Ταραχές στη Γαλλία: Οι άγριες νύχτες αποκαλύπτουν το βάθος των κοινωνικών εντάσεων στη χώρα

Χωρίς τέλος οι άγριες νύχτες στη Γαλλία μετά από τη δολοφονία του 17χρονου Νοέλ αλγερινής καταγωγής από 38χρονο Γάλλο αστυνομικό, επειδή δεν υπάκουσε στις συστάσεις του, όταν τον σταμάτησε μετά από τροχαίες παραβάσεις.

Τα καθημερινά επεισόδια στη χώρα αποκαλύπτουν τις έντονες κοινωνικές εντάσεις σε μια περίοδο αυξανόμενης πολιτικής πόλωσης και επιβεβαιώνουν αυτό που πρώτος είχε πει ο Γερμανός φιλόσοφος Φρήντριχ Χέγγκελ ότι «το μόνο που μας διδάσκει η ιστορία είναι ότι τίποτα δεν μας διδάσκει η ιστορία».

Γιατί οι φτωχές γειτονιές της Γαλλίας με ανθρώπους διαφορετικής φυλετικής και εθνοτικής καταγωγής παραμένουν δεκαετίες ολόκληρες τώρα μια πυριτιδαποθήκη έτοιμη να εκραγεί από τη συσσώρευση αδικίας, διακρίσεων και εγκατάλειψης από το κράτος πάνω από τα όρια της.

Το κακό προηγούμενο

Η εγκληματική αυτή αταξία, αν και σοκαριστική, δεν έχει φτάσει ακόμα τα επίπεδα του 2005, οπότε περισσότερα από 10.000 αυτοκίνητα πυρπολήθηκαν και πάνω από 230 δημόσια κτίρια υπέστησαν καταστροφές σε ένα ανεξέλεγκτο κύμα βίας διάρκειας τριών εβδομάδων.

Οι αρχές σήμερα εύλογα φοβούνται μια τραγική επανάληψη, γράφουν οι Financial Times.

Η εν εξελίξει αναταραχή, όπως αυτή πριν από 18 χρόνια, πυροδοτήθηκε από τον θάνατο ενός εφήβου με σκούρο χρώμα δέρματος μετά από καταδίωξη της αστυνομίας.

Ο παράγοντας της ακροδεξιάς

Η μεγάλη διαφορά με τις ακόμη μεγαλύτερες συνέπειες από το χθες στο σήμερα, είναι ότι τώρα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, τόσο στη μετάδοση όλων των ειδεχθών λεπτομερειών της τραγικής είδησης, όσο και εξάπλωση της αναταραχής σε κάθε γωνιά της Γαλλίας.

Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι τώρα η ακροδεξιά είναι πολύ πιο ισχυρή από ότι ήταν το 2005.

Γι’ αυτό και ο Εμανουέλ Μακρόν μαζί με τη γαλλική κυβέρνηση κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους για να εκτονώσουν την ένταση πριν κάψει στις μαινόμενες φλόγες της όλη τη χώρα.

Ο εμπρηστικός Σαρκοζί

Το 2005, ο τότε υπουργός Εσωτερικών Νικολά Σαρκοζί είχε περιγράψει τους εξεγερμένους νέους στα προάστια του Παρισιού  ως «αποβράσματα», που έπρεπε η χώρα να «ξεφορτωθεί» πάραυτα.

Λίγες μέρες αργότερα, δύο έφηβοι, ένας Μαυριτανός και ένας με καταγωγή από την Τυνησία, υπέστησαν ηλεκτροπληξία, καθώς κρύφτηκαν από την αστυνομία σε έναν υποσταθμό ηλεκτρικού ρεύματος σε ένα προάστιο βορειοανατολικά της πρωτεύουσας.

Ο Σαρκοζί και ο τότε πρωθυπουργός του Ντομινίκ ντε Βιλπέν τάχθηκαν στο πλευρό της αστυνομίας και δήλωσαν δημόσια ότι τα δύο αυτά αγόρια ήταν κλέφτες.

Ο πυροσβέστης Μακρόν

Αντίθετα, σήμερα ο Μακρόν χαρακτήρισε τον πυροβολισμό του 17χρονου Νοέλ από την αστυνομία, ένα «ασυγχώρητο» και «ανεξήγητο» συμβάν. Ο δράστης αστυνομικός τέθηκε άμεσα σε αναστολή από τα καθήκοντά του, συνελήφθη και κατηγορείται για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως.

Ο Μακρόν, όπως ήταν λογικό και επόμενο, στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, οπότε η ακροδεξιά σχεδόν αλωνίζει στην Ευρώπη, δέχτηκε επίθεση από τους δεξιότερους αντιπάλους του και τα αστυνομικά συνδικάτα που τον κατηγόρησαν ότι υπονόμευσε το τεκμήριο αθωότητας του δράστη και ότι πρόδωσε την αστυνομία.

Ωστόσο η παρέμβαση του προέδρου κρίθηκε αναγκαία, όταν κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το μοιραίο βίντεο, που διαλύει την υπερασπιστική γραμμή του αστυνομικού ότι άνοιξε πυρ, επειδή η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο.

Ο νόμος του 2017

Η προσπάθεια του να κατευνάσει τα οξυμένα πνεύματα είναι το πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της δημόσια τάξης.

Κάποιοι ειδικοί έχουν κατηγορήσει για τον πυροβολισμό της Τρίτης έναν νόμο που ψηφίστηκε το 2017, πριν έρθει στην εξουσία ο Μακρόν.

Αυτός φαίνεται να δίνει στην αστυνομία περισσότερες εξουσίες για να πυροβολεί ένα όχημα, εάν οι επιβάτες του δεν συμμορφωθούν με την αστυνομική εντολή και θέσουν τη ζωή ενός αξιωματικού σε κίνδυνο.

Μια δυσλειτουργική αστυνομική δύναμη

Οι επικριτές του Μακρόν δεν έχασαν την ευκαιρία να υποστηρίξουν ότι δημιούργησε μια δυσλειτουργική αστυνομική δύναμη, μαζί με τον σκληροπυρηνικό υπουργό Εσωτερικών του Ζεράλντ Νταρμανάν, υπολογίζοντας από κοινού ότι η επιλογή μιας διαφορετικής πορείας θα ήταν βούτυρο στο ψωμί της ακροδεξιάς στη Γαλλία.

Τα στοιχεία όμως για τα λάθη στα οποία υπέπεσε η αστυνομία αυτή τη φορά, είναι πραγματικά πολλά: υπερβολική χρήση βίας στη διάρκεια των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, ρατσιστική βία, όπως απέδειξε ο άγριος ξυλοδαρμός ενός μαύρου παραγωγού μουσικής on camera, αδυναμία διαφύλαξης της δημόσιας τάξης, με προφανές παράδειγμα τον περσινό τελικό του Champions League και κατάρρευση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες και τη αστυνομία.

Το δίχως άλλο η αστυνομία διαθέτει ανεπαρκείς πόρους και δεν είναι επαρκώς και σωστά εκπαιδευμένη. Ανησυχητικό είναι επίσης το υψηλό ποσοστό υποστήριξης της ακροδεξιάς μεταξύ των μελών της.

Μείωση της ανεργίας

Οι πρόσφατες ταραχές θυμίζουν τα βαθιά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα στις φτωχότερες περιοχές της Γαλλίας και τη μακρόχρονη κληρονομιά παραμέλησης τους από τις τελευταίες κυβερνήσεις της χώρας.

Θα ήταν άδικο να μην σημειωθεί ότι από τότε που ο Μακρόν κέρδισε την εξουσία το 2017, έγιναν πράγματα, όπως επιτεύχθηκε η μείωση της ανεργίας για το σύνολο του πληθυσμού, αλλά και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων.

Ωστόσο, η φτώχεια, η εγκληματικότητα, οι φυλετικές διακρίσεις και οι ελλείψεις στον νευραλγικής σημασίας τομέα της παιδείας απαιτούν περισσότερη προσοχή και πόρους από την κυβέρνηση, ακόμη και αν τα οικονομικά της δεν της επιτρέπουν ευελιξία κινήσεων.

Ο μεγάλος θυμός

Το σχέδιο του Γάλλου προέδρου «Quartiers 2030» γι’ αυτές τις περιοχές άργησε να δρομολογηθεί. Σαφώς και κανένα από αυτά τα προβλήματα δεν δικαιολογεί την ανεξέλεγκτη βία.

Μερικοί από τους νεαρούς άνδρες που πολεμούν την αστυνομία στους δρόμους έχουν δικαίως μεγάλο θυμό. Κάποιοι άλλοι όμως εισβάλλουν στις μάχες του για την αδρεναλίνη του πράγματος, για να έχουν κάτι να μοιραστούν με τους ακολούθους τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Όσο περισσότερο όμως συνεχίζονται οι ταραχές, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για την κυβέρνηση να αντισταθεί στην υιοθέτηση μιας πιο σκληρής προσέγγισης. Και εκεί το παιχνίδι μπορεί να χαθεί ποικιλοτρόπως, αφού από μια τέτοια εξέλιξη κερδισμένη θα βγει μόνο η ακροδεξιά, ούτε οι… Άθλιοι της Γαλλίας, ούτε ο τεχνοκράτης …Ιαβέρης της.