημαίνει νομιμοποιώ. Σημαίνει, όμως, ότι προσπαθώ να ερμηνεύσω, γιατί μόνο έτσι θα το αντιπαλέψω.

Την ίδια ώρα είναι σαφές ότι δεν διαβάζουν όλοι τις εξελίξεις αυτές ως κίνδυνο.

Κάποιοι τις βλέπουν και ως ευκαιρία.

Και δεν λέω ευκαιρία με την έννοια να πάνε να επενδύσουν στους… μπροστινούς του Κασιδιάρη, στους πωλητές κηραλοιφών και τους μουλάδες εκπροσώπους της νέας θρησκοληψίας.

Ευκαιρία να επενδύσουν στη δυναμική που εκφράζουν. Δυναμική μιας συνολικότερης δεξιάς μετατόπισης της χώρας, μιας ακόμη πιο συντηρητικής και αυταρχικής αναδίπλωσης.

Και θυμηθείτε ότι σε αυτό θα δούμε διάφορους να ενεργοποιούνται το επόμενο διάστημα. Και σε πολιτικό και σε μηντιακό-επιχειρηματικό επίπεδο.

Ουσιαστικά, σε αυτό που θα επενδύσουν είναι να εμφανιστεί με κάποιο τρόπο η Ελληνίδα Τζόρτζια Μελόνι, γιατί καταλαβαίνουν ότι μόνο μια τέτοια φιγούρα μπορεί να φέρει την πραγματική «ορμπανοποίηση» της πολιτικής ζωής της χώρας. Μια «εκσυγχρονισμένη» εκδοχή ακροδεξιάς, που θα φαντάζει «συστημική» αλλά στον πυρήνα της δεν θα έχει μετατοπιστεί από τον νεοφασισμό.

Και αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να είμαστε πολύ πιο καχύποπτοι αυτές τις μέρες.

Αλλά την ίδια στιγμή να μην ξεχνάμε ότι ο μόνος τρόπος να αποτραπούν τέτοια σχέδια είναι ακριβώς να ξαναφτιαχτεί «αντίπαλο δέος», δηλαδή μια πραγματική αριστερή παράταξη που να μην αφήνει τα λαϊκά στρώματα να γίνονται βορά για τις παραλλαγές της ακροδεξιάς.

Headlines