Καύσωνας «Κλέων»: Οδηγός επιβίωσης – Πόσο θα διαρκέσει, τι πρέπει να προσέξουμε

Ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία του άρχισε να κάνει ο καύσωνας «Κλέων», με την ΕΜΥ να επικαιροποιεί το Εκτακτο Δελτίο Επικίνδυνων Καιρικών Φαινομένων.

Την ίδια ώρα, επίπεδο επικινδυνότητας 3 με ακραίες θερμοκρασίες, που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία, προβλέπει η μονάδα meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών την Πέμπτη 13 Ιουλίου, για την Αθήνα και την Παρασκευή 14 Ιουλίου για την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τη Λάρισα.

Σύμφωνα με την ΕΜΥ:

Την Πέμπτη (13-7-2023) υψηλές θερμοκρασίες θα επικρατήσουν σε όλη σχεδόν τη χώρα. Η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει:

α. στα βόρεια ηπειρωτικά τους 37 με 38 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 39 με 40 βαθμούς Κελσίου

β. στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 39 με 40 και στο εσωτερικό της Στερεάς και της Θεσσαλίας τους 41 βαθμούς Κελσίου

γ. στη νησιωτική χώρα τους 33 με 35 και στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 36 με 38 βαθμούς Κελσίου.

Οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα κυμανθούν στα ηπειρωτικά περί τους 27 με 29 και κατά τόπους τους 30 βαθμούς και στη νησιωτική χώρα περί τους 25 με 27 βαθμούς Κελσίου.

Την Παρασκευή (14-7-2023) οι υψηλές θερμοκρασίες θα κορυφωθούν. Η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει:

α. στα βόρεια ηπειρωτικά τους 38 με 39 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 40 με 41 βαθμούς Κελσίου

β. στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 40 με 41, στο εσωτερικό της Στερεάς τους 41 με 42 και στο εσωτερικό της Θεσσαλίας τους 43 με 44 βαθμούς Κελσίου

γ. στη νησιωτική χώρα τους 35 με 36 και στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 37 με 40 βαθμούς Κελσίου.

Οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα κυμανθούν στα ηπειρωτικά περί τους 28 με 31 βαθμούς και στη νησιωτική χώρα περί τους 26 με 29 βαθμούς Κελσίου.

Το Σάββατο (15-7-2023) οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες θα διατηρηθούν. Η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει:

α. στα βόρεια ηπειρωτικά τους 38 με 39 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 40 με 41 βαθμούς Κελσίου

β. στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 40 με 41, στο εσωτερικό της Στερεάς και της Πελοποννήσου τους 41 με 42 και στο εσωτερικό της Θεσσαλίας τους 43 βαθμούς Κελσίου

γ. στη νησιωτική χώρα τους 36 με 37 και στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 38 με 39 βαθμούς Κελσίου.

Οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα κυμανθούν στα ηπειρωτικά περί τους 28 με 31 βαθμούς και στη νησιωτική χώρα περί τους 26 με 29 βαθμούς Κελσίου.

Την Κυριακή (16-7-2023) προβλέπεται μικρή πτώση της θερμοκρασίας κυρίως στα βόρεια και τη Δευτέρα (17-7-2023) και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας. Πιο συγκεκριμένα η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει:

α. στα βόρεια ηπειρωτικά τους 35 με 37 βαθμούς και την Κυριακή στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 38 βαθμούς Κελσίου

β. στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 38 με 39 και την Κυριακή στο εσωτερικό της Στερεάς και της Θεσσαλίας τους 40 με 41 βαθμούς

γ. στη νησιωτική χώρα τους 34 με 36 και την Κυριακή στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 36 με 38 βαθμούς Κελσίου.

Οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας για το διήμερο αυτό θα κυμανθούν περί τους 24 με 26 βαθμούς και την Κυριακή κατά τόπους περί τους 26 με 28 βαθμούς Κελσίου.

Πότε σβήνουμε και πότε ανάβουμε τα κλιματιστικά

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας συστήνει μια σειρά από μέτρα στους ενεργειακούς καταναλωτές για να υποβοηθήσουν την ασφάλεια και την επάρκεια του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας κατά την διάρκεια του καύσωνα.

Σε ακραίες συνθήκες, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου, η συμμετοχή των καταναλωτών μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο για τη μείωση της καταπόνησης του Συστήματος και την εξασφάλιση της ευστάθειάς του σε ακραίες συνθήκες λειτουργίας. Οι ενεργοί και συνειδητοποιημένοι ενεργειακοί καταναλωτές αποτελούν εξάλλου βασικούς συμμετέχοντες στην «πράσινη» ενεργειακή μετάβαση.

Τι κάνουμε:

• Λειτουργούμε τις ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές (πλυντήριο, σίδερο, φούρνο κ.λπ.) κατά προτίμηση τις μεταμεσημβρινές ώρες (14:00 – 18:00), όταν υπάρχει πληθώρα ηλεκτρικής ενέργειας και από τα φωτοβολταϊκά.
• Ρυθμίζουμε τη θερμοκρασία των κλιματιστικών στους 26 βαθμούς.
• Κλείνουμε παράθυρα και μπαλκονόπορτες, όταν λειτουργεί κλιματισμός για να μειώσουμε τις απώλειες.

Τι αποφεύγουμε:

• Αποφεύγουμε, κατά το δυνατόν, να λειτουργούμε ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές (πλυντήριο, σίδερο, φούρνο κ.λπ.) μεταξύ 20:00 – 22:00. Το συγκεκριμένο δίωρο, το Σύστημα δοκιμάζεται, καθώς η ζήτηση της ηλεκτρικής ενέργειας κορυφώνεται και εκλείπει και η παραγωγή των φωτοβολταϊκών.
• Αποφεύγουμε, κατά το δυνατόν, να λειτουργούμε τα κλιματιστικά στο δίωρο 20:00 – 22:00, εφόσον από νωρίτερα έχουμε μειώσει τη θερμοκρασία του σπιτιού μας και η θερμοκρασία του εξωτερικού περιβάλλοντος αρχίζει να μειώνεται.
• Δεν ξεχνάμε φώτα ανοιχτά ή συσκευές σε λειτουργία αδράνειας (standby).

Η εφαρμογή των παραπάνω, καταλήσει η ανακοίνωση, κατά τη διάρκεια των ακραίων αυτών καιρικών συνθηκών, συμβάλλει καθοριστικά στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην αποφυγή τυχόν προβλημάτων ηλεκτροδότησης, διασφαλίζοντας την υγεία, την ασφάλεια και την αδιάλειπτη παροχή με ενέργεια όλων των πολιτών.

Ιδιωτικός τομέας

Έκτακτα μέτρα για την προστασία των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα από τις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες που προκαλεί ο καύσωνας «Κλέων» ανακοίνωσε το υπ. Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Τα εν λόγω μέτρα περιγράφονται στην Υπουργική Απόφαση και περιλαμβάνουν:

• Την υποχρεωτική παύση εργασιών σε περιοχές που ο κίνδυνος θερμικής καταπόνησης καθίσταται εξαιρετικά υψηλός κατά το χρονικό διάστημα 12:00 -17:00
• Την παροχή εξ αποστάσεως εργασία με το σύστημα της τηλεργασίας για εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου
• Μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας και διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησης τους από την εργασία
• Τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων
• Ειδικές προβλέψεις για υπαίθριες εργασίες και χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας

Τα μέτρα

Αναλυτικά, στην υπουργική απόφαση αναφέρεται:

• Άρθρο 1

Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας κατά τη διάρκεια του καιρικού φαινομένου – καύσωνα με την ονομασία «ΚΛΕΩΝ (CLEON)», οι εργοδότες λαμβάνουν μέτρα προστασίας, σύμφωνα με τον ενδεικτικό και μη εξαντλητικό κατάλογο τεχνικών και οργανωτικών μέτρων του Παρατήματος Ι της παρούσας απόφασης.

• Άρθρο 2

Υποχρεωτική παύση εργασιών κατά τη διάρκεια του καιρικού φαινομένου – καύσωνα με την ονομασία «ΚΛΕΩΝ (CLEON)»

α) Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας σε εργοδότες περιοχών της χώρας που, σύμφωνα με την εκτίμηση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ), ο κίνδυνος θερμικής καταπόνησης καθίσταται εξαιρετικά υψηλός σύμφωνα με:

1.  Την τιμή βιοκλιματικού δείκτη WBGT, όταν αυτή είναι ανώτερη του 32,2 (σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙ) ή

2.   η θερμοκρασία διαμορφώνεται σε τιμή άνω των 42ο C και ταυτόχρονα η τιμή του δείκτη υγρασίας δια- μορφώνεται σε τουλάχιστον 14%, ή

3.   η θερμοκρασία διαμορφώνεται σε τιμή άνω των 40ο C και ταυτόχρονα η τιμή του δείκτη υγρασίας δια- μορφώνεται σε τουλάχιστον 20%,

καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα 12.00’ – 17.00’ σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο, ενδεικτικά αναφερόμενες, εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα (delivery). 

β) Ειδικά για εργασίες σε ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη η υποχρέωση του ανωτέρω εδαφίου ισχύει για θερμοκρασία που διαμορφώνεται σε τιμή άνω των 38ο C.

γ) Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας διάταξης επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας, σύμφωνα με τα άρθρα 23 και 24 του ν. 3996/2011 (Α’ 170), χρηματικό πρόστιμο δυο χιλιάδων ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.

• Άρθρο 3

Παροχή εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας

Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και ειδικά στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες, δίδεται η δυνατότητα, εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας εφόσον είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας τους (Παράρτημα ΙΙΙ).

• Άρθρο 4

Έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας κατά την διάρκεια του καιρικού φαινομένου «ΚΛΕΩΝ (CLEON)»

Για την αντιμετώπιση του καιρικού φαινόμενου που προκαλεί ο καύσωνας ΚΛΕΩΝ και για όσο διαρκεί το φαινόμενο αυτό, σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία και τις οδηγίες της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (Ε.Μ.Υ.) και για τη διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησής τους από την εργασία, οι εργοδότες δύνανται να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ κάθε αλλαγή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.

Δημόσιος τομέας

Τις προϋποθέσεις για την τηλεργασία και το ευέλικτο ωράριο εργασίας στο Δημόσιο κατά τις ημέρες του καύσωνα ορίζει εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών που υπογράφει η υπουργός Νίκη Κεραμέως λόγω του επερχόμενου καύσωνα.

Ορίζονται ακόμη οι ευπαθείς ομάδες που μπορούν να εργαστούν με τηλεργασία. Επιπλέον η εγκύκλιος αφήνει ανοιχτό να ακυρωθούν ραντεβού με τις δημόσιες υπηρεσίες λόγω του καύσωνα.

Τέλος, η εγκύκλιος ζητά τη λήψη μέτρων για όσους δουλεύουν σε εξωτερικούς χώρους.

Αναλυτικά η εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών

Κατόπιν των ανακοινώσεων της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας για συνθήκες καύσωνα που θα επικρατήσουν στην Χώρα τις αμέσως επόμενες ημέρες με θερμότερες ημέρες την Παρασκευή (14-7-2023) και το Σάββατο (15-7-2023)», και σε συνέχεια των ως άνω σχετικών εγκύκλιων οδηγιών ισχύουν τα εξής:

Τηλεργασία

Παροχή τηλεργασίας:

«Σε περίπτωση κινδύνου της δημόσιας υγείας και εκτάκτων συνθηκών και αναγκών, ο υπάλληλος οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του φορέα για τηλεργασία για τον απαιτούμενο χρόνο μέχρι την άρση των εν λόγω συνθηκών.». Εφόσον δεν είναι δυνατή η παροχή τηλεργασίας λόγω της φύσης των καθηκόντων των υπαλλήλων τότε θα γίνεται χρήση άδειας.

Άδεια

«Σε περίπτωση ανυπαίτιας αδυναμίας προσέλευσης στην εργασία για λόγους που οφείλονται σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες και εφόσον έχει εκδοθεί αρμοδίως σύσταση για περιορισμό των μετακινήσεων, δύναται να χορηγείται στους υπαλλήλους ειδική άδεια έως δύο (2) εργασίμων ημερών ανά ημερολογιακό έτος».

Ποιες θεωρούνται ευπαθείς ομάδες

Στις ευπαθείς ομάδες, σύμφωνα με τις εγκύκλιες οδηγίες της Υπηρεσίας μας και τις ως άνω σχετικές εγκύκλιες οδηγίες των συναρμόδιων Υπουργείων Υγείας και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης εμπίπτουν:

• Υπάλληλοι 60 ετών και άνω
• Άτομα με χρόνιες καρδιοαγγειακές ή αναπνευστικές παθήσεις ή πνευμονοπάθεια
• Καρκινοπαθείς που κάνουν θεραπεία
• Άτομα με σοβαρά νευρολογικά και ψυχικά νοσήματα, σκλήρυνση κατά πλάκας, επιληψία.
• Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια, νεφροπάθεια, ηπατοπάθεια, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, ρευματοειδή αρθρίτιδα, αιμοσφαιρινοπάθεια (δρεπανοκυτταρική αναιμία).
• Έγκυοι και θηλάζουσες
• Άτομα με διαταραχές αρτηριακής πίεσης
• Άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, υψηλός δείκτης μάζας σώματος (>30)
• Άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους, όπως π.χ. διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων).
• Άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα

Ευέλικτη προσέλευση και αποχώρηση των υπαλλήλων

Για την προστασία των υπαλλήλων εκείνων που δεν εμπίπτουν σε ευπαθείς ομάδες ισχύουν τα εξής:

1. Ευέλικτη προσέλευση και αποχώρηση των υπαλλήλων, ήτοι αλλαγή του ωραρίου προσέλευσης και αποχώρησης κατά τις επίμαχες ημέρες του καύσωνα.
2. Παροχή τηλεργασίας
3. Επιπλέον, για τους υπαλλήλους αυτούς θα κριθεί, βάσει των υπηρεσιακών αναγκών, η δυνατότητα χρήσης ευέλικτου ωραρίου εργασίας που θα προσδιοριστεί από τις αρμόδιες Υπηρεσίες με ιδιαίτερη σύσταση την αποφυγή παροχής εργασίας κατά τις ώρες αιχμής (12.00 – 17.00).

Επίσης, θα πρέπει να παρασχεθούν επαρκή μέσα ατομικής προστασίας των υπαλλήλων αυτών.

Λειτουργία δημόσιων υπηρεσιών – προσέλευση κοινού

Προς αποφυγή της ταλαιπωρίας των πολιτών, αλλά και προς προστασία της υγείας αυτών, διευκρινίζεται ότι τυχόν ραντεβού με Δημόσιες υπηρεσίες που έχουν προγραμματιστεί κατά τις ώρες αιχμής του καύσωνα (12.00-17.00), θα πρέπει να επανεκτιμηθεί η πραγματοποίησή τους και οι δημόσιες υπηρεσίες αυτές θα πρέπει να ενημερώσουν με κάθε πρόσφορο τρόπο τους ενδιαφερομένους πολίτες και να μεριμνήσουν άμεσα για τον επαναπρογραμματισμό νέου ραντεβού ή για την εξυπηρέτησή τους άμεσα ακόμα και χωρίς ραντεβού, εφόσον τίθεται θέμα υπέρβασης προθεσμιών, σε άλλη ώρα της ίδιας ημέρας ή σε άλλη ημέρα εκτάκτως.

Αλλαγές στις συναλλαγές του κοινού με τις υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ ενόψει του καύσωνα, ανακοίνωσε και η διοίκηση του οργανισμού.

Συγκεκριμένα, για την αποφυγή της ταλαιπωρίας των πολιτών και για λόγους προστασίας της υγείας τους κατά τις ημέρες που, σύμφωνα με τις μετεωρολογικές προγνώσεις, προβλέπονται επικίνδυνα υψηλές θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών Κελσίου (Πέμπτη 13 Ιουλίου και Παρασκευή 14 Ιουλίου), τα ραντεβού που είναι προγραμματισμένα με υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ τις συγκεκριμένες ημερομηνίες από τις 12:00 έως τις 15:00, αναβάλλονται και θα επαναπρογραμματιστούν άμεσα από τις αρμόδιες Υπηρεσίες, με προτεραιότητα στις περιπτώσεις που τίθεται θέμα προθεσμίας.

Πηγή: ΟΤ