Καρπούζι: Κανόνες για την αποφυγή ποιοτικών προβλημάτων στη διακίνηση

Σε εξέλιξη βρίσκεται η εμπορία του καρπουζιού, τα οποία προκειμένου να διατηρήσουν τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά τους κατά την προώθησή τους στις αγορές, πρέπει να τηρούν συγκεκριμένους κανόνες.

Χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές δίνει η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας, με απώτερο στόχο την αποφυγή ποιοτικών προβλημάτων όπως άκαιρη συγκομιδή, που επηρεάζουν αρνητικά τη ζήτηση του προϊόντος στις αγορές, αλλά και την αποτροπή φαινομένων παραπλάνησης του καταναλωτή.

Γι’ αυτό, καλούνται οι παραγωγοί, συσκευαστές, τυποποιητές  και διακινητές καρπουζιού να τηρούν κατά τη συγκομιδή, συσκευασία τυποποίηση, και μεταφορά τις παρακάτω οδηγίες, ώστε το προς εμπορία προϊόν να ικανοποιεί τις απαιτήσεις των προδιαγραφών ποιότητας.

Συγκομιδή προϊόντος και ποιοτικά χαρακτηριστικά

Δεν πρέπει να γίνεται συγκομιδή του προϊόντος πριν τα καρπούζια φθάσουν στο στάδιο ωρίμανσης.

Σε ότι αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, αναφέρεται ότι τα  καρπούζια πρέπει να είναι:

• Ακέραια και να μην παρουσιάζουν ρωγμές.
• Υγιή, αποκλείονται αυτά που έχουν προσβληθεί από σήψη ή αλλοιώσεις που τα καθιστούν ακατάλληλα για κατανάλωση.
• Καθαρά, απαλλαγμένα από ξένες ύλες και υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
• Απαλλαγμένα από μη φυσιολογική εξωτερική υγρασία.
• Απαλλαγμένα από ξένες οσμές και γεύσεις.
• Απαλλαγμένα από επιβλαβείς οργανισμούς και από φθορές οι οποίες προκαλούνται απ’ αυτούς που προσβάλλουν τη σάρκα.
• Επαρκώς αναπτυγμένα και ώριμα, ώστε να αντέχουν στη μεταφορά και μεταχείριση για να φθάσουν στον τόπο προορισμού σε ικανοποιητική κατάσταση.
• Χωρίς εμφανή ελαττώματα.
• Ομοιογενή όσον αφορά την ποιοτική κατηγορία και την καταγωγή.
• Ο δείκτης διαθλασιμέτρου που μετριέται στο μέσο  της σάρκας του καρπού στην ισημερινή τομή, πρέπει ενδεικτικά να είναι ίσος ή μεγαλύτερος από   8ο  Brix.

Συσκευασία – Μεταφορά

Η συσκευασία- τυποποίηση και μεταφορά των φρούτων μπορεί να γίνει με τους εξής τρόπους:

• Σε παλετοκιβώτια ξύλινα ή πλαστικά, σε αυτοκίνητα κοινά (Α/Κ) ή αυτοκίνητα ψυγεία (Α/Ψ), τρόπος που είναι και ο πλέον ενδεδειγμένος.
• Χύμα εντός του μεταφορικού μέσου.
• Τα καρπούζια που μεταφέρονται χύμα σε αυτοκίνητα κοινά πρέπει να απομονώνονται από το δάπεδο και τις πλευρές των μεταφορικών μέσων, με κατάλληλα υλικά προστασίας (π.χ. ειδικό χαρτί γκοφρέ κλπ και ποτέ άχυρο). Τα υλικά αυτά πρέπει να έχουν ικανό πάχος για την αποφυγή μωλωπισμών, να είναι καινούρια, καθαρά και τέτοια ώστε να μη μεταδίδουν στα καρπούζια δυσάρεστη και μη φυσιολογική οσμή.
• Η φόρτωση χύμα σε αυτοκίνητα ψυγεία επιτρέπεται μόνο με κενό δαπέδου (διαμορφωμένο δάπεδο ή τοποθέτηση παλετών δαπέδου).
• Σε χαρτοκιβώτια, όπου η κατασκευή τους πρέπει να είναι τέτοια ώστε τα πλευρικά τοιχώματα να είναι συνεκτικά και ανθεκτικά, για να μην τραυματίζονται οι καρποί κατά τη τοποθέτησή τους. Επιβάλλεται να υπάρχουν χωρίσματα (χονδρά χαρτόνια) όπου εκεί θα τοποθετούνται οι καρποί (ανάλογα ανά 4 ή 6). Η τοποθέτηση των καρπών στα χαρτοκιβώτια πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή,
• Όταν η μεταφορά γίνεται με Α/Ψ η θερμοκρασία πρέπει να είναι +10ο C έως +15ο C και η μείωση από τη θερμοκρασία αγρού να γίνεται σταδιακά.
• Σε κάθε περίπτωση να αποφεύγεται η υπερφόρτωση.

Σήμανση του φορτίου

Η σήμανση του φορτίου είναι υποχρεωτική, ενώ σττο συσκευασμένο φορτίο η σήμανση πρέπει να γίνεται σε κάθε μέσο συσκευασίας, όπως παλετοκιβώτιο, χαρτοκιβώτιο κλπ. με επικόλληση ετικέτας.

Για τα καρπούζια που αποστέλλονται χύμα, φορτωμένα απευθείας στο μεταφορικό μέσο, οι ενδείξεις της σήμανσης πρέπει να αναγράφονται σε έγγραφο που συνοδεύει το εμπόρευμα ή σε δελτίο το οποίο τοποθετείται ευκρινώς στο εσωτερικό του μεταφορικού μέσου και θα αναπαράγεται σε τόσα έντυπα όσα τυχόν θα είναι και τα μερίδια που θα διασπάται το φορτίο κατά την παράδοσή του.

Η σήμανση πρέπει να περιλαμβάνει υποχρεωτικά τα εξής:

• Τα στοιχεία του εξαγωγέα και του συσκευαστή, με τον αριθμό εγγραφής στο Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών (ΜΕΝΟ).
• Τη χώρα καταγωγής και ενδεχομένως την περιοχή παραγωγής.
• Το είδος του προϊόντος.
• Την ποιοτική κατηγορία, στην περίπτωση που εφαρμοστούν οι προδιαγραφές της UNECE.
• Προαιρετικά μπορεί να αναφέρονται:
• Η ποικιλία.
• Το μέγεθος των καρπών σε βάρος.
• Καθαρό βάρος μονάδας συσκευασίας ή αριθμός τεμαχίων.

Αριθμός παρτίδας

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην ορθή αναγραφή της εμπορικής ποικιλίας καθώς φαινόμενα ανακριβούς-παραπλανητικής ένδειξης επί των εμπορικών συσκευασιών όπως και του βιβλίου ιχνηλασιμότητας ή και των παραστατικών διακίνησης οδηγούν σε ενδεχόμενο αποτέλεσμα επιβολής κυρώσεων.

Υποβολή αναγγελιών

Όποιοι διακινούν καρπούζια προς χώρες της Ε.Ε. ή εξάγουν προς τρίτες χώρες, πρέπει να υποβάλουν υποχρεωτικά  ψηφιακή αναγγελία διακίνησης – εξαγωγής, εγκαίρως στην ειδική εφαρμογή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων».