Πώς η τιμή του αερίου θα μπορούσε να πάρει την ανιούσα – «Καμπανάκι» για την Ευρώπη

Αντιμέτωπη με έναν πολύ δύσκολο χειμώνα ενδέχεται να βρεθεί η Ευρώπη, εάν η Ρωσία διακόψει τις εναπομείνασες προμήθειες φυσικού αερίου προς τη γηραιά ήπειρο και εάν η περιοχή βρεθεί αντιμέτωπη με ιδιαιτέρως βαρύ χειμώνα.

Στην ετήσια έκθεσή του για την αγορά φυσικού αερίου, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) τονίζει ότι ακόμη και αν οι χώροι αποθήκευσης φυσικού αερίου της Ευρώπης γεμίσουν κοντά στο 100% της χωρητικότητας πριν από τον Οκτώβριο, κάτι τέτοιο δεν αποτελεί εγγύηση έναντι μελλοντικών πιέσεων στην αγορά.

«Οι προσομοιώσεις μας δείχνουν ότι ένας ψυχρός χειμώνας, μαζί με την πλήρη διακοπή των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου μέσω αγωγών στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε εύκολα να τροφοδοτήσει τη μεταβλητότητα των τιμών», ανέφερε ο Οργανισμός, σύμφωνα με τους FT.

Η προειδοποίηση

Όπως σημειώνει το οικονομικό έντυπο, η προειδοποίηση του ΔΟΕ υπογραμμίζει την πιθανή αναστάτωση που θα μπορούσε να προκαλέσει μια νέα ενεργειακή σύγκρουση με τη Μόσχα, παρά τη συνεχή πτώση των τιμών από τον Δεκέμβριο που ενίσχυσε την πεποίθηση ότι τα χειρότερα, όσον αφορά την ευρωπαϊκή κρίση με το φυσικό αέριο, έχουν περάσει. Η Ρωσία εξακολουθεί να προμηθεύει περίπου το 10% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ, ενώ ένα ακόμη σημαντικότερο ποσοστό παραδίδεται με τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Το TTF, η τιμή αναφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, υποχώρησε στα 24,63 ευρώ ανά μεγαβατώρα στις συναλλαγές της Δευτέρας, το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές Ιουνίου και περίπου 90% χαμηλότερα από την τιμή στα τέλη Αυγούστου του περασμένου έτους, στο αποκορύφωμα της ενεργειακής κρίσης, όταν είχε ξεπεράσει τα 340 ευρώ/mwh.

Σύμφωνα με τον οργανισμό Gas Infrastructure Europe, η αποθήκευση φυσικού αερίου στην ΕΕ ξεπερνά σήμερα το 80% της χωρητικότητας, σχεδόν 20 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τον προηγούμενο πενταετή μέσο όρο. Οι αναλυτές ανέμεναν ότι οι χώροι αποθήκευσης, οι οποίοι μπορούν να αποθηκεύσουν περίπου 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, θα έφταναν το 90% της πληρότητας μήνες πριν από τον επίσημο στόχο της ΕΕ για την επίτευξη αυτού του επιπέδου, τον Νοέμβριο.

Ο κίνδυνος

Όμως κατά τον ΔΟΕ, ο συνδυασμός ενός ψυχρού χειμώνα, μιας πλήρους διακοπής της παροχής ρωσικού αερίου μέσω αγωγών και χαμηλής διαθεσιμότητας LNG, θα μπορούσε να αφήσει τις δεξαμενές της ΕΕ με μόλις 20% πληρότητα τον Απρίλιο, επίπεδο που θα προκαλούσε διαταραχές στον εφοδιασμό.

Αν πάντως ο χειμώνας στην Ευρώπη είναι ήπιος και οι ροές LNG παραμείνουν κοντά στα περσινά επίπεδα ρεκόρ, στο τέλος της περιόδου θέρμανσης τα αποθέματα στις δεξαμενές αερίου θα ξεπερνούν το 50%, ακόμη και χωρίς την παροχή φυσικού αερίου μέσω αγωγών.

«Συνεχείς διαρθρωτικές μειώσεις της ζήτησης φυσικού αερίου», όπως η καλύτερη ενεργειακή απόδοση, η ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, «θα απαιτηθούν για να εξασφαλιστεί ένα ασφαλές ισοζύγιο φυσικού αερίου για τον χειμώνα 2023/24», τονίζει ακόμα ο Οργανισμός.

Παράλληλα, ο ΔΟΕ αναθεώρησε προς τα κάτω τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές για τη ζήτηση φυσικού αερίου. «Η απότομη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου μείωσε την ανταγωνιστικότητά του έναντι άλλων πηγών ενεργειακού εφοδιασμού, ενώ η εικόνα του ως “αξιόπιστου” καυσίμου τέθηκε υπό αμφισβήτηση από τις απότομες περικοπές της παροχής ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου», αναφέρει.

Περιορίστηκε η αύξηση της ζήτησης

Μεταξύ 2020 και 2024 η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου περιορίστηκε στα 200 δισ. κυβικά μέτρα, από 350 δισ. κυβικά μέτρα προηγουμένως.

Στο μεγαλύτερο ποσοστό της, η μείωση προέρχεται από την Ευρώπη λόγω των αυστηρότερων προτύπων ενεργειακής απόδοσης, της ταχύτερης ανάπτυξης ΑΠΕ, της θέρμανσης με μέσα που συνδέονται στο δίκτυο ηλεκτροδότησης και της μικρότερης κατανάλωσης από τη βιομηχανία.

Πηγή: ΟΤ