Θέλει να «ζει» στο γραφείο η γενιά Χ; Τι γίνεται με το ευέλικτο ωράριο;

Ο μέσος όρος ηλικίας των επερχόμενων CEOs είναι περίπου 54 ετών. Ενώ η αμερικανική κυβέρνηση παραμένει εξ ολοκλήρου στα χέρια των baby boomers – και ενώ η ηγεσία της, τουλάχιστον σε ορισμένους κλάδους, γίνεται αισθητά μεγαλύτερη σε ηλικία – οι αίθουσες των διοικητικών συμβουλίων των επιχειρήσεων υφίστανται μια μετάβαση.

Είναι η στιγμή της Γενιάς Χ, αυτής της γενιάς που είναι περισσότερο γνωστή για το γεγονός ότι εκτοπίζεται από τις σαρωτικές πολιτιστικές ηλικιακές αναλύσεις, από τους millennials από τη μία πλευρά και τους boomers από την άλλη.

Αυτά γράφει η Emma Goldberg σε πρόσφατο άρθρο της στους New York Times και συνεχίζει.

Ή όπως το έθεσε ο Patton Oswalt, ένας κωμικός της γενιάς X: «Η γενιά Χ είναι η κυρίαρχη τάση, πράγμα που μάλλον σημαίνει ότι, ε … ε, τέλος πάντων. Δεν πειράζει».

Υπάρχουν πολλές δίκαιες κριτικές σε αυτές τις αναλύσεις γενεών

Οι άνθρωποι είναι πολύ πιο περίπλοκοι από τη χρονιά που γεννήθηκαν – στην περίπτωση της Γενιάς Χ, κάποια στιγμή μεταξύ 1965 και 1980. Αλλά εξακολουθεί να ισχύει ότι με τους νέους ηγέτες έρχονται συχνά νέοι κανόνες. Για τους νεότερους διευθύνοντες συμβούλους της χώρας, αυτό σήμαινε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη σε ευέλικτους και άτυπους τρόπους εργασίας.

Πάρτε για παράδειγμα την Darby Equipment, μια κατασκευαστική εταιρεία στην Tulsa, όπου η ευελιξία εξ αποστάσεως για χρόνια φαινόταν σαν μια ξένη έννοια. Ο προηγούμενος διευθύνων σύμβουλος, Bob Darby, κυβερνούσε την εταιρεία, μια οικογενειακή επιχείρηση, με δέσμευση σε ένα καθεστώς προσωπικής εργασίας. Οι άνθρωποι έπρεπε να προσέρχονται στην ώρα τους, να κάθονται στα γραφεία τους και να παραμένουν μέχρι το βράδυ, ανεξάρτητα από το τι συνέβαινε στην προσωπική τους ζωή.

Οι γιοι του, Ryan και Bobby Darby, ώθησαν τον πατέρα τους να σκεφτεί πότε θα μπορούσε να παραιτηθεί. Αλλά ο μεγαλύτερος Darby δεν μπορούσε να φανταστεί την εταιρεία να λειτουργεί χωρίς αυτόν. Οι εργαζόμενοι τον αποκαλούσαν «βασικό ρυθμιστή»: Έφτανε κάθε πρωί πριν από τις 8 π.μ., γεγονός που ενθάρρυνε και τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Όταν οι γιοι του Darby τον ρώτησαν αν θα ήθελε να αφιερώσει περισσότερο χρόνο για γκολφ και ψάρεμα, εκείνος χλεύασε την ιδέα.

«Ουσιαστικά μας έλεγε ότι δεν πίστευε ότι θα μπορούσαμε να κρατήσουμε την εταιρία» δήλωσε ο Ryan Darby, 47 ετών.

Photo: YouTube

Η πανδημία άλλαξε τα πράγματα

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ο ηλικιωμένος Darby αποφάσισε να συνταξιοδοτηθεί. Οι γιοι του ανέλαβαν την ηγεσία της εταιρείας με νέες ιδέες σχετικά με το πού και πότε θα μπορούσε να γίνει η δουλειά. Είναι πιο άνετοι με το να εργάζονται κάποιοι υπάλληλοι εξ αποστάσεως.

Ο Ryan Darby, του οποίου ο γιος είναι σε ομάδα ποδοσφαίρου αλλά και σε ομάδα μπέιζμπολ, προσπαθεί να παρακολουθεί όλους τους αγώνες του: «Ποιος ο σκοπός του να έχεις μια επιτυχημένη επιχείρηση αν δεν αφιερώνεις χρόνο για να απολαύσεις τη ζωή σου;» είπε.

Το «Νέοι, ωραίοι και άνεργοι» (Reality Bites), μια ταινία ενηλικίωσης του 1994 για τους παραπαίοντες Gen X, πρόκειται να γίνει 30 ετών. Οι κάτοικοι των γραφείων της κωμωδίας του 1999 «Στην Τρέλα του Γραφείου» (Office Space) είναι πλέον αρκετά μεγάλοι ώστε να είναι τα αφεντικά που κάποτε απεχθάνονταν.

«Οι επιτυχίες των Wham! χαρακτηρίζονται ως «αναμνήσεις». Ένα walkman είναι ουσιαστικά vintage. Η κουλτούρα που καθόρισε τη γενιά X γερνάει – το ίδιο και τα μέλη της γενιάς X, που έχουν πλέον μεγαλώσει αρκετά ώστε να διοικούν τον εργασιακό χώρο» γράφει η Emma Goldberg στους New York Times.

Τι δείχνουν οι έρευνες –Οι λιγοστοί άνω των 55

Η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό των ατόμων άνω των 55 ετών ήταν κοντά στο χαμηλότερο ποσοστό των τελευταίων 15 ετών το περασμένο φθινόπωρο. Και ο μέσος όρος ηλικίας των επικεφαλής  νέων διευθυντικών στελεχών μειώνεται.

Η έρευνα του Στάνφορντ δείχνει ότι οι γενιές διχάζονται σε σχέση με την απομακρυσμένη εργασία. Οι εργαζόμενοι άνω των 55 ετών (κυρίως οι boomers) προτιμούν να εργάζονται εξ αποστάσεως περίπου το 35% του χρόνου, ενώ οι εργαζόμενοι στις αρχές της δεκαετίας των 20 (Gen Z) προτιμούν να εργάζονται εξ αποστάσεως περίπου το 45% του χρόνου και οι εργαζόμενοι στις δεκαετίες των 30 και 40 προτιμούν να εργάζονται από το σπίτι πιο κοντά στο μισό χρόνο.

Με άλλα λόγια, οι Gen X έχουν γίνει οι απίθανοι πολέμιοι της ευέλικτης εργασίας.

Δείτε μια χαρακτηριστική σκηνή από το Office Space, του 1999

Τι συνθήκες επικρατούν στο σπίτι, όμως

Φυσικά, το στάδιο της ζωής προσμετράτε στο παιχνίδι. Μια έρευνα σε 120.000 Αμερικανούς εργαζόμενους, επίσης από το Στάνφορντ, διαπίστωσε ότι τα επιθυμητά επίπεδα απομακρυσμένης εργασίας ήταν 7 τοις εκατό υψηλότερα μεταξύ εκείνων που ζουν με παιδιά κάτω των 18 ετών.

«Η γενιά Χ μεγάλωσε πολύ ανεξάρτητα», δήλωσε ο Robert Glazer, 47 ετών, ιδρυτής της εταιρείας μάρκετινγκ Acceleration Partners. «Η γενιά Χ ήταν μία από τις πρώτες γενιές που περίμενε κάτι περισσότερο από την εργασία, προσπαθώντας να θέσει όρια, αλλά χωρίς να περιμένει ότι ο χώρος εργασίας θα αλλάξει γύρω της».

Όταν οι εταιρείες καλούσαν για πρώτη φορά τους ανθρώπους πίσω στο γραφείο, πολλοί υπέθεσαν ότι οι νεότεροι εργαζόμενοι θα ήταν οι πιο επαναστατικοί. Η πραγματικότητα ήταν πιο περίπλοκη. Σε πολλές περιπτώσεις, λένε τα στελέχη, οι νέοι ανυπομονούν να επιστρέψουν στο γραφείο και να περιτριγυριστούν από συναδέλφους, ενώ οι εργαζόμενοι μέσης ηλικίας με ευθύνες φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων αγωνίζονται να διατηρήσουν τις απογευματινές τους ελευθερίες.

Πάμε (ξανά) γραφείο;

Ο David Burkus, σύμβουλος και συγγραφέας του βιβλίου Under New Management, συμβουλεύει δεκάδες εταιρείες σε θέματα διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων επιστροφής στο γραφείο.

Έχει δει από πρώτο χέρι τις κόκκινες γραμμές μεταξύ των γενεών. Πρόσφατα, ανέλαβε την υπόθεση μιας νομικής εταιρείας, ώστε να στείλει περίπου 700 δικηγόρους πίσω στο γραφείο.

«Οι baby boomers, οι οποίοι ήταν κατά κύριο λόγο κουρασμένοι νοικοκυραίοι, πίεζαν να επιστρέψουν οι άνθρωποι στο γραφείο» είπε. «Στη συνέχεια, είχαμε τους Gen Xers και τους γηραιότερους millennials που πίεζαν για ευελιξία».

«Πήγα σε αυτό περιμένοντας να είναι σαφές ότι όσο πιο νέος είσαι, τόσο περισσότερη ευελιξία θέλεις» πρόσθεσε. «Δεν το διαπίστωσα αυτό, όμως».

Photo: YouTube

Επιστροφή a la carte

Η Joy Meier, η οποία διευθύνει τους ανθρώπινους πόρους για τους 4.000 υπαλλήλους της E2open, μιας εταιρείας λογισμικού εφοδιαστικής αλυσίδας, παρακολούθησε επίσης αυτές τις διαφορές μεταξύ των γενεών, καθώς εξέτασε τους υπαλλήλους σχετικά με τις προτιμήσεις τους για επιστροφή στο γραφείο.

Η Meier, 49 ετών, διαπίστωσε ότι πολλοί νέοι εργαζόμενοι ήθελαν να βρίσκονται στο γραφείο, μερικές φορές ακόμη και πέντε ημέρες την εβδομάδα, περιγράφοντας την αίσθηση μοναξιάς στο σπίτι και την επιθυμία να ξεκινήσουν την καριέρα τους. Πολλοί ανώτεροι υπάλληλοι ήθελαν επίσης να βρίσκονται στο γραφείο, επειδή έτσι είχαν περάσει όλη τους τη ζωή. Κάποιοι είχαν επίσης λιγότερη άνεση με την τεχνολογία.

Στη συνέχεια, υπήρχαν οι Gen X, όπως η Meier, η οποία έχει τέσσερα παιδιά στο σπίτι και αγκάλιασε την υβριδική πολιτική της εταιρείας, η οποία απαιτεί από τους περισσότερους υπαλλήλους να έρχονται τρεις ημέρες την εβδομάδα.

«Υπάρχει σίγουρα μεγαλύτερη επιθυμία για ευελιξία μεταξύ των ανθρώπων που κουβλούν πολλά χρόνια στην καριέρα τους και έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις» είπε.

Θυμήθηκε χρόνια πριν από την πανδημία να βλέπει μια συνάδελφο να διαπραγματεύεται με αγωνία τη δυνατότητα να φύγει από το γραφείο στις 3 μ.μ. για να πάρει τα παιδιά της από το σχολείο. «Ήταν τόσο χαρούμενη όταν το αφεντικό της το ενέκρινε», είπε η Meier. «Αυτό ήταν κάτι μοναδικό τότε».

Κόλπα και κανακέματα

Στην Darby Equipment, ο νέος βηματοδότης της εταιρείας είναι ο Aaron Soto, ο διευθυντής επιχειρήσεων. Ο Soto, 44 ετών, είναι επίσης ευαίσθητος στις μεταβαλλόμενες γενεαλογικές νόρμες του εργασιακού χώρου. Αναγνωρίζει ότι ορισμένοι από τους νεότερους υπαλλήλους θέλουν συχνά θετική ενίσχυση, είπε, γι’ αυτό και διατηρεί ένα λογιστικό φύλλο που παρακολουθεί πόσες ευχαριστήριες κάρτες έχει λάβει κάθε υπάλληλος από τους διευθυντές.

Φυσικά, η συζήτηση για τις διαφοροποιήσεις των γενεών δεν είναι νόμος. Οι ειδικοί της διοίκησης επισημαίνουν ότι η μεγαλύτερη απόκλιση στην απόδοση στο χώρο εργασίας δεν έχει να κάνει με το πόσο μεγάλος είναι κάποιος, αλλά με το πόσο καλό είναι το αφεντικό του.

«Ο μοναδικός παράγοντας για το αν οι άνθρωποι θα πετύχουν στην εργασία τους είναι η ικανότητα του αφεντικού τους, ανεξάρτητα από τη γενιά» δήλωσε η Melissa Nightingale, συνιδρύτρια της Raw Signal Group, μιας εταιρείας εκπαίδευσης στη διοίκηση. «Το αφεντικό είναι υπεύθυνο για την πρόσβασή τους, την ανατροφοδότησή τους, την ανάπτυξη της καριέρας τους και πολλά άλλα. Αν το αφεντικό δεν μπορεί να κάνει αυτά τα πράγματα, την έχουν πατήσει».

Έξω από τα κουτιά

«Πολλοί ειδικοί το κάνουν να ακούγεται σαν να βάζουμε τους ανθρώπους σε κουτιά με βάση το έτος γέννησής τους, αλλά αυτό που θέλουμε να καταλάβουν οι άνθρωποι είναι ότι οι γενιές είναι ενδείξεις, όχι ένα κουτί»» δήλωσε ο Jason Dorsey, ερευνητής στον χώρο εργασίας. «Το γεγονός ότι γεννηθήκατε ένα συγκεκριμένο έτος δεν σημαίνει ότι κάποιος γνωρίζει τα πάντα για εσάς».

Οι γενιές αλλάζουν και καθώς μεγαλώνουν. Για χρόνια, η γενιά Χ φαινόταν να ορίζεται από μια ενοχλητική αίσθηση αδιεξόδου. Όπως το θέτει ο χαρακτήρας της Γουινόνα Ράινετερ στο «νέοι, ωραίοι και άνεργοι»: «Θα γινόμουν πραγματικά κάτι μέχρι την ηλικία των 23 ετών».

Η αγωνία, για πολλούς, έχει ξεθωριάσει. Άλλοι «έγιναν κάτι».

Η Twilla Brooks, 48 ετών, θυμάται ότι όταν ξεκινούσε την καριέρα της, ως βοηθός αγοραστή για την Robinsons-May, μια πρώην αλυσίδα πολυκαταστημάτων, έπρεπε να είναι στο γραφείο πριν φτάσει το αφεντικό της και να μένει μέχρι να φύγει το αφεντικό της.

Έτρεχε μέσα στην κίνηση του Λος Άντζελες πριν από τις 8 το πρωί, πετρωμένη από το φόβο μήπως απογοητεύσει τον προϊστάμενό της, γιατί, σύμφωνα με τα λεγόμενά της: «Αυτό έπρεπε να κάνεις για να τα καταφέρεις».

Πέρυσι, η Brooks άφησε έναν διευθυντικό ρόλο στη Walmart για να ξεκινήσει τη δική της εταιρεία μάρκετινγκ. Τώρα, χωρίς γραφείο, αποφασίζει πού και πότε θα εργαστεί. »Υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ευελιξία στο πρόγραμμά μου» είπε. «Επειδή είναι το πρόγραμμά μου».

*Με στοιχεία από nytimes.com