Αζερμπαϊτζάν: Πώς βγάζει δισεκατομμυρία, διατηρώντας τους περιορισμούς της πανδημίας

Οι αυστηροί περιορισμοί που είχαν επιβληθεί στις μετακινήσεις, μεσούσης της πανδημίας, προκάλεσαν σημαντικά προβλήματα στις οικονομίες ανά τον κόσμο,  κι ως εκ τούτου η πλειοψηφία των χωρών ανυπομονούσαν να τους καταργήσουν. Ωστόσο, υπάρχει μία χώρα που διατηρεί μέρος των περιορισμών και συνεχίζει να κερδίζει: το Αζερμπαϊτζάν αποφάσισε τον Ιούνιο να κρατήσει κλειστές τις χερσαίες διελεύσεις του για άλλους τρεις μήνες, κλείνοντας το μεγαλύτερο κανάλι μέσω του οποίου διαρρέει σκληρό νόμισμα τη στιγμή που η παραγωγή πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν πλησιάζει το χαμηλότερο από το 2007.

Η απόφασή του να κρατήσει κλειστά τα σύνορα με τους γείτονές του, που περιλαμβάνουν τη Ρωσία και το Ιράν, είναι το τελευταίο εναπομείναν μέτρο ασφαλείας που επιβλήθηκε από το Αζερμπαϊτζάν κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Τι αναφέρουν οι αναλυτές

«Τα χερσαία σύνορα είναι οι κύριες πύλες για την εκροή δολαρίων», δήλωσε στο Bloomberg, o Σαμίρ Αλίεφ, αναλυτής στην ομάδα Κέντρο Υποστήριξης για Οικονομικές Πρωτοβουλίες στο Μπακού.

Το Αζερμπαϊτζάν, μία πάλαι ποτέ σημαντική στάση στον Δρόμο του Μεταξιού στη δυτική ακτή της Κασπίας, συγκαταλέγεται σε μια χούφτα χωρών με αυστηρούς ταξιδιωτικούς περιορισμούς που εξακολουθούν να ισχύουν δύο μήνες αφότου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι η φάση έκτακτης ανάγκης της πανδημίας τελείωσε.

Και παρά το άτυπο αυτό lockdown στα σύνορα της χώρας, ο ισολογισμός του Αζερμπαϊτζάν δεν φαινόταν ποτέ καλύτερος.

Ρεκόρ κερδών

Το κρατικό επενδυτικό ταμείο που διαχειρίζεται το εισόδημα της χώρας από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είδε τα περιουσιακά του στοιχεία να αυξάνονται σε υψηλό ρεκόρ άνω των 53 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις 31 Μαρτίου.

Τα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας διογκώθηκαν κατά ένα τέταρτο από πέρυσι, καθώς η ζήτηση δολαρίων από τους δανειστές εξαντλήθηκε σε δημοπρασίες που πραγματοποιούνταν δύο φορές την εβδομάδα. Το ακαθάριστο χρέος της κυβέρνησης ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος συρρικνώθηκε στη μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων δεκαετιών πέρυσι, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Το Αζερμπαϊτζάν επωφελήθηκε επίσης από τις υψηλότερες τιμές του πετρελαίου και αναδεικνύεται όλο και περισσότερο ως σημαντικός προμηθευτής φυσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς τα κράτη αναζητούν εναλλακτικές λύσεις στη Ρωσία. Πριν από ένα χρόνο, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε σε συμφωνία για τον διπλασιασμό των εισαγωγών φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν.

Τα ταξίδια από και προς το Αζερμπαϊτζάν – μια χώρα με λίγο περισσότερους από 10 εκατομμύρια κατοίκους – είναι πλέον εφικτά μόνο αεροπορικώς, μια δαπανηρή πρόταση σε μια χώρα όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλό.

Τα κλειστά χερσαία σύνορα περιορίζουν δραστικά τα διεθνή ταξίδια των Αζέρων, με τις επισκέψεις στο εξωτερικό πέρυσι να είναι και 73% κάτω από το επίπεδό τους το 2019. Το ποσό που ξόδεψαν οι Αζέροι στο εξωτερικό σχεδόν μειώθηκε στο μισό το 2022 από το τελευταίο πλήρες έτος πριν από την πανδημία το 2019.

«Διόδια κορωνοϊού»

Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ δήλωσε ότι η μόνη του πρόθεση να κρατήσει κλειστά τα σύνορα είναι να προστατεύσει τους πολίτες από τη μόλυνση, η οποία έχει σκοτώσει περισσότερους από 10.000 ανθρώπους, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία.

Αλλά μέχρι τώρα, δεν είναι όλοι πεπεισμένοι. Πολιτικοί, αλλά και μέλη του από το κυβερνών κόμμα εκφράζουν αμφιβολίες ότι οι περιορισμοί είναι απάντηση στον κορωνοϊό. Από τις 7 Ιουλίου, το Αζερμπαϊτζάν ανέφερε μόλις οκτώ «ενεργά» κρούσματα Covid-19.

Αν και η κυβέρνηση δεν έχει πει εάν έχει ευρύτερους στόχους πέρα ​​από τη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας, οι συνέπειες ήταν ευρέως διαδεδομένες καθώς η περιοχή συμβιβαζόταν με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Η πολιτική κεκλεισμένων των θυρών απέτρεψε εκατοντάδες χιλιάδες Αζέρους μετανάστες στη Ρωσία από το να επιστρέψουν στα σπίτια τους μετά το ξέσπασμα του πολέμου. Οι εκτοξευόμενες τιμές για τις πτήσεις σήμαιναν ότι πολλοί επέλεξαν να μείνουν στη Ρωσία παρά την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης και τους φόβους ότι όσοι έχουν διπλή υπηκοότητα θα μπορούσαν να επιστρατευτούν από τον ρωσικό στρατό.