Γαλλία: Η εικόνα της γαλήνης απομακρύνεται δραματικά

Ο Εμανουέλ Μακρόν είχε προγραμματίσει η φετινή εθνική εορτή της 14ης Ιουλίου να βασίζεται στο θέμα της «γαλήνης της Δημοκρατίας». Ο στόχος ήταν ξεκάθαρος: δύο χρόνια μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του να καθησυχάσει τους Γάλλους, να τους κατευνάσει, ύστερα από έναν δύσκολο χειμώνα, τόσο για τη χώρα όσο για την κυβέρνηση. Και μόνο ότι το 60% των νόμων έπρεπε να εγκριθεί με διάταγμα στην Εθνική Συνέλευση, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης ενώθηκαν κατά των νομοσχεδίων, δείχνει το μέγεθος της έντασης.

Ως εκ τούτου, ο γάλλος πρόεδρος ήθελε να γυρίσει σελίδα, να κάνει τον κόσμο να ξεχάσει τις τεράστιες διαδηλώσεις κατά της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, να δείξει ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να λαμβάνει μέτρα κατά του πληθωρισμού και να αποδείξει για άλλη μια φορά ότι είναι πραγματικός ηγέτης. Πώς; Για παράδειγμα, με μια κρίσιμη παρέμβαση στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ την ερχόμενη εβδομάδα.

Ομως οι ταραχές που προκλήθηκαν εξαιτίας της εν ψυχρώ δολοφονίας του 17χρονου Ναέλ από έναν αστυνομικό ήρθαν να επισκιάσουν όλο τον σχεδιασμό του.

Είναι περιττό να περιγράψει κανείς τις εικόνες νεαρών που καίνε τα κτίρια της Δημοκρατίας, τα σχολεία, τα δημαρχεία ή τις κοινωνικές υπηρεσίες και λεηλατούν σουπερμάρκετ. Μέχρι σήμερα έχουν συλληφθεί περίπου 3.500 άτομα, μεταξύ των οποίων 1.124 ανήλικοι, ο μικρότερος από τους οποίους είναι 11 ετών, ενώ 380 απ’ αυτούς βρίσκονται ήδη στη φυλακή.

Η δεύτερη ανάγνωση όλων των παραπάνω; Αυτές οι ταραχές αποκάλυψαν μια άλλη Γαλλία, μια χώρα βαριά τραυματισμένη. Αυτή της δεύτερης ή τρίτης γενιάς μεταναστών που βλέπουν τους γονείς τους να «σκοτώνονται» στη δουλειά και αρνούνται να έχουν την ίδια μοίρα. «Στο Σεν Σαν Ντενί (βόρειο προάστιο του Παρισιού, όπου βρίσκεται το Σταντ ντε Φρανς, που θα φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες σε έναν χρόνο) ο πρώτος εργοδότης είναι τα ναρκωτικά» διαμαρτυρήθηκε ο πρόεδρος της MEDEF Ζοφρουά Ρου ντεμ Μπεζιέ, πυροδοτώντας μια πρωτοφανή πολεμική και βάζοντας το δάχτυλο σε μια βαθια πληγή, στην οποία προστίθεται άλλη μια της Γαλλικής Δημοκρατίας: ο ρατσισμός. Και ειδικά στην αστυνομία.

Σύμφωνα με την έκθεση του υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το 2007, «οι νέοι άνδρες που θεωρούνται μαύροι ή Αραβες έχουν 20 φορές περισσότερες πιθανότητες να τους σταματήσει για έλεγχο η αστυνομία». Το αποτέλεσμα; Μια παρατήρηση που επιβεβαιώθηκε από τη δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Ifop τον Μαρτίου 2023 και δείχνει ότι λιγότεροι από ένας στους πέντε νέους (18-24 ετών) εμπιστεύονται την αστυνομία.

Πολιτικό αδιέξοδο

Μέσα σε αυτό το μίσος για την αστυνομία από τη μια και αυτή τη νεολαία που αντιμετωπίζεται σαν παρίας από την άλλη, η κοινωνία βράζει. Σήμερα, ύστερα από αρκετές νύχτες ηρεμίας, ο Εμανουέλ Μακρόν δηλώνει ότι έχει αποκατασταθεί η τάξη στη χώρα. Αλλά αυτή η βία μπορεί να επανεμφανιστεί ανά πάσα στιγμή διότι το πρόβλημα υπάρχει εδώ και χρόνια και ο δρόμος οδηγεί σε αδιέξοδο.

Ο γάλλος πρόεδρος υπόσχεται μεταρρύθμιση στην αστυνομία. Αλλά πώς; Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα μπορέσει να την ταρακουνήσει γιατί χάρη σε αυτήν μπορεί και κυβερνάει σήμερα, ειδικά μετά τα Κίτρινα Γιλέκα, την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τον COVID, τους μπλακ μπλοκ κατά την κρίση του συνταξιοδοτικού. Η αστυνομία είναι αυτή που προστατεύει τον πρόεδρο.

Από την άλλη, πρέπει να αντιμετωπιστεί και η κατάσταση των προαστίων. Και πάλι πώς; Κανένας υπουργός δεν έχει πάει μέχρι σήμερα στα μπλοκ με τις πολυκατοικίες των 30 έως 60 ορόφων έξω από τις μεγάλες πόλεις, που φέρουν ονόματα όπως «Πάμπλο Πικάσο» ή «Εκτορ Μπερλιόζ», αλλά το ασανσέρ δεν λειτουργεί ποτέ γιατί οι επισκευαστές φοβούνται να μπουν στην οικοδομή, όπως και η αστυνομία. Ωστόσο, υπάρχουν νέοι που δεν έχουν άλλη επιλογή από το να ζήσουν εκεί και που απλώς περιμένουν να βγουν κάποια στιγμή έξω.

Και βεβαίως, πέρα και πάνω απ’ όλα, το θέμα είναι βαθιά πολιτικό. Η Ακροδεξιά ανεβαίνει πολύ γρήγορα και όχι μόνο στα γκάλοπ. Ενα από τα πολλά παραδείγματα είναι αυτός ο ακροδεξιός αναλυτής που έκανε έκκληση στην τηλεόραση να μαζευτούν λεφτά για… τον αστυνομικό που πυροβόλησε και σκότωσε τον νεαρό. Πόσα μάζεψε σε μια εβδομαδα; Ενάμισι εκατ. ευρώ. Και κάπως έτσι η εικόνα της γαλήνης που ήθελε να αφήσει ο γάλλος πρόεδρος στα βιβλία Ιστορίας απομακρύνεται δραματικά.