Έμφυλη βία: Το Ευρωκοινοβούλιο υιοθετεί αυστηρότερα μέτρα για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών

Περισσότερες από 4.500 γυναίκες δολοφονήθηκαν από τους συζύγους ή τους πρώην συντρόφους τους στην Ευρώπη το 2022, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ.

Στην Ελλάδα, μόνο, καταγράφτηκαν την ίδια χρονιά 14 γυναικοκτονίες, σε σύνολο 24 περιπτώσεων δολοφονίας γυναικών και η αναλογία ανά 100.000 κατοίκους έφτασε το 0,24 και το 0,5 ανά 100.000 γυναίκες, με βάση τις πληροφορίες που αναρτά το femicide.gr.

Το ζήτημα της θεσμικής αναγνώρισης του όρου «γυναικοκτονία» είναι σημαντικό και αναγκαίο, όπως έχουν άλλωστε πολλαπλώς υπογραμμίσει οργανώσεις υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι ευρωβουλευτές πρόκειται σήμερα να συζητήσουν και να ψηφίσουν μια σειρά από πρότυπα στο ευρωπαϊκό δίκαιο, για την ποινικοποίηση μορφών έμφυλης βίας και την προστασία των θυμάτων.

Την Τετάρτη, οι επιτροπές Πολιτικών Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Γυναικών ενέκριναν αλλαγές σε μια προτεινόμενη οδηγία για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας.

Αυστηρότεροι κανόνες ποινής για τους δράστες

Οι ευρωβουλευτές θέλουν να διευρυνθεί ο κατάλογος των επιβαρυντικών περιστάσεων ώστε να περιλαμβάνει:

– το καθεστώς διαμονής του θύματος, την εγκυμοσύνη, την αγωνία, το ενδεχόμενο να είναι θύμα εμπορίας ανθρώπων ή να είναι αιτών/ούσα ασύλου
– ιδιαίτερα απάνθρωπες, ταπεινωτικές ή ταπεινωτικές πράξεις
– αδικήματα που έχουν ως αποτέλεσμα το θάνατο ή την αυτοκτονία εξαρτώμενων ατόμων
– εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά δημόσιου προσώπου, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
– επιδιώκει να δημιουργήσει κέρδη σε όφελος του δράστη
– εγκλήματα «τιμής»
– πρόθεση να τιμωρηθούν τα θύματα για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό ή άλλα χαρακτηριστικά της ταυτότητάς τους.

Τα κράτη μέλη πρέπει να εγγυηθούν δωρεάν νομική βοήθεια στα θύματα, σε γλώσσα που κατανοούν, να συλλέγουν αποδεικτικά στοιχεία το συντομότερο δυνατό και να τους παρέχουν εξειδικευμένη υποστήριξη. Τα θύματα της cyber violence θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένες αξιολογήσεις για τον εντοπισμό των αναγκών προστασίας τους, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές.

Χωρίς συναίνεση σημαίνει βιασμός

Βασιζόμενοι στην πρόταση της Επιτροπής για ποινικό ορισμό του βιασμού με βάση την απουσία συναίνεσης, οι ευρωβουλευτές επιδιώκουν να προσθέσουν τον φόβο και τον εκφοβισμό στον κατάλογο των παραγόντων που εμποδίζουν την ελεύθερη λήψη αποφάσεων.

Η συγκατάθεση πρέπει να αξιολογηθεί λαμβάνοντας υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες, λένε οι ευρωβουλευτές.

Προτείνουν συμπληρωματικούς ποινικούς κανόνες για τη σεξουαλική επίθεση (δηλαδή κάθε μη συναινετική σεξουαλική πράξη που δεν μπορεί να οριστεί ως βιασμός) και ζητούν νομοθεσία της ΕΕ για τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων μεταξύ των φύλων, την αναγκαστική στείρωση, τον εξαναγκαστικό γάμο και τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία.

«Το μη συναινετικό σεξ, δηλαδή ο βιασμός, πρέπει να περιλαμβάνεται σε οποιαδήποτε οδηγία για τη βία κατά των γυναικών. Με τα ποσοστά βίας κατά των γυναικών να συνεχίζουν να αυξάνονται μετά την πανδημία του κοροναϊού, θα ήταν ακατανόητο για τις γυναίκες να ακούσουν από τις κυβερνήσεις τους ότι ο βιασμός δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στη νομοθεσία για την καταπολέμηση αυτού του φρικτού φαινομένου. Το Κοινοβούλιο θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα των γυναικών να είναι ασφαλή οπουδήποτε στην Ευρώπη – καλούμε τα κράτη μέλη να κάνουν το ίδιο», ανέφερε η Φράνσις Φιτζέραλντ, επικεφαλής της ομάδας του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για τον νόμο.

Ελλιπή δεδομένα

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, μία στις τρεις γυναίκες ηλικίας 15 ετών και άνω έχει υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία. Αλλά δεν υπάρχουν πολλά άλλα διαθέσιμα στοιχεία, ιδίως για τις δολοφονίες, σύμφωνα με το Politico. Ενώ όλες οι χώρες της ΕΕ καταμετρούν ξεχωριστά τα τροχαία ατυχήματα και τους θανάτους, για παράδειγμα, πολλές δεν κάνουν το ίδιο με την ενδοοικογενειακή βία και τις δολοφονίες λόγω φύλου. Η οδηγία θα δώσει εντολή για καλύτερη συλλογή δεδομένων και θα ενισχύσει τις στατιστικές σε επίπεδο ΕΕ, καθώς ακτιβιστές και θύματα μιλούν για μια «σιωπηλή επιδημία».