Η εγκληματική «κληρονομιά» της Wagner στη Ρωσία
Κατάδικοι που αμνηστεύτηκαν ως μαχητές της Wagner σπέρνουν τώρα τον φόβο στη Ρωσία, κυκλοφορώντας ελεύθεροι ως «ήρωες»
Μετά την αποτυχημένη, όσο και «θολή» εξέγερση υπό τον Γεβγκένι Πριγκόζιν στη Ρωσία, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προανήγγειλε τη διάλυση της Wagner και άφησε τρεις επιλογές στους μισθοφόρους της.
Υπογραφή σύμβασης με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας και ενσωμάτωση στον τακτικό στρατό. Μετεγκατάσταση μαζί με τον πρώην επικεφαλής τους στη Λευκορωσία. Ή επιστροφή στα σπίτια τους.
Κατά τον Ρώσο βουλευτή Βλαντίμιρ Σαμάνοφ, περίπου 33.000 μισθοφόροι της Wagner επέλεξαν να υπογράψουν τη σύμβαση -αν και κατά ορισμένους στρατηγικούς σχολιαστές τα «κουκιά» δεν βγαίνουν.
Πολλοί -φημολογείται περί τους 10.000- επέλεξαν την οιονεί «εξορία» στα λευκορωσικά εδάφη.
Αρκετές εκατοντάδες «πεπειραμένα» μέλη της Wagner αναπτύχθηκαν εν τω μεταξύ στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, στο πλαίσιο τακτικής εναλλαγής και ενόψει δημοψηφίσματος στην αφρικανική χώρα στα τέλη του μήνα.
Μια σαφής ένδειξη ότι οι στρατιές των μισθοφόρων θα συνεχίσουν να υπερασπίζονται τα συμφέροντα του Κρεμλίνου εκτός των ρωσικών συνόρων.
Χιλιάδες άλλοι πάντως επέλεξαν την ελευθερία ρωσικών πόλεων και χωριών, ως «εθνικοί ήρωες» που επέζησαν των μαχών στα μέτωπα στην Ουκρανία.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται χιλιάδες πρώην κρατούμενοι, που στρατολογήθηκαν σωρηδόν τους περασμένους μήνες από τη Wagner.
Το δέλεαρ ήταν η παροχή πλήρους αμνηστίας, με τη «βούλα» του Κρεμλίνου.
Σε αυτούς συγκαταλέγονται καταδικασμένοι δολοφόνοι, έμποροι ναρκωτικών, ληστές και δράστες άλλων βίαιων επιθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας.
Η επιστροφή τους στον… «τόπο του εγκλήματος», πλέον δε με μάχιμη εμπειρία, ουδόλως ενθουσιάζει τους συμπολίτες τους.
Αντίθετα επικρατεί έντονος προβληματισμός για πρόωρη επανένταξη αμνηστευμένων κακοποιών στη ρωσική κοινωνία.
Πολλώ μάλλον όταν δεν έχουν εκτίσει καν την ποινή τους, «εξαργύρωσαν» την αποφυλάκισή τους και τη διαγραφή των αδικημάτων τους ως «προσφορά στην πατρίδα» και τώρα επιστρέφουν φορτωμένοι και με τα ψυχικά τραύματα του πολέμου.
Μοιραία, εκφράζονται φόβοι για τον κίνδυνο υποτροπής και για «ξεκαθαρίσματα λογαριασμών».
Σε κάποιες περιπτώσεις έχουν ήδη επιβεβαιωθεί στην πράξη…
Εγκληματίες με… μάχιμη εμπειρία
Ούτε δέκα ημέρες μετά την επιστροφή του στην πόλη Κίροφ, στα νοτιοανατολικά, ένας 28χρονος βετεράνος της Wagner -καταδικασθείς το 2016 σε 18 χρόνια φυλάκιση για ληστεία και φόνο- συνελήφθη με την κατηγορία ότι μαχαίρωσε θανάσιμα μια 85χρονη γυναίκα, από την οποία νοίκιαζε στο παρελθόν ένα δωμάτιο.
Στο Νοβοσιμπίρσκ ένας 42χρονος κατηγορήθηκε για σεξουαλική κακοποίηση δύο ανήλικων κοριτσιών.
Στο Καλίνινγκραντ συνελήφθη ένας άνδρας για σεξουαλική επίθεση σε 8χρονη.
Ανά τη ρωσική επικράτεια έχουν αναφερθεί άλλες πέντε δολοφονίες, μια ληστεία υπό την απειλή μαχαιριού, κλοπή αυτοκινήτου με άγριο ξυλοδαρμό του ιδιοκτήτη.
Κάποιοι από τους συλληφθέντες φέρονται να αφήνονται ελεύθεροι και να μην εμφανίζονται καν στο δικαστήριο.
Ερευνα της ανεξάρτητης ρωσικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Verstka κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ρωσικές αρχές κάνουν ό,τι μπορούν για να αφαιρέσουν τις νέες κατηγορίες από τα δημόσια αρχεία.
Ακόμη και σε περίπτωση καταδίκης, επισημαίνεται, οι πρώην κατάδικοι βετεράνοι της Wagner θα προσγειωθούν στα «μαλακά».
Η αμνηστία που έχουν πάρει σημαίνει ότι έχει καθαρίσει το ποινικό μητρώο τους και οι ποινές που μπορεί να τους επιβληθούν είναι πιο ελαφριές από αυτές που προβλέπονται για τους κατ’ εξακολούθηση ποινικούς παραβάτες…
Εκατοντάδες άλλοι πρώην κατάδικοι μισθοφόροι της Wagner εν τω μεταξύ διαμένουν προσωρινά σε ξενοδοχεία ρωσικών πόλεων κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.
Μόλις επέστρεψαν από τα πολεμικά μέτωπα και περιμένουν να παραλάβουν τα επίσημα έγγραφα αμνηστίας.
Οι περισσότεροι, όπως προκύπτει από ρεπορτάζ ανεξάρτητων ρωσικών ΜΜΕ, όπως του ιστότοπου ερευνητικής δημοσιογράφιας Important Stories, καταλύουν στο θέρετρο Κράι Κρασνοντάρ, στο νότο, μεθώντας και αναπτύσσοντας βίαιες συμπεριφορές.
Βίντεο που δημοσιοποίησε το ανεξάρτητο ειδησεογραφικό κανάλι Astra στο Telegram δείχνει φερόμενους ως μισθοφόρους της Wagner Βάγκνερ να δέρνουν έναν ρεσεψιονίστ.
«Πίνουν από τις 7 το πρωί», ανέφερε υπάλληλος άλλου ξενοδοχείου, «φέρνουν πόρνες και στα δωμάτιά τους επικρατούν ανθυγιεινές συνθήκες».
Οι περισσότερες κρατήσεις είναι εν τω μεταξύ μέχρι τα τέλη Αυγούστου.
Wagner PMC mercenaries have booked most of the hotels in Krasnodar, Russia. Now police and National Guard of Russia regularly come there: the mercenaries organize fights and pogroms – Russian media ASTRA.
«According to ASTRA sources, PMC mercenaries stayed in many hotels in… pic.twitter.com/M91GQn7xQU
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) July 17, 2023
Κάνοντας τα «στραβά μάτια»
«Τώρα άλλη μια ομάδα κρατουμένων επιστρέφει από την [πολεμική] ζώνη. Έχουν μιλήσει μαζί τους ψυχολόγοι;», αναρωτήθηκε ο Ιβάν Μέλνικοφ, Ρώσος ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα, σε πρόσφατη ραδιοφωνική συνέντευξη.
«Αν δεν γίνει κάτι», προειδοποίησε, «μπορεί να καταλήξουμε σε μια κολοσσιαία υποτροπή εγκληματικής συμπεριφοράς στο εγγύς μέλλον»…
Οι σκληρές εμπειρίες από την πρώτη γραμμή, και δη στις τάξεις της Wagner, φαίνεται να κάνουν τους στρατιώτες όλο και πιο βίαιους, εκτιμούν ειδικοί.
Όμως αυτή η προοπτική δεν δείχνει να προβληματίζει ιδιαίτερα το Κρεμλίνο.
Στις 13 Ιουνίου, γράφουν ρωσικά ΜΜΕ, ο Βλαντιμίρ Πούτιν συναντήθηκε με στρατιωτικούς μπλόγκερ.
Ένα από τα θέματα συζήτησης ήταν ακριβώς η αμνηστία που χορηγήθηκε σε πρώην κρατούμενους που υπηρέτησαν στην ομάδα Wagner και συνέχισαν να παραβιάζουν το νόμο μετά την επιστροφή τους στην πατρίδα.
Θα πρέπει να λογοδοτήσουν «στο μέγιστο βαθμό, ό,τι κι αν συμβεί» σημείωσε ο Ρώσος πρόεδρος.
Υπογράμμισε ωστόσο ότι το ποσοστό υποτροπής είναι μόνο 0,4%, «10 φορές χαμηλότερο» από τον γενικό μέσο όρο των Ρώσων αποφυλακισμένων.
Λίγες ημέρες αργότερα -και μόλις μια εβδομάδα πριν από την εξέγερση στα τέλη του περασμένου μήνα- ο Πριγκόζιν είχε δηλώσει ότι 32.000 πρώην κατάδικοι είχαν επιστρέψει μέχρι τις 18 Ιουνίου στη Ρωσία, με τη λήξη των συμβάσεών τους με τη Wagner.
Από αυτούς, υποστήριξε, «διαπράχθηκαν 83 εγκλήματα, δηλαδή το 0,25% του συνολικού αριθμού τους και 80 φορές λιγότερα από όσα έκαναν όσοι αποφυλακίστηκαν την ίδια περίοδο, χωρίς να έχουν πολεμήσει με την PMC Wagner».
Οργανώσεις αναφέρουν ότι αρκετοί πρώην κατάδικοι, νυν βετεράνοι μισθοφόροι που συλλαμβάνονται για ποινικές πράξεις κατηγορούν τις αρχές για απαξίωση.
Κάτι που από τον περασμένο Μάρτιο αποτελεί δια νόμου σοβαρό αδίκημα σε βάρος «μισθοφόρων και εθελοντών», με μέγιστη προβλεπόμενη ποινή τη 15ετή φυλάκιση.
Σύμφωνα άλλωστε με οργανώσεις -όπως η ρωσική ΜΚΟ Russia Behind Bars- το υπουργείο Άμυνας στρατολογεί πλέον μαζικά στις φυλακές, με 18μηνα συμβόλαια.
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις