Πώς ο Φρέντι Μέρκιουρι πολέμησε το στίγμα του HIV/AIDS μετά θάνατον

Το 1982, ένας δημοσιογράφος ρώτησε για πρώτη φορά τον εκπρόσωπο Τύπου του Λευκού Οίκου του Ρόναλντ Ρίγκαν, Λάρι Σπέικς, για το AIDS. Ο Σπέικς δεν ήξερε για τι πράγμα μιλούσε. «Αυτό που αποκαλούν πανούκλα των γκέι», εξήγησε ο δημοσιογράφος. Ο προεδρικός εκπρόσωπος δεν ήταν ο μόνος στην αίθουσα Τύπου που γέλασε, καθώς απάντησε: «Εγώ δεν το έχω, εσύ;».

Το παραπάνω σκηνικό παρουσιάζεται στο ντοκιμαντέρ «Freddie Mercury: The Final Act», το οπιλο είναι διαθέσιμο στο Amazon Prime. Η ταινία ξεκινά με την καριέρα του τραγουδιστή των Queen -και περιλαμβάνει ανέκδοτες μέχρι σήμερα εικόνες από τις πρόβες του με το συγκρότημα– και τη συναυλία-αφιέρωμα που πραγματοποιήθηκε μετά το θάνατό του. Πηγαίνει όμως και πολύ παραπέρα, απεικονίζοντας τον αγώνα κατά του διπλού στίγματος της ομοφυλοφιλίας και του HIV κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα.

Τα πρώτα συμπτώματα του AIDS

Ο Mercury ήταν ταλαντούχος και χαρισματικός, και είχε θαυμαστή φωνή. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980, γέμιζε μεγάλες αίθουσες στις παγκόσμιες περιοδείες των Queen. Τα πρώτα συμπτώματα του AIDS τον ανησύχησαν, αλλά έκανε σαν να μην τα έβλεπε, ενώ δεν σήκωνε το τηλέφωνο όταν τον καλούσε ο γιατρός παρόλο που όλα έδειχναν ότι είχε την ασθένεια. Χρειάστηκαν μήνες για να το πει στους συναδέλφους του, οι οποίοι το είχαν ήδη καταλάβει μέχρι τότε.

Οι φυλλάδες εκμεταλλεύτηκαν άθλια την περίπτωσή του. Ο Mercury ήθελε να συνεχίσει μέχρι το τέλος, όταν πλέον ήταν λιπόσαρκος και είχε ορατές δερματικές αλλοιώσεις, αλλά δεν έδινε πια ζωντανές συναυλίες και κατέφυγε στο στούντιο. Ο κιθαρίστας Brian May συνέθεσε γι’ αυτόν το τραγούδι «Show Must Go On»- θεωρείται ο επιτάφιος του Mercury. Δεν ήταν εύκολο τραγούδι για να το ερμηνεύσει κανείς, αλλά ο Freddie το τραγούδησε με όλη την ενέργεια που του είχε απομείνει.

Δείτε το βίντεο

Ο φόβος των δισκογραφικών

Στη δεκαετία του 1980, η αισθητική του LGTBQI γινόταν όλο και πιο ορατή στην ποπ σκηνή. Αλλά οι mainstream καλλιτέχνες απέφευγαν ακόμα να παραδεχτούν ανοιχτά τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό και προτιμούσαν να διατηρούν κάποια ασάφεια. Οι δισκογραφικές εταιρείες φοβόντουσαν τον αντίκτυπο που θα είχε το coming out σε ένα τόσο ευρύ κοινό.

Υπήρχαν ακόμα πολλές συντηρητικές φωνές, στον Τύπο και στην τηλεόραση, που θεωρούσαν το AIDS θεϊκή τιμωρία για τη διαφθορά και την ασυδοσία, κάτι που άξιζαν οι γκέι για τον εκκεντρικό και ανήθικο τρόπο ζωής τους.

Ο θάνατος του Ροκ Χάντσον το 1985 είχε αντίκτυπο σε όλο τον κόσμο: Έδειξε ότι το AIDS δεν ήταν μια ασθένεια που έπληττε μόνο περιθωριοποιημένες μειονότητες, ότι μπορούσε να χτυπήσει την καρδιά του Χόλιγουντ.

Χτύπημα κατά της ομοφοβίας

Ο θάνατος του Μέρκιουρι το 1991 ήταν λιγότερο απροσδόκητος, αλλά χρησίμευσε για να καταφέρει ένα χτύπημα κατά της ομοφοβίας. Τις δύο τελευταίες εβδομάδες της ζωής του, ο μουσικός απομονώθηκε σε μια έπαυλη που πολιορκήθηκε από δημοσιογράφους. Μια μέρα πριν από το θάνατό του, ο Mercury δήλωσε σε ένα δελτίο τύπου ότι είχε AIDS.

Από τότε, οι σύντροφοί του στο συγκρότημα πάλεψαν για να συνδέσουν την προσωπικότητα του Mercury με τον απαραίτητο σεβασμό στη σεξουαλικότητα ενός ανθρώπου και την επείγουσα ανάγκη να αφιερωθούν χρήματα για την έρευνα για τον HIV.

Στις 20 Απριλίου 1992, σε ένα κατάμεστο στάδιο Γουέμπλεϊ του Λονδίνου, οι Queen εμφανίστηκαν για πρώτη φορά χωρίς τον τραγουδιστή τους σε μια συναυλία με σκοπό την ενίσχυση του αγώνα κατά του AIDS. Η αγαπημένη φωνή του Mercury αντικαταστάθηκε από εκείνες άλλων μεγάλων αστέρων: David Bowie, Elton John, Annie Lenox, Lisa Stansfield, Axl Rose και George Michael.

Παρεμπιπτόντως, ορισμένοι από αυτούς τους καλλιτέχνες ήταν ομοφυλόφιλοι όπως ο τιμώμενος και στα χρόνια που ακολούθησαν, είχαν λιγότερη διάθεση να κρύψουν τη σεξουαλικότητά τους. Το μήνυμα της συναυλίας ξεπέρασε κατά πολύ τη μνήμη ενός εξαιρετικού μουσικού και συνεχίζει να έχει απήχηση μέχρι σήμερα.

The show must go on

*Με στοιχεία από elpais.com