«50.000 μετανάστες αγνοούνται σε όλο τον κόσμο, οι 25.000 στην Ευρώπη»

«Είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε βοήθεια στις ελληνικές Αρχές για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση των αγνοουμένων του ναυαγίου ανοιχτά της Πύλου» δηλώνει η Κάθριν Μπομπέργκερ, γενική διευθύντρια της Διεθνούς Επιτροπής Αγνοουμένων Ατόμων (ICMP).

Η αμερικανίδα επικεφαλής εκφράζει επίσης την ανησυχία της για την έλλειψη προόδου εκ μέρος των κυβερνήσεων για τη διεξαγωγή ερευνών για αγνοούμενους μετανάστες, ενώ μιλά επίσης για την κοινή συνεργασία του οργανισμού με τέσσερις μεσογειακές χώρες, μία εκ των οποίων η Ελλάδα.

«Στείλαμε επιστολή στην υπηρεσιακή κυβέρνηση πριν από τις εκλογές διατυπώνοντας την πρόθεσή μας να βοηθήσουμε τις ελληνικές Αρχές στον εντοπισμό και ταυτοποίηση των αγνοουμένων. Δεν έχουμε ακόμη λάβει απάντηση, αλλά θα στείλουμε επιστολή επίσης στη νέα κυβέρνηση. Μέσω της κοινής διαδικασίας που ξεκινήσαμε το 2018 με Ελλάδα, Κύπρο, Ιταλία και Μάλτα, έχουμε σχέσεις με το υπουργείο Μετανάστευσης και το ελληνικό εργαστήριο DNA. Προσπαθούμε να δούμε σε ποιο επίπεδο μπορούμε να συμβάλουμε» λέει η Κάθριν Μπομπέργκερ.

«Είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε βοήθεια στις ελληνικές Αρχές αν μας ζητηθεί και ειδικότερα για σύρους μετανάστες. Εχουμε ένα μεγάλο πρόγραμμα για τη Συρία. Υπάρχουν 130.000 σύροι αγνοούμενοι λόγω της σύγκρουσης, αλλά και πολλοί σύροι αγνοούμενοι λόγω μετανάστευσης και ναυαγίων. Εχουμε συγκεντρώσει στοιχεία από περισσότερες από 70.000 οικογένειες αγνοουμένων, ακόμη και γενετικό δείγμα αναφοράς για 5.000 Σύρους που κατοικούν στην Ευρώπη. Μπορεί να υπήρχαν συγγενείς αυτών στο σκάφος. Επίσης σε σχέση με τους Σύρους μπορούμε να συλλέξουμε δείγματα αναφοράς ρωτώντας τους αν θα θελήσουν να μοιραστούν τα στοιχεία αυτά με τρίτους, με τις ελληνικές Αρχές σε αυτή την περίπτωση, ώστε να μπορούν να γίνουν στην Ελλάδα οι ανάλογες έρευνες εργαστηρίου για τις ταυτοποιήσεις των αγνοουμένων. Οσον αφορά τις άλλες εθνικότητες που ήταν στο σκάφος δεν τις αγνοούμε. Επίσης αναζητούμε και πάλι χρηματοδότηση για τους αγνοούμενους μετανάστες. Ελπίζουμε ότι η ελβετική κυβέρνηση θα χρηματοδοτήσει και πάλι το πρόγραμμα και ελπίζουμε επίσης με δεδομένη και την τελευταία τραγωδία ανοιχτά της Πύλου ότι η ΕΕ θα βοηθήσει οικονομικά τις προσπάθειές μας να προσεγγίσουμε τις οικογένειες των αγνοουμένων».

Δύσκολα προγράμματα

Κατά την επικεφαλής του ICMP οι διαδικασίες είναι πολύπλοκες, ενώ ο οργανισμός «τρέχει» δύσκολα προγράμματα. «Εχουμε επίσης ένα πρόγραμμα στη Λιβύη, όπου υπάρχουν πολλοί μαζικοί τάφοι μεταναστών και υπογράψαμε συμφωνία την περασμένη εβδομάδα να βοηθήσουμε τις λιβυκές Αρχές να ανοίξουν τους τάφους και να ταυτοποιήσουν μετανάστες που βρίσκονται θαμμένοι σε αυτούς, ώστε να προσπαθήσουμε να τους «επανασυνδέσουμε» με τις οικογένειές τους. Επειδή προέρχονται από 95 διαφορετικές χώρες πρόκειται για τεράστια επιχείρηση, που δεν μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας». Μας υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης υπάρχουν 50.000 μετανάστες που αγνοούνται σε όλο τον κόσμο, από τους οποίους οι μισοί, 25.000, αγνοούνται σε ευρωπαϊκό πλαίσιο. «Είναι τεράστιος ο αριθμός. Η Ευρώπη έχει τους μισούς αγνοούμενους μετανάστες στον κόσμο. Επειδή ναυάγια συμβαίνουν συχνά στη Μεσόγειο πολλές φορές δεν δίνουμε σημασία. Και γίνεται ένα τραγικό περιστατικό με 700 αγνοούμενους για να ασχοληθούμε» επισημαίνει.

Στην Ουκρανία

Σχετικά με το πρόγραμμα του ICMP στην Ουκρανία η επικεφαλής του οργανισμού λέει ότι υπάρχουν τουλάχιστον 30.000 αγνοούμενοι ήδη λόγω του πολέμου εκεί, και αυξάνονται κάθε μέρα, ενώ ο αριθμός μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερος καθώς ορισμένες πληροφορίες είναι εμπιστευτικές διότι έχουν να κάνουν με στρατιώτες. «Δουλεύουμε ήδη με τις οικογένειες των αγνοουμένων και θα υπογράψουμε πρωτόκολλο με την εθνική αστυνομία στην Ουκρανία για να τρέξει καμπάνια με στόχο να συλλεχθούν στοιχεία από όλες τις ουκρανικές οικογένειες που έχουν δηλώσει ότι έχουν αγνοούμενους».

Υπάρχουν αποτελέσματα από την προσπάθεια του ICMP, τη ρωτάμε. «Η εντολή μας είναι να διασφαλίζουμε τη συνεργασία των κυβερνήσεων. Διότι αποτελεί ευθύνη ενός κράτους να ερευνά για έναν αγνοούμενο και να διερευνά για τις συνθήκες εξαφάνισης σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Συνθήκης για εξαφανίσεις ανθρώπων διά της βίας και άλλες κατηγορίες. Ο ΟΗΕ έχει επιτροπή για ανθρώπους που εξαφανίστηκαν διά της βίας και προσπαθούν να επεκτείνουν τις αρμοδιότητές της να συμπεριληφθούν επίσης αγνοούμενοι μετανάστες. Επιδιώκουμε να επεκταθεί η Συνθήκη ώστε τα κράτη να είναι υπεύθυνα να διεξάγουν έρευνες για όλους τους αγνοούμενους, ακόμη και για αυτούς που δεν έχουν εξαφανιστεί διά της βίας» απαντά.

Κοινή συνεργασία

«Οι κυβερνήσεις δεν έχουν κάνει πρόοδο για τη διερεύνηση αγνοούμενων μεταναστών. Πρόκειται για τεράστια τραγωδία και υπονομεύει το κράτος δικαίου και τις δημοκρατίες, διότι τα εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της εγκληματικής δραστηριότητας να φορτώνουν σκάφη που δεν είναι ασφαλή με τόσους ανθρώπους, πρέπει να διερευνώνται. Το ζήτημα των μεταναστών και των αγνοούμενων μεταναστών αξίζει περισσότερη προσοχή και διερεύνηση. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε με την κοινή διαδικασία μεταξύ των τεσσάρων κυβερνήσεων σε Ανατολική και Κεντρική Μεσόγειο. Εχουμε κάνει πρόοδο, αλλά είναι στενάχωρο ότι δεν έχουμε προχωρήσει αρκετά. Είχαμε μια πολύ καλή συνάντηση στην Αθήνα πριν από δύο χρόνια αλλά το μομέντουμ πρέπει να διατηρηθεί. Ημασταν στα πρόθυρα να βρούμε τρόπο να μοιραζόμαστε στοιχεία, που είναι κρίσιμο για την αναζήτηση των αγνοουμένων. Ελπίζω ότι το ναυάγιο υπενθυμίζει σε όλες τις κυβερνήσεις ότι όλες οι ανθρώπινες ζωές που εξαφανίζονται αξίζουν ίδια μέτρα και ίδια σταθμά. Επίσης το ναυάγιο δείχνει ότι το θέμα θα συνεχίζει να μας απασχολεί λόγω της θέρμανσης του πλανήτη, των συγκρούσεων. Οι αγνοούμενοι είναι πολιτικό ζήτημα. Το γιατί αποφασίζεται να γίνουν έρευνες για να εντοπιστούν κάποιοι και όχι κάποιοι άλλοι είναι πολιτική απόφαση».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΑ ΝΕΑ»