Ιδρυμα Λασκαρίδη: Ενας «Τυφώνας» στη μάχη ενάντια στη θαλάσσια ρύπανση

«Καμπανάκι» για την αφύπνιση του κοινού σχετικά με το πόσο επιβαρυμένες με κάθε είδους απορρίμματα είναι οι ελληνικές θάλασσες, χτυπά το Κοινωφελές Ίδρυμα «Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης», το οποίο με «αιχμή του δόρατος» το πλοίο «Τυφώνας» σαρώνει τις πανέμορφες και εντυπωσιακές παραλίες της χώρας.

Με ακτίνα δράσης το αρχιπέλαγος και τη χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη, το ειδικό αυτό πλοίο συμβάλλει στη διατήρηση της μοναδικής εικόνας της Ελλάδας, η οποία και διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό την οικονομία της.

Εδώ και δεκαετίες οι ελληνικές ακτές είναι θύμα της ρύπανσης, με την αλόγιστη χρήση πλαστικού, τις καταναλωτικές συνήθειες, την αδιαφορία για τον δημόσιο χώρο και την αμέλεια να συντελούν στη συσσώρευση απορριμμάτων που -εκτός της αισθητικής- επιδρούν στη βιοποικιλότητα, ενώ πλήττουν την αλιεία και τον τουρισμό.

Σύμφωνα με το Ίδρυμα «Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης» η αντιμετώπιση της παράκτιας ρύπανσης είναι ένα «μεγάλο στοίχημα» και όποιος έχει δει τα τελευταία χρόνια τον απολογισμό του συνολικού έργου του «Typhoon Project», του μεγαλύτερου από τα περιβαλλοντικά προγράμματα που χρηματοδοτεί το Κοινωφελές Ιδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, θα αντιληφθεί την πραγματική έκταση της θαλάσσιας ρύπανσης στην Ελλάδα.

Απομακρύνθηκαν πάνω από 550 τόνοι απορριμάτων

Με μήκος 72 μέτρα, πέντε φουσκωτά σκάφη και 35μελές πλήρωμα, ο «Τυφώνας» είναι το μοναδικό σκάφος στη Μεσόγειο που εστιάζει τη δράση του στον καθαρισμό ακτών. Πλέει σε όλη τη διάρκεια του χρόνου με στόχο να συλλέξει και απομακρύνει απορρίμματα από απρόσιτες και δυσπρόσιτες ακτές.

Από την έναρξη της δραστηριοποίησής του τον Ιούλιο 2019 μέχρι σήμερα, έχει ολοκληρώσει τον καθαρισμό της νησιωτικής ακτογραμμής και μέρους της ηπειρωτικής, ενώ έχει ξεκινήσει έναν δεύτερο κύκλο επαναληπτικών καθαρισμών σε νησιά. Στο διάστημα αυτό, η ομάδα του «Τυφώνα» έχει σαρώσει 658.915 μέτρα ακτογραμμής, έχει καθαρίσει περισσότερες από 3.000 ακτές και έχει απομακρύνει 550 τόνους απορριμμάτων.

Όπως τονίζεται, τα απορρίμματα αποτελούν στην πλειονότητά τους πλαστικά μίας χρήσης, κομμάτια σκληρού πλαστικού, αλιευτικά εργαλεία, σχοινιά και φελιζόλ. Καθώς τα απορρίμματα που συλλέγονται καθημερινά καταγράφονται σε ειδική εφαρμογή και ζυγίζονται, προσφέρουν πλούσια δεδομένα στην ερευνητική κοινότητα και μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμη αφετηρία για τη διαμόρφωση πολιτικών προστασίας της παράκτιας ζώνης.

Παράλληλα, κάθε φάση του διαρκούς εγχειρήματος απορρύπανσης των ελληνικών θαλασσών δεν θεωρείται ολοκληρωμένη προτού ο «Τυφώνας» μεταφέρει τα απορρίμματα που έχουν συλλεγεί τις προηγούμενες ημέρες σε δομές ανακύκλωσης ή ορθής απόρριψης.

Αξιοποιώντας τις πολλές του δυνατότητες, ο «Τυφώνας» φιλοξενεί ερευνητικές ομάδες από ελληνικά πανεπιστήμια, υποστηρίζοντας έμπρακτα την επιστημονική τους έρευνα για τη θαλάσσια ρύπανση και την προστασία της περιβαλλοντικής μας κληρονομιάς.

Η καθημερινότητα στον «Τυφώνα» αποτυπώνεται στο βίντεο από τον φωτογράφο Πυγμαλίωνα Καρατζά που ακολούθησε το πλοίο σε αρκετά του ταξίδια και κατέγραψε την ομορφιά του, την περιβαλλοντική επιβάρυνση και βέβαια την τιτάνια προσπάθεια της ομάδας του «Τυφώνα» που καθημερινά μάχεται με την παράκτια ρύπανση για να μπορούμε να απολαύσουμε την ομορφιά των ακτών και των θαλασσών μας.

Αξίζει να σημειωθεί πως η «ομάδα κρούσης» του Project Typhoon αποτελείται από στελέχη του Ιδρύματος, καθώς και από μόνιμο προσωπικό του σκάφους. Η ομάδα αυτή συνεργάζεται με πανεπιστημιακά ιδρύματα για την υποστήριξη της έρευνας, εκτελώντας συχνά κοινές αποστολές με το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών για τη μελέτη των βενθικών απορριμμάτων στον Σαρωνικό και τον Θερμαϊκό Κόλπο.

Παρόμοιες συνέργειες γίνονται επίσης με την Ερευνητική Ομάδα Θαλάσσιας Τηλεπισκόπησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ειδικά για τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση πλαστικών με τη χρήση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων. Στο πλαίσιο αυτό, το πλήρωμα του «Τυφώνα», εκτός από το βασικό έργο του καθαρισμού των ακτών, πραγματοποιεί δειγματοληψίες νερού χρησιμοποιώντας το λεγόμενο «manta net». Πρόκειται για ένα ειδικό δίχτυ το οποίο έχει δυνατότητα ανίχνευσης μικροπλαστικών στα πρώτα εκατοστά της υδάτινης στήλης. Αυτό παρέχει τη δυνατότητα μιας ολόπλευρης και πολυδιάστατης προσέγγισης στο πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης, διασφαλίζοντας ότι η καταγραφή της ρύπανσης είναι πλήρης, εφόσον ελέγχονται όλα τα κομμάτια πλαστικού, από τα πιο μικρά έως τα πιο μεγάλα.