Εκλογές στην Ισπανία: Μια τοξική αναμέτρηση για το τι σημαίνει να είσαι Ισπανός σήμερα

«Θα σώσω την Ισπανία από το μαρξισμό με οποιοδήποτε κόστος, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα εκτελέσω τη μισή», είχε δηλώσει ο στρατηγός Φρανσίσκο Φράνκο σε συνέντευξη του σε αμερικανικό περιοδικό τον Ιούλιο του 1936.

«Τι είναι γυναίκα; Εάν νομίζεται ότι ο άνδρας που νιώθει ότι έχει θηλυκή πλευρά είναι γυναίκα κάνετε λάθος, τεράστιο λάθος και βάζετε όλες τις γυναίκες σε κίνδυνο», δήλωνε το φετινό Ιούλιο ο Σαντιάγκο Αμπασκάλ.

Δυό δηλώσεις με 80 και πλέον χρόνια διαφορά δείχνουν αφενός ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται τις περισσότερες φορές σαν τραγωδία, όπως περίπου είχε πει ο Καρλ Μαρξ και αφετέρου ότι λαός που κόντυνε η μνήμη του θα βρεθεί σύντομα αντιμέτωπος με μεγάλους μπελάδες.

Γι’ αυτό το λόγο χθες το βράδυ αρκετοί Ισπανοί έμειναν ξάγρυπνοι, φοβούμενοι την επαλήθευση των δημοσκοπήσεων που θέλουν η νέα κυβέρνηση της χώρας να προκύψει από τη συνεργασία ανάμεσα στο συντηρητικό Λαϊκό κόμμα (ΡΡ) και την ακροδεξιά παράταξη Vox.

Μια τοξική αναμέτρηση

Σε μια προσπάθεια να προλάβουν τα χειρότερα, οι αριστεροί της Ισπανίας -ατυχώς- έτρεξαν τελευταία στιγμή, με μηνύματα σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να προειδοποιήσουν τους συμπατριώτες τους ότι παρά την αφόρητη ζέστη, που επικρατεί στη χώρα, πρέπει σήμερα να πάνε στις κάλπες που θα ανοίξουν στις 8 το πρωί και θα κλείσουν στις 8 το βράδυ «για να σταματήσουν (εγκαίρως) τους φασίστες».

Η άλλη πλευρά που νιώθει ότι έχει τη νίκη στο τσεπάκι της, αφού τελευταία δημοσκόπηση της El Pais δίνει στο Λαϊκό κόμμα του Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό 142 έδρες, στους Σοσιαλιστές 108 έδρες, στο ακροδεξιό Vox 35 έδρες και στην αριστερή συμμαχία Sumar μόλις 34 έδρες έθεσε το δίλημμα ως εξής: Πέδρο Σάντσες ή Ισπανία; Με απλά λόγια μια ακόμα κυβέρνηση με τον ανεπαρκή Σοσιαλιστή πρωθυπουργό στο τιμόνι της θα σημάνει και την ολοκληρωτική καταστροφή της χώρας.

Το μέγεθος της τοξικότητας της σημερινής αναμέτρησης στην Ισπανία δεν έχει προηγούμενο, λένε οι αναλυτές, κάνοντας λόγο για ένα πολωμένο εκλογικό σώμα, που καλείται να αποφασίσει τι να σημαίνει να είσαι Ισπανός εν έτει 2023.

Σε αντίθεση όμως με την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Βραζιλία, την Ελλάδα, τη Σουηδία, τη Φιλανδία και όλες τις χώρες που όδευσαν στις κάλπες το τελευταίο χρονικό διάστημα, η Ισπανία είναι μια διχασμένη χώρα από τη δεκαετία του 1930 μέχρι σήμερα, η οποία δεν κατάφερε ποτέ να κοιτάξει κατάματα τις πληγές της.

Επιστροφή στο παρελθόν;

«Ο συνασπισμός δεξιάς – ακροδεξιάς αντιπροσωπεύει μια επιστροφή στο παρελθόν, στον νεοφρανκισμό», δηλώνει στο BBC ο Χίμο Πουίγκ, ο κεντροαριστερός πρώην πρόεδρος της Βαλένθια.

«Οι φιλελεύθερες αξίες όπως ο γάμος ομοφυλοφίλων -η Ισπανία ήταν μια από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που τον νομιμοποίησαν -ή η ελευθερία των ανθρώπων να αποφασίζουν το φύλο τους, όλα αυτά κινδυνεύουν», συμπληρώνει ανήσυχος ο ίδιος.

Δεν συμμερίζονται όμως τους προβληματισμούς του όλοι οι Ισπανοί. Ο συνταξιούχος Πάκο λέει στο βρετανικό δίκτυο ότι θα ψηφίσει Vox «γιατί υπερασπίζεται τις οικογενειακές αξίες και άλλες παραδόσεις, συμπεριλαμβανομένων των ταυρομαχιών».

Η ρητορική του ακροδεξιού κόμματος υπέρ του τρίπτυχου Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια δεν αφορά μόνο τους μεγαλύτερης ηλικίας ψηφοφόρους αλλά και τους νεότερους Ισπανούς, όπως ο 22χρονος Ελόι, ο οποίος θα ψηφίσει ανάλογα γιατί, όπως λέει, «δεν μπορώ να περπατήσω σε μια αριστερή γειτονιά της Βαλένθια φορώντας ένα πουκάμισο με ισπανική σημαία. Αν το κάνω, ο κόσμος φωνάζει ‘’Φάτσα! Φασίστα! σε μένα. Δεν είναι ωραίο».

Ένας διχασμένος λαός

Το Vox όμως δεν θα ψηφιστεί μόνο από όσους συμφωνούν με τις ακραίες θέσεις του. Θα ψηφιστεί και από ανθρώπους όπως η Νίβς που λέει στο BBC ότι μπορεί η οικονομία της χώρας στα χρόνια του Σάντσεθ να καλυτέρευσε, αλλά τα φτωχότερα στρώματα της χώρας, στα οποία ανήκει και η ίδια, δεν ωφελήθηκαν ούτε στο ελάχιστο.

«Δεν έχει να κάνει με την επιλογή της ακραίας δεξιάς. Έχει να κάνει με την επιλογή της ακραίας ανάγκης», τονίζει χαρακτηριστικά.

«Οι μισθοί των σκληρά εργαζόμενων ανθρώπων δεν επιτρέπουν να πληρωθούν οι λογαριασμοί. Εγώ πληρωνόμουν 4 ευρώ τη ώρα για χρόνια όταν εργαζόμουν ως καθαρίστρια. Τα λέω αυτά ως εργαζόμενη, μητέρα και νοικοκυρά. Ας δούμε τι θα συμβεί μετά τις εκλογές της Κυριακής», συμπληρώνει

Η αλήθεια είναι ότι στα χρόνια που ο Σάντσεθ βρίσκεται στη πρώτη γραμμή της εξουσίας η ανεργία μειώθηκε, ο πληθωρισμός στην Ισπανία είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη, ενώ και οι λογαριασμοί του φυσικού αερίου και του ρεύματος κινήθηκαν συγκριτικά σε χαμηλότερα επίπεδα.

«Η ώρα των πατριωτών έφτασε»

Στο εύλογο ερώτημα, τότε γιατί αυτή η στροφή προς τα ακροδεξιά, η υπουργός Επιστήμης και Καινοτομίας, Νταιάνα Μοράντ, απαντά ότι «πρόκειται για τη νέα τάση σε ολόκληρη την Ευρώπη».

«Η ώρα των πατριωτών έφτασε», ήταν το σχετικό χαρακτηριστικό σχόλιο της Τζόρτζια Μελόνι, για τις ισπανικές εκλογές. Και έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, σύμφωνα με τη Telegraph, που αποκαλεί την Ιταλίδα πρωθυπουργό το it girl της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς, ενόψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο του 2024.

Αν η επόμενη μέρα βρει την Ισπανία με κυβέρνηση συνασπισμού δεξιάς-ακροδεξιάς «όλη η πολιτική δυναμική της Ευρώπης θα αλλάξει, γιατί το PSOE είναι το πιο δυνατό σοσιαλιστικό κόμμα στην Ευρώπη και η Ισπανία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σοσιαλιστική κυβέρνηση μετά τη Γερμανία», καταλήγει η Μπέρτα Λόπεζ Ντομενέκ από τη δεξαμενή σκέψης European Policy Center με έδρα τις Βρυξέλλες.