Προσφυγικό: Το εμπόριο ελπίδας δεν… ναυάγησε – Τα ψέματα των διακινητών σε απελπισμένους πρόσφυγες

Παρόλο που τα νέα για το πολύνεκρο ναυάγιο με πρόσφυγες ανοικτά της Πύλου που στοίχησε τη ζωή σε εκατοντάδες άτομα έχουν φτάσει στο Πακιστάν, όπου πάνω από 280 οικογένειες φοβούνται ότι έχουν χάσει κάποιον δικό τους, οι μεταναστευτικές ροές μέσω των κυκλωμάτων των διακινητών εξακολουθούν να υφίστανται.

Όπως αποκαλύπτει ο Guardian σε ένα εκτενές άρθρο του, τουλάχιστον δύο άτομα έφυγαν την τελευταία εβδομάδα αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής μέσω ενός εκ των πιο πολυσύχναστων κόμβων που χρησιμοποιούν οι διακινητές στο ανατολικό Πακιστάν, στην περιφέρεια Μαντί Μπαχαουντίν.

Οι αξιωματούχοι από το Πακιστάν δηλώνουν ότι μπορούν να κάνουν πολύ λίγα για να σταματήσουν αυτές τις επιχειρήσεις, στις οποίες προβαίνουν οι ντόπιοι διακινητές.

Ωστόσο, σύμφωνα με το εκτενές ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας πολλές οικογένειες υποστηρίζουν ότι έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη εναντίον κυκλωμάτων που όπως αναφέρουν, ψεύδονται για τη νομιμότητα των ταξιδιών, ενώ οι τοπικοί άρχοντες αρνούνται να ασκήσουν διώξεις.

Στο εκτενές ρεπορτάζ του Guardian αναφέρεται πώς κυρίως νέοι άνθρωποι εξακολουθούν να αναζητούν μία αχτίδα φωτός για το μέλλον τους, πολλές φορές γνωρίζοντας τους κινδύνους την ώρα που οι οικογένειες θρηνούν τους αγαπημένους από το ναυάγιο ανοιχτά των ελληνικών ακτών, αλλά και προηγούμενων τραγωδιών στη Μεσόγειο στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη.

Τα ψέματα των διακινητών

Ακόμα στο άρθρο αναφέρονται τα κόλπα και τα ψέματα που επιστρατεύουν οι διακινητές για να πείσουν τις οικογένειες ότι οι αγαπημένοι τους θα φτάσουν στην Ευρώπη έναντι αδράς αμοιβής με νόμιμο και ασφαλή τρόπο, κάτι που όμως καταλήγει συχνά σε τραγωδίες.

Όπως ισχυρίζονται οι ντόπιοι σε κάποιους από τους συγγενείς τους που αγνοούνται, αυτά τα κυκλώματα είχαν υποσχεθεί και τους είχαν κάνει να πιστέψουν ότι θα μεταβούν στην Ευρώπη αεροπορικώς χρησιμοποιώντας νόμιμες βίζες και όχι με «dunki», τον όρο δηλαδή που περιγράφει στη γλώσσα Παντζάμπι την παράνομη μετανάστευση.

Πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες περνούν με νόμιμο τρόπο σε χώρες όπως η Νιγηρία, όπου τα κυκλώματα διακίνησης έχουν δικούς τους ανθρώπους και σπίτια, προτού στη συνέχεια τους μεταφέρουν στη Λιβύη και από εκεί με κάποια βάρκα να ξεκινήσουν το ταξίδι για την Ευρώπη.

Μία τέτοια κατάσταση περιέγραψε στον Guardian ο Ζαφάρ Ικμπάλ, του οποίου ο 17χρονος γιος έφυγε για το Πακιστάν το 2021.

«Ο διακινητής μου είπε ότι ‘θα πάρουμε τον γιο σου και τα ανίψια σου’ με πτήση εμπορευμάτων από την Τυνησία στην Ιταλία», είπε χαρακτηριστικά. «Ήταν όλα ψέματα. Δεν μάθαμε ποτέ  τι τους συνέβη».

Μάλιστα οι διακινητές είπαν αρχικά στον Ικμπάλ κι άλλα ψέματα, όπως ότι ο γιος του έφτασε στην Ιταλία, αλλά βρισκόταν σε καραντίνα, όμως μερικούς μήνες αργότερα του είπαν ότι όλοι αγνοούμενοι είχαν συλληφθεί και φυλακιστεί στη Λιβύη.

«Εμπιστευτήκαμε αυτούς τους διακινητές γιατί ήταν από το χωριό μας και από γειτονικές πόλεις. Είχαν στείλει χιλιάδες ανθρώπους στην Ευρώπη, όλοι τους γνωρίζουν εδώ», είπε η Χουράμ Σαζάντ, ο αδερφός της οποίας αγνοείται αφότου έφυγε για τη Λιβύη.

Επιτρέπουν στα παιδιά τους να φύγουν παρόλο που ξέρουν για μετανάστες που πνίγηκαν

Άλλοι παραδέχονται ότι παρόλο που γνώριζαν για μετανάστες που πνίγηκαν στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τη Μεσόγειο, επιτρέπουν ακόμα στους συγγενείς και στα παιδιά τους να προσπαθήσουν να φύγουν. Μάλιστα κάποιοι εξ αυτών είναι μεταξύ των θυμάτων του ναυαγίου ανοιχτά της Πύλου.

«Ήξερα τα πάντα, παρόλα αυτά έστειλα τον γιο μου», είπε με δάκρυα στα μάτια ο Μουλαζίμ Χασάν αναφερόμενος στον 19χρονο γιο του, Ανέζ. «Ίσως ήταν η τύχη μου να δω τον γιο μου να πνίγεται σε αυτό το τραγικό περιστατικό, το σώμα του οποίου δεν βρέθηκε ποτέ. Ή ίσως δεν σκέφτομαι λογικά και υπάρχει μία κατάληξη στο μυαλό μου», συμπλήρωσε.

Ο Κιζρ Χαγιάτ, του οποίου ο 30χρονος γιος, Αλί Χασνέν βρισκόταν επίσης στο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου, μίλησε επίσης στον Guardian, υπογραμμίζοντας πως, «κανείς δεν είχε προβλέψει αυτή την τραγωδία».

«Η τύχη του τον εγκατέλειψε και δεν μπόρεσε να τα καταφέρει. Πλέον μας αντιμετωπίζουν ως ανόητους επειδή του επιτρέψαμε να φύγει. Θα μας αντιμετώπιζαν σαν σοφούς  αν είχε καταφέρει να επιβιώσει».

Σύμφωνα με τις υπηρεσίες ασφαλείας του Πακιστάν, τραγωδίες όπως αυτή ανοιχτά της Πύλου δεν αποθαρρύνει τους μελλοντικούς μετανάστες. Ο Σαφράζ Βιρκ, διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ερευνών του Πακιστάν (FIA), δήλωσε πως οι οικογένειες γνώριζαν κάποιες ιστορίες «επιτυχίας» με κάποιους που κατάφεραν να φτάσουν και να ορθοποδήσουν στο εξωτερικό και πως οι διακινητές τους «πουλούν» αυτές τις ιστορίες.

«Προσπαθούμε να συλλάβουμε τους διακινητές και έχουμε κάνει πολλές συλλήψεις. Αλλά πώς μπορεί κανείς να σταματήσει εκείνους που έχουν νόμιμα χαρτιά για να φύγουν στη Νιγηρία; Αν το κάνουμε, έρχονται μετά με παράπονα ότι η υπηρεσία τους σταματάει επειδή κάποιοι μας δωροδοκούν», είπε ο Βιρκ.

Απίθανο να σταματήσει αν το κράτος δεν επενδύσει στην εκπαίδευση

Ο πολιτικός, Ναντίμ Αφζάλ Τσαν υποστήριξε ότι η έξοδος των ανθρώπων και η χρήση των διακινητών είναι απίθανο να σταματήσει αν το κράτος δεν επενδύσει στην εκπαίδευση, δεν παρέχει οικονομική σταθερότητα και δεν δώσει στους νέους ανθρώπους κάποια ελπίδα για το μέλλον.

Ακόμα, ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν πιέσεις από τις οικογενειακές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που ωθούν τους ανθρώπους να στέλνουν τα παιδιά τους στο εξωτερικό για μία καλύτερη ζωή και συμπλήρωσε πως τα παιδιά συχνά πείθουν τους γονείς τους να φύγουν ακόμα και με παράνομο τρόπο καθώς έχουν δει κάποιους άλλους να έχουν εγκατασταθεί στο εξωτερικό και να ευημερούν.

«Πήγα να πω τα συλλυπητήριά μου σε ένα χωριό και μου είπαν ότι άλλα δύο άτομα είχαν φύγει για την Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι γνώριζαν για το ελληνικό ναυάγιο. Δεν με σόκαρε αυτό. Είναι ένα περίπλοκο ζήτημα και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε ανάλογα», είπε ακόμα ο Τσαν.