Πρώτο βήμα και για «πολυδύναμη» τριτοβάθμια εκπαίδευση

Νωρίς το απόγευμα της περασμένης Δευτέρας ο Κυριάκος Πιερρακάκης έμπαινε μόνος στο Μαξίμου από την πλαϊνή είσοδο και αποχωρούσε μιάμιση ώρα μετά, έχοντας ολοκληρώσει τη σύσκεψη εργασίας με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, χωρίς την παρουσία άλλων στελεχών του υπουργείου Παιδείας. Η «ουρά» εκείνης της πριβέ – μη ανακοινώσιμης – συνάντησης φάνηκε λίγα 24ωρα αργότερα στην εναρκτήρια ομιλία του Πρωθυπουργού για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, όταν αποκάλυψε την απόφαση να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός των «διακρατικών συμφωνιών», δηλαδή οι δυνατότητες που δίνει το άρθρο 28 του Συντάγματος, για μη κρατικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα.

Στην κυβέρνηση δεν μιλούν για υποκατάστατο του βασικού πολιτικού στόχου της ΝΔ, ο οποίος παραμένει άλλωστε η μεταρρύθμιση του άρθρου 16 στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης, αλλά σκοπός είναι, με τα λεγόμενα του αρμόδιου υπουργού, «να προετοιμάσουμε συμπληρωματικά το έδαφος χωρίς να χάσουμε ακόμα περισσότερο χρόνο». Εγκυρες πηγές αναφέρουν ότι το προηγούμενο διάστημα έγιναν εκτεταμένες επαφές με συνταγματολόγους και ότι ο ίδιος ο Πιερρακάκης εμφανίστηκε ως… επισπεύδων, παίρνοντας πάνω του την προεργασία. Κύριο μέλημα, να υπάρχει στοιχειώδης νομική θεμελίωση μιας τέτοιας απόφασης, ώστε να μη μετατραπεί σε σκληρή δοκιμασία χωρίς προοπτική για την κυβέρνηση. Οι συζητήσεις κοινώς ήταν ήδη προχωρημένες για τον συγκεκριμένο σχεδιασμό όταν έγινε η (θεσμική) ανακοίνωση από το βήμα της Βουλής.

Το παράδειγμα της Κύπρου

Ο οδικός χάρτης θα ξεδιπλωθεί από το φθινόπωρο καθώς εκτός απροόπτου θα προετοιμαστεί νομοθετικό πλαίσιο – ομπρέλα στο εγχείρημα, που θα έχει στο επίκεντρο τον εποπτικό και συντονιστικό ρόλο της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) ως η αρμόδια για να καθορίσει τους όρους ενός υπό ίδρυση ξένου πανεπιστημίου στην Ελλάδα. Οσο για τις διακρατικές συμφωνίες, τη «χαρτογράφηση» του ενδιαφέροντος αναλαμβάνει στην πράξη ο Πιερρακάκης. Στην κυβέρνηση έχουν μελετήσει το παράδειγμα της Κύπρου (εκεί λειτούργησε το πρώτο ιδιωτικό ΑΕΙ το 2007), ενώ προεκλογικά ο Μητσοτάκης έλεγε ότι «είναι τρέλα» η Κύπρος να είναι κέντρο εκπαίδευσης «και στην Ελλάδα να μην μπορούμε να κάνουμε το ίδιο». Κυβερνητικός παράγοντας σχολιάζει μάλιστα ότι στο πλαίσιο της πρόσφατης θεσμοθέτησης Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας, όπως τη συμφώνησαν ο Μητσοτάκης και ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, μπορεί να ανοίξει σχετική συζήτηση.

Τα πολλαπλά μηνύματα της κυβέρνησης

Για το Μαξίμου το πιο κρίσιμο είναι να εκπεμφθεί αποτελεσματικά και για πρώτη φορά ένα τόσο καθαρό μήνυμα τόσο προς τις κυβερνήσεις όσο και προς τα ξένα ιδρύματα. Ομως και στο εσωτερικό της χώρας ο Μητσοτάκης ήθελε σε πολιτικό επίπεδο να δώσει συγκεκριμένο περιεχόμενο σε αυτό που ο ίδιος ονόμασε «πολυδύναμο εκσυγχρονισμό», όπως φάνηκε τόσο με την έναρξη της συζήτησης για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, όσο και με την προαναγγελία της κατάργησης των περιορισμών για την ψήφο των αποδήμων.

Με το αφήγημα αφενός της μεταρρυθμιστικής «τόλμης», αφετέρου του «πολέμου» με στρεβλώσεις του παρελθόντος με την ελληνική κοινωνία «πιο ώριμη και έτοιμη», το Μαξίμου επιλέγει στρατηγική πιεστικών ανοιγμάτων προς το ΠΑΣΟΚ – κάτι που φάνηκε και στις τοποθετήσεις του Μητσοτάκη στη Βουλή: εκτεταμένες προς την πλευρά της Χαριλάου Τρικούπη, παρά προς τον ΣΥΡΙΖΑ.